کاغذ و تاپ (قسمت دوم)

آنچه در گذشته خواندید....

سپس آقای حسابی از بچه ها خواست تا هر کدام یک نوار موبیوس بسازند و دو خط موازی در طول این نوار بکشند و آن ها را ببرند و نتیجه را گزارش دهند. هژیر گفت: شاید یک نوار موبیوس بلند با 3 نیم تاب به دست آید. کلاس ساکت شد و بچه ها مشغول فعالیت شدند.

کم کم صدای پرهیجان بچه ها به دلیل نتایج عجیبی که به دست می آوردند بلند شد. بصیر حاصل کار خود را بلند کرد و به بچه ها نشان داد و گفت: دو نوار موبیوس متقاطع بدست آمده یکی بلندتر با دو نیم تاب و یکی کوتاهتر با یک نیم تاب.

نصیر گفت: واقعاً که شگفت انگیز است! اگر سه برش، چهار برش و ... ایجاد کنیم چه اتفاقی خواهد افتاد؟!

آقای حسابی گفت: وقتی به منزل رفتید این کار را انجام دهید، شاید توانستید الگویی بیابید.

سپس آقای حسابی دو نوار دایره ای شکل را روی هم قرار داد و به هم چسباند طوری که برهم عمود باشند و روی هر کدام یک خط در طول نوار کشید.

رو به بچه ها کرد و گفت: آیا کسی داوطلب می شود تا این برش را انجام دهد و نتیجه را ببینیم؟ هژیر با خوشحالی گفت: من، آقای حسابی! شاید یک نوار بلند با نصف طول نوار اصلی به دست بیاید! همه بچه ها داشتند به هژیر نگاه می کردند و او مشغول بریدن بود.

نتیجه ای که به دست آمد همه را حیرت زده کرد و بچه ها از شدت تعجب فقط به هم نگاه می کردند! آقای حسابی بچه ها را می دید و فقط به آن ها لبخند می زد! یک قاب! نتیجه یک قاب بود!

هژیر که خودش هم تعجب کرده بود گفت: چطور ممکن است؟!

آقای حسابی با یک شکل مشابه که هنوز به طور کامل برش نخورده بود به بچه ها نشان داد که محل تقاطع و چسباندن دو نوار به هم پس از برش باعث ایجاد گوشه های این قاب می شود.

بصیر و نصیرکه هنوز باور نکرده بودند داشتند با هم بحث می کردند. آقای حسابی دو نوار موبیوس را همانند مراحل شکل قبل به هم چسباند و از بچه ها خواست تا آن ها نیز در طول خط کشیده شده برش بزنند و نتیجه را بیان کنند.

بچه ها شروع به انجام فعالیت کردند. اکنون پس از مشاهده نتایج شگفت انگیز قبلی انتظار هر چیز تعجب آوری را داشتند!

بعد از انجام فعالیت، بصیر و نصیر مشاهدات خود را به بچه ها نشان دادند. هم زیبا بود، هم شگفت انگیز! بصیر دو شکل مجزا شبیه قلب به دست آورده بود و نصیر دو شکل متقاطع شبیه قلب! اما چرا برای یکی مجزا و دیگری متقاطع بود؟! این سؤال همه بچه های کلاس بود.

همین اتفاق برای بقیه دانش آموزان افتاده بود، بعضی دو شکل مجزا و بعضی دو شکل متقاطع به دست آورده بودند!

اما همه یک سؤال واحد داشتند، چرا چنین اتفاقی افتاده است؟!

آقای حسابی گفت: کم کم دارید مثل ریاضیدان ها فکر می کنید!

مشاهده، سؤالات مناسب و سپس نتیجه گیری! این روش کار آن ها است.

سعی کنید خودتان علت این امر را بیابید.

آقای حسابی بچه ها را به دو گروه تقسیم کرد و از آن ها خواست تا بار دیگر این فعالیت را انجام دهند ولی با این تفاوت که گروه اول نوارهای موبیوس خود را در یک جهت تاب دهند و به هم بچسبانند و گروه دوم در دو جهت مختلف تاب دهند و بچسبانند،

سپس از بچه ها پرسید کدام گروه دو شکل متقاطع به دست آوردند؟ بچه های گروه دوم یک صدا گفتند: ما!

آقای حسابی توضیح داد که برای به دست آوردن دو شکل متقاطع باید در دو جهت مختلف تاب ایجاد کنند و برای داشتن دو شکل مجزا در یک جهت باید تاب ایجاد کنند. سپس به بچه ها تکلیف منزل را داد، برگه ای که روی آن نوشته شده بود:

روی یک ورق کاغذ یک علامت بزرگ به علاوه بکشید، قسمت افقی را A بنامید و قسمت عمودی را B بنامید. خطی در طول A رسم کنید که آن را به دو قسمت مساوی تقسیم کند و دو خط هم در طول B رسم کنید که آن را به سه قسمت مساوی تقسیم کند. دو انتهای A را بدون هیچ گونه پیچ و تابی به هم بچسبانید. در یکی از دو انتهای B یک نیم تاب ایجاد کنید و سپس به انتهای دیگر بچسبانید. ابتدا خطوطی که B را به 3 قسمت مساوی تقسیم می کند برش دهید و سپس خطی که A را به دو قسمت تقسیم کرده ببرید.

نتیجه را ببینید و لذت را ببرید!

مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: کلبه آفرینش فکر

تنظیم: سمیرا بادامستانی