جشنواره‌  كاریكاتور و معضلات آن

سومین جشنواره‌ی بین‌المللی «كاریكاتور و معضلات شهری» با نمایش 767 اثر از هنرمندان 61كشور دنیا برپا می‌شود.

سید مسعود شجاعی‌طباطبایی، دبیر جشنواره، در نشست خبری كه صبح امروز 28 دی‌ماه در سازمان فرهنگی-هنری شهرداری تهران برپا شده بود، گفت: فراخوان سومین دوره از این جشنواره به صورت بین‌المللی در بیش از 100 سایت بین‌المللی كاریكاتور و هم‌چنین مجامع هنری منتشر شد كه موضوعات متعددی هم‌چون توسعه‌ی بی‌رویه شهرها، آلودگی، ترافیك، محیط زیست، كوچ‌نشینی، تكدی‌گری و ... را در بر می‌گرفت.

او اضافه كرد: معضلات شهری موضوع جامعی است كه بسیاری از كلان‌شهرهای دنیا امروز با آن درگیر هستند و از آنجا كه هنر كاریكاتور یك زبان ویژه، قابل فهم و در عین حال بین‌المللی است، به راحتی می‌توان از طریق آن با این موضوعات ارتباط برقرار كرد.

طباطبایی با ارائه‌ی آماری از آثار ارسال شده به این جشنواره ادامه داد: حضور پرتعداد هنرمندان 61 كشور دنیا نشانگر این بود كه ما به اتفاق خوبی در حوزه‌ی كاریكاتور دست یافته‌ایم، به‌طوری كه در سومین دوره از این جشنواره هزار و 724 اثر به دست ما رسید و كار انتخاب را سخت كرد. اما در نهایت 767 اثر برای نمایشگاه انتخاب شد.

به گفته‌ دبیر این دوره از جشنواره كاریكاتور معضلات شهری، 164 هنرمند ایرانی بیشترین راه‌یافتگان این جشنواره بودند و بعد از آن كشورهای تركیه با 52 هنرمند، اندونزی با 41 هنرمند و برزیل و چین هر كدام با 35 هنرمند در مقام‌های بعدی قرار داشتند.

برگزیدگان این جشنواره نیز از نفر اول تا سوم به ترتیب 2 هزار، هزار و 500 و هزار دلار جایزه‌ی نقدی همراه با تندیس و لوح جشنواره دریافت خواهند كرد. در عین حال به 10 نفر از برگزیدگان بعدی لوح تقدیر اهدا می‌شود و آثار آنها در فرهنگسرای ارسباران نمایش داده می‌شود.

این در حالی است كه به گفته‌ی شجاعی‌طباطبایی از میان این برگزیدگان، 6 جایزه به هنرمندان ایرانی رسیده است و این موضوع نشان می‌دهد كه وضعیت كاریكاتوریست‌های ایرانی در مقیاس جهانی بسیار چشم‌گیر است.

مدیر خانه كاریكاتور هم‌چنین در پاسخ به احتمال انتشار آثار برگزیده در قالب بنرهای تبلیغاتی و یا كارت‌پستال‌های شهری توضیح داد: در جشنواره‌های قبلی كاریكاتور‌ها را در ابعاد بزرگ و به شكل بیلبورد منتشر و كارت‌پستال‌ها، كتاب جشنواره و لوح فشرده‌ی آن را به عموم مردم اهدا كردیم. مجموعه‌ی فعلی نیز گنجینه‌ی بسیار ارزشمندی از طرح‌هایی مرتبط با معضلات شهری است كه زبان گویا و صریحی دارد و نقد كاریكاتوریست‌ها را در قالب تصویر ارائه كرده است، لذا امیدواریم با توجه هرچه بیشتر مسوولان سازمان فرهنگی - هنری بار دیگر اتفاقی مشابه به این بیفتد.

این هنرمند كاریكاتوریست هم‌چنین درباره‌ی معیارهای هیات داوران در این دوره از جشنواره توضیح داد: توجه به بدعت و نوآوری در آثار ارسالی، پیام‌رسانی در ارتباط با موضوع، توجه به اجرا و تكنیك و ارائه‌ی اثر در قالب یك پیكره‌ی واحد از جمله عواملی است كه هیات داوران در انتخاب آثار به آن توجه داشته‌اند. به‌طوری كه متاسفانه برخی از هنرمندان آماتور با وجود ارائه‌ی ایده‌های جالب اما براساس عدم توجه به نكات فنی به مرحله‌ی نهایی راه نیافتند.

بهرام ارجمندنیا، یكی از اعضای هیات داوران ایرانی در بخش دیگری از این نشست درباره‌ شباهت‌های ناگزیر در آثار ارائه شده در این دوره از جشنواره توضیح داد: این روزها مقوله شباهت‌های ناگزیر بحث داغی در عرصه‌ی كاریكاتور محسوب می‌شود و این مساله كار هیات‌های داوری را سخت كرده است. به‌طوری كه باید با دقت نظر متوجه شد كه آیا كاری كپی و یا شبیه به نمونه‌ی دیگری است یا نه؟ برخی كاریكاتوریست‌ها با زیركی تمام یا اثری را كپی می‌كنند و یا شبیه به كاریكاتور فرد دیگری كار خود را ارائه می‌دهند و متاسفانه این اواخر با تعداد بیشتری از این نمونه‌ها مواجه بوده‌ایم و در این نمایشگاه نیز چنین كارهایی را دیده‌ایم كه هیات داوران قطعا آنها را كنار گذاشته‌اند.

ابوالفضل محترمی،‌ دیگر عضو هیات داوران ایرانی،‌ نیز در ادامه درباره‌ی بیشترین موضوعاتی كه كاریكاتوریست‌های ایرانی و خارجی به آن پرداخته‌اند، عنوان كرد: موضوع محیط سبز، درختان، آلودگی هوا، ترافیك و در نهایت آلودگی صوتی از جمله مواردی بود كه بیشتر كاریكاتوریست‌ها به آن پرداخته بودند و تقریبا موضوع محیط زیست برای همه‌ی هنرمندان به شكل یكسانی مورد توجه قرار گرفته بود.

او گفت: ما در بخش داوری منتظر یك اتفاق و اثر منحصر به فرد با تكنیك و اجرای متفاوت بودیم و به همین دلیل آثار مشابه را كنار می‌گذاشتیم تا كارهایی انتخاب شود كه در عین تازه‌بودن تا به حال دیده نشده باشند.

داوری آثار سومین جشنواره‌ی بین‌المللی معضلات شهری را بهرام ارجمند‌نیا، ابوالفضل محترمی، فیروزه مظفری، توكان نیستانی هنرمند مقیم كانادا، والریو كورتو از آلمان، لیچوان زیا از چین، انجام داده‌اند.

بخش هنری تبیان

منبع : خبرگزاری ایسنا