ماجراجویی در کوهستان برفی

چرا صعود در زمستان؟

دست و پنجه نرم كردن با سخت‌ترین شرایط (هوای سردتر، برف سنگین‌تر، بادهای سخت‌تر، روزهای كوتاه‌تر)، دیدن آن روی با شكوه‌تر و وحشی‌تر كوهستان و برخورداری از سكوت آسمانی‌ آن و به جا گذاشتن ركورد، از انگیزه‌های كوهنوردانی است كه در زمستان به كوه می‌زنند. اما صعود زمستانی برای كسانی است كه در كوهنوردی تابستانی مهارت یافته‌اند، آموزش كافی دیده‌اند و به وسایل مناسب مجهزند.

برای كار زمستانی، پیش از هر چیز باید تجربه‌ خوبی در كوهپیمایی عادی به دست آورد، آموزش‌های تئوریك (با مطالعه و شیوه‌ی چهره به چهره) را دوره كرد و دست آخر تجهیزات لازم را تهیه و به آنها اعتماد كرد. به بیان دیگر، این وسایل خوب نیست كه شما را قادر به اجرای یك برنامه‌ ناموفق یا كم‌خطر زمستانی می‌كند، بلكه تجربه و دانش شماست كه بخش عمده‌‌ كار را تضمین می‌كند.

البته تجربه و دانش، دفع‌كننده‌ حتمی خطرهای كوه‌نوردی زمستانی نیست، بلكه سبب آن می‌شود كه در میدان سخت و بی‌ترحم این ورزش خوب بازی كنید و مرتكب خطاهای فاحش نشوید.

رفتن به كوه در زمستان، بدون تمرین و بی‌آنكه بر جزئیات فنی كار مسلط باشید، اقدام به خودكشی است- حتی اگر جدیدترین و گران‌بهاترین وسایل را با خود داشته باشید، اما اگر بهترین پوشاك و چادر را نداشته باشید،‌ ممكن است كه تجربه و دانش‌تان شما را زنده نگه دارد؛ چه با فرمان به موقعی كه برای برگشت می‌دهد، و چه با اجرای ریزه‌كاری‌های فنی یا ابتكار زدن‌های مكارانه.

تجربه و شور

كوه در زمستان جلوه‌ای پرشكوه و دیدنی دارد، اما وای اگر آن روی تند خوی‌اش بالا بیاید! هیچ كس نمی‌تواند بگوید كه "كوه مرا دوست دارد و آزارم نمی‌دهد". در واقع كوه همه را دوست دارد و زیبایی و نعمت‌های خود را به همگان ارزانی می‌دارد،‌ اما او به راه خود می‌رود و معصومیت آن خالی از خصلت وحشیانه و خشن نیست.

ماجراجویی و ذوق دیدن دامنه‌های پربرف نمی‌تواند جایگزین تمرین‌هایی كه لازمه‌ روبه‌رو شدن با شرایط سخت زمستانی است شود، برای داشتن یك صعود زمستانی خوب، باید مسیر را در تابستان صعود كرده باشید و یا دست كم اطلاعات مسیر مورد نظر را خوب جمع كرده باشید و كوهنوردی مشابه را در جاهای دیگر به انجام رسانده باشید.

برای یادگیری كوهنوردی به ویژه ریزه‌كاری‌های كار فنی و زمستانی، هیچ‌جا بهتر از گروه‌ها و باشگاه‌های كوهنوردی نیست. در این جاها می‌توان از تجربه‌ دیگران برخوردار شد، با دیدن كارهای دیگران انگیزه یافت، برای اجرای برنامه‌ خود «پا» پیدا كرد و با تأثیر «هم نیروزایی»، synergic، كار گروهی به توانی بالاتر از جمع ساده‌ی توانایی‌های فردی دست یافت.

حتی كسانی كه كارهای برجسته انفرادی انجام داده‌اند دانش و تجربه خود را در جریان كار گروهی و در گروه‌های كوهنوردی به دست آورده‌اند. این افراد پس از رسیدن به حدی از قابلیت، ممكن است به دلایلی و در چند روز كاری هم به برنامه های انفرادی دست بزنند.

