قطار در حال حرکت است میترا داور فعالیت ادبی خود را از سال 1370 و با شرکت در کلاس‌های داستان‌نویسی هوشنگ گلشیری آغاز کرد. او تا کنون آثار متعددی را در زمینه‌ی داستان کوتاه منتشر کرده است و هم‌چنین، یکی از آثار او، تحت عنوان "بالای سیاهی آهوست" جزو 120 مجموعه داستان برگزیده‌ی پس از انقلاب قرار گرفت. میترا داور در سال 1388 آخرین مجموعه داستان خود را، با عنوان "قطار در حال حرکت است"، روانه‌ی بازار کتاب کرد.
«قطار در حال حرکت است» نوشته میترا داور را باید اثری متفاوت با بسیاری از مجموعه داستان‌هایی که این روزها شاهد انتشار آن‌ها هستیم، به حساب آورد. این داستانها از زبانی یک دست و نثری متمایز با اغلب مجموعه داستانهای امروزی – که نشان از عدم وسواس نویسندگان آن‌ها در زمینه نثر متن داستانی دارد- برخوردار است. به خصوص اینکه نثر داور، کار شده و حتی از برخی جنبهها پهلو به نثری شعرگونه می زند.
نویسنده‌ی این داستانها با رویکردی جامعه‌شناحتی به شخصیتها، مناسبات میان آن‌ها و موقعیتهای داستانی پرداخته، گویی جامعهشناسیست ماهر که خوب توانسته با بکارگیری عناصر و ظرفیتهایی که داستاننویس در اختیار دارد، جامعهی داستانی (و به تناسب هریک از این داستانها) بزرگ یا کوچکی را خلق کند. جامعهای که اینجا ایستاست و قطارش تکان نمی‌خورد، با مردمی که انگار حال پیاده شدن از آن را ندارند، احساس حرکت می‌کنند یا میخواهند به خود بقبولانند که در حرکتند.
نویسنده‌ی این داستانها با رویکردی جامعه‌شناحتی به شخصیتها، مناسبات میان آن‌ها و موقعیتهای داستانی پرداخته، گویی جامعهشناسیست ماهر که خوب توانسته با بکارگیری عناصر و ظرفیتهایی که داستاننویس در اختیار دارد، جامعهی داستانی بزرگ یا کوچکی را خلق کند
میترا داور همچون بسیاری از نویسندگان زن، اغلب زنان را نیز به عنوان شخصیت‌های اصلی داستانهای خود برگزیده و به مسایل و معضلات آن‌ها میپردازد. زنانی که در مواجهه با دنیایی مردانه در شرایطی دشوار قرار دارند. برای نمونه داستان «حق مساوی» که در واقع، گونهای اعتراض است نسبت به پایمال شدن حق زن در جامعه، به طور مشخص در این داستان از قشر زنان زحمت‌کش کارگر سخن به میان آمده که به ناچار در محیط هایی مردانه کار می‌کنند.
داستان حکایت زنی پا به ماه است که در محیطی مردانه کار می کند و مورد تمسخر همکاران مرد خود قرار می‌گیرد: «به طرف دستشویی راه افتاد. می‌بایست از کنار سالن بسته‌بندی بگذرد. بیش‌ترشان مرد بودند. مدام به او چشم غره می‌رفتند که یعنی جای مردها را شما تنگ کرده‌اید، بروید خونه بنشینید دیگه. چیزی که بار‌ها به او گفته بودند.»
تمام داستانهای «قطار در حال حرکت است» به نوعی از روابط مسخ‌شده‌ی اجتماعی حرف می‌زنند، چنان که خواننده در مواجهه با آن‌ها از خود میپرسد که آیا ما خود آن را ساختهایم، چقدر در به وجود آوردن آن سهم داشته‌ایم و آیا واقعاً مجبور به زندگی در آن هستیم؟
میترا داور همچون بسیاری از نویسندگان زن، اغلب زنان را نیز به عنوان شخصیت‌های اصلی داستانهای خود برگزیده و به مسایل و معضلات آن‌ها میپردازد. زنانی که در مواجهه با دنیایی مردانه در شرایطی دشوار قرار دارند
داور این بار نیز همچون دیگر آثارش در خلق موقعیتهای داستانی موفق است و با ظرافت و جسارت جامعهای کوچک و مسخ‌شده را در جهانی داستانی ترسیم میکند، جامعهای که آدم‌هایش همه بوی تعفن می‌دهند و از انسانیت افتاده‌اند. و جالب این‌جاست که خود از بوی متعفنی که گرفتهاند بیخبرند. نکات مورد اشاره به خصوص در داستان «خط نازک ادرار» نمودی پررنگ و تاثیرگذار دارند و فضایی که داور در این داستان ترسیم میکند، باعث خواندنیتر شدن آن شده است.
در کل داستانهای «قطار در حال حرکت است» از یک فضای زنانگی برخوردارند که هر یک دردی از دردهای اجتماع پیرامونی ما را در خود نهان داشته و با زبانی داستانی در معرض دید ما قرار داده و برایمان روایت می‌کنند.
میترا داور نویسندهای است که شخصیت‌های ملموس داستان‌هایش و تاکیدی که او در مقام یک نویسنده در بیان واقعیت زندگی پیرامونی ما در دنیای داستانی آثارش دارد، با توجه به تکنیک خوبی که در آن‌ها قابل مشاهده است و قابلیت‌های نثری که در نوشتن آن‌ها بکار می‌گیرد؛ همه و همه نه تنها به تاثیرگذاری که به خواندنیتر شدن این آثار نیز انجامیده است.
گفتنی است، میترا داور تا کنون مجموعه‌داستان‌های زیر را منتشر کرده است:
"بالای سیاهی آهوست"، دل بالش"، "خوب شد به دنیا آمدی"، "صندلی کنار میز"، "جاده"، "قفسه دوم" و "یا من هو".
بخش کتابخوانی تبیان
منابع:
سایت اینترنتی "مد و مه"
