«نفوذی» نزدیک‌ترین نمونه به فیلم‌های هیچكاك

تمجید روزنامه کیهان از فیلم «نفوذی» ساخته احمد كاوری و مهدی فیوضی

---

«نفوذی» نزدیک‌ترین نمونه در تاریخ سینمای ایران به فیلم‌های هیچكاك است

روزنامه کیهان در یادداشتی پیرامون فیلم «نفوذی» به تمجید این فیلم پرداخت. نوشته آرش فهیم نویسنده بخش سینمایی این روزنامه به این شرح است:

تولید و نمایش فیلم «نفوذی» را باید یك اتفاق مهم در سینمای ایران حساب كرد. فیلمی كه از قابلیت های زیبا شناختی، تكنیكی، دراماتیك و رسانه ای هنر-صنعت سینما حداكثر استفاده را كرده است. یكی از دغدغه های فرهنگی و سینمایی در كشور ما طی سال های پس از انقلاب اسلامی، تولید فیلم هایی بوده كه ضمن وفاداری به اسلوب های فنی و برخورداری از جذابیت بالا، ارزش های فرهنگی را نیز بازتاب دهند. تعداد فیلم هایی كه این هر سه را با هم داشته باشند، بسیار كم بوده است. «نفوذی» یكی از معدود آثار سینمای ایران در سال های اخیر است كه فرم و محتوا، به بهترین شكل ممكن در آن تجلی یافته است.

«نفوذی» هم در حین تماشا بر دل می نشیند و هم اینكه تا سالیان سال در ذهن مخاطب باقی می ماند، زیرا اثرش كاری، حرفش مهم و سخنش فراتر از موضوعات پیش پاافتاده و محدود به زمان خاصی است. دوگانه «فریدون- جورابچی» در این فیلم محدود به زمان حال نیست و درگذشته هم بوده، در آینده نیز خواهد بود. هم از این رو، مخاطب این فیلم در هر زمانی با آن ارتباط برقرار می كند و از دریچه تصاویر و روایت آن، به تحلیل واقعیات می پردازد. امثال «جورابچی» بوده و همواره خواهند بود، فقط حوزه تخریبشان عوض می شود. یك روز دفتر حزب است، روزی اردوگاه سازمان، دیگر روز تحریریه روزنامه، امروز شركت خصوصی و فردا... خدا می داند! با این اوصاف «نفوذی» از كلیشه های به بن بست رسیده ای چون جذابیت عوام پسندانه تبلیغ فلان ایدئولوژی به طور شعاری و یا سیاه نمایی وطن فروشانه باب طبع جشنواره های خارجی عبور كرده و به حد یك فیلم جذاب مردمی و ملی بالغ شده است. این بلوغ تا حدی است كه حتی می توان «نفوذی» را الگویی برای فیلم ملی مردم پسند معرفی كرد.

این اثر، اولین فیلم دو كارگردانش یعنی احمد كاوری و مهدی فیوضی است. اما می توان آن را به عنوان یك درس عملی به بسیاری از فیلمسازان باتجربه و كسانی كه با پیشوند استاد خطاب می شوند معرفی كرد. این دو كارگردان جوان و گمنام ره صدساله را یك شبه طی كرده اند و برعكس بسیاری از فیلمسازان، كه هنوز بین سرگرم كردن مردم، شعار دادن و چگونه انتقاد كردن سرگردان هستند، در اولین فیلم خود به نقطه مطلوب رسیده اند. اگر تعریف و ترسیم درست و مجذوب كننده داستان می خواهید، در «نفوذی» پدیدار است. اگر تعلیق و معمای كلاسیك و استادانه مدنظرتان هست، باز هم در این فیلم موجود است. اگر هدفتان تعهد و رسالت است، نفوذی و اگر منظورتان اعتراض و انتقاد به ظلم و بی عدالتی است، باز هم نفوذی!

این فیلم در عین حال كه ارزش های دفاع مقدس را بازمی تاباند، با روح ضدانسانی و كریه جنگ نیز در تضاد است. در یك كلام «نفوذی» نماینده شایسته سینمای جمهوری اسلامی ایران است.

روایت تریلرگونه «نفوذی» و تعلیق حاكم بر آن با فضای تعلیق آمیز فیلم های آلفرد هیچكاك شباهت دارد. معمای آدم ها در این فیلم با فیلم هایی چون «مرد عوضی» و «بیگانگان در قطار» قابل مقایسه است. حداقل اینكه می توان به جرات نزدیك ترین نمونه در تاریخ سینمای ایران به فیلم های هیچكاك را «نفوذی» دانست. با ذكر این نكته كه این فیلم ایرانی، رنگ و بو و طعم ایرانی خودش را حفظ كرده است. و دیگر اینكه جایگاه این فیلم ایرانی، یك سر و گردن بالاتر از سطح موجود سینمای ایران است. هر چند معتقدیم كه سطح آرمانی و بالقوه سینمای ما بسیار بالاتر از این حد است. بدون شك نمی توان فیلم «نفوذی» را اثری مطلقا خوب و خالی از اشكال دانست. مثلاصحنه ای كه همسر فریدون به ماموران اعتراض می كند و فریاد می زند كه «مگر نمی گوئید در این كشور آزادی است...» كمی گل درشت از آب درآمده است. همچنین در سكانسی كه فریدون، منافقان را به گلوله می بندد، معلوم نیست كه چرا فرار نمی كند و سرجایش می ایستد تا او را دستگیر كنند. فیلم از منافقان و جنایات آنها علیه بشریت به سرعت عبور كرده و جا داشت كه در این مورد تامل بیشتری صورت می گرفت. به خصوص فاجعه كردكشی سازمان منافقین كه چه خوب است در این فیلم به آن اشاره شده و چه بد كه ابعاد این تراژدی بیشتر باز نشده.

در پایان اینكه «نفوذی» یك فیلم قابل احترام است چون به مخاطب خودش احترام می گذارد. به همین دلیل هر قلم و نظر منصفی در مقابل این فیلم تعظیم می كند. امید است كه این اثر اولین گام احمد كاوری و مهدی فیوضی در عرصه فیلمسازی نباشد و آنها به این حد از موفقیت قانع نشوند و آثار بعدی شان از این هم غنی تر و قوی تر باشد.