توصیه های ایمنی را جدی بگیرید!

1- كوهنوردی در زمستان كاری جدی است كه خطرهایی در بر دارد. پس بدانید كه چه می‌كنید و سعی کنید كه خانواده‌ و نزدیكان شما هم از واقعیت‌های كار مورد علاقه‌تان اطلاعاتی داشته باشند.

2- گاهی كوهنوردی در ماه های خارج از فصل رسمی زمستان هم به اندازه‌‌ صعود زمستانی خطرناك است. مثل فروردین ماه که می‌تواند هوای بسیار متغیر و پرخطری داشته باشد.

3- گروههای كوچك (6-5 نفره) تركیب خوبی برای صعود زمستانی است. در چنین گروهی هم قابلیت تحرك زیاد است، هم امكان امداد در شرایط اضطراری هست، و هم به راحتی می‌توان پسماندها را جمع‌آوری كرده و از آلوده‌سازی و تخریب محیط جلوگیری كرد.

4- در انتخاب وسایل خوب دقت كنید: لازم نیست جدیدترین كفش و پوشاك موجود در بازار را بخرید، با كوهنوردان با تجربه مشورت كنید و وسایل خود را در برنامه‌های یك روزه زمستانی یا در مسیرهای شناخته شده و مطمئن امتحان كنید و چیزهای اضافه با خود نبرید. باركشی در شیب‌های پوشیده از برف طاقت‌فرسا است

5- حدود سه برابر زمانی كه صرف یك صعود در تابستان می‌كنید، برای همان صعود در فصل زمستان در نظر بگیرید. شیوه‌های مقابله با سرمازدگی و دیگر خطرها را فرابگیرد. اصول جست‌وجو و نجات را در برنامه‌های پیش از صعود‌های بزرگ تمرین كنید. بند كفش، عكاسی، حمایت كردن و هر كار دیگری با وسایل كوهنوری را با دستكش انجام دهید. عینك مناسب (ضد UV) و كرم ضدآفتاب را فراموش نكنید.

6- جانورانی مانند بزكوهی و میش، در زمستان باردار هستند، و در مواردی ممكن است به علت گرسنگی و خستگی توان فرار نداشته باشند. با آنها مهربان باشید و آسوده‌شان بگذارید. حیواناتی مانند خرس هم ممكن است در سوراخ‌ها و غارها در حالت نیمه خواب باشند به این گونه مكان ها نزدیك نشوید.از سوزاندن شاخه درختان و بوته‌ها رای گرم كردن خود بپرهیزید.

7- لباس ها و کفش هایی بپوشید که کمی گشاد باشند. لباس های زیرتان حتما از ترکیبات پنبه ای و یا پشمی باشد و از جنس پلاستیک استفاده نکنید.

8- سه قسمت بدن نقش مهمی در برون رفت گرما از بدن دارند: گوش ها، دست ها و انتهای پاها. اگر این سه قسمت را خوب بپوشانید تا حد بسیار زیادی بر سرما و سرما خوردگی پیروز شده اید.

9-  پوشیدن زیر شلواری امکان نفوذ سرما را کم می کند. خیلی از افراد مخصوصا خانم ها از پوشیدن زیر شلواری در زمستان به دلیل اینکه تیپ شان خراب می شود اجتناب می کنند، اما باید بدانند که پوشیدن زیر شلواری اصلی‌ترین پوشش در زمستان است.

10-  اگر در میان برف آبدار می خواهید راه بروید دو جفت جوراب پوشیده و میان آنها پلاستیک به پا کنید.

11-  اگر قسمتی از بدن مانند انگشتان دچار یخ زدگی شد از مالیدن آن به شدت خودداری کنید‌. عضو سرما زده را درون آب ولرم گذاشته تا کم کم گرم و به حالت عادی بازگردد.

الهام مرادی

بخش گردشگری تبیان