تبیان، دستیار زندگی
سلطانی كه مجموعه های متعددی را كارگردانی كرده اساسا به تاریخ معاصر علاقه فراوانی داشته و سوژه های خود را از میان رویدادهای مهم تاریخ معاصر ایران انتخاب می كند. در ستایش وی به سراغ بخش هایی از جنگ رفته كه تا امروز چندان بدان پرداخته نشده بود و آن چیزی ن
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

ستایش، روایتی متفاوت از سال های جنگ

مجموعه ستایش

"ستایش" ساخته "سعید سلطانی" جدیدترین مجموعه تلویزیونی متكی بر دفاع مقدس و جنگ هشت ساله تحمیلی، كه قالب عاطفی را برای روایت داستان خود برگزیده است. 


سلطانی كه مجموعه های متعددی را كارگردانی كرده اساسا به تاریخ معاصر علاقه فراوانی داشته و سوژه های خود را از میان رویدادهای مهم تاریخ معاصر ایران انتخاب می كند.

در "ستایش" وی به سراغ بخش هایی از جنگ رفته كه تا امروز چندان بدان پرداخته نشده بود و آن چیزی نیست جز ترس و فرار یك سرباز از جنگ!.

این اتفاق كه در تمامی جنگ های جهان از گذشته تا به حال به شكل های گوناگون رخ داده، از تاثیر آن بر زندگی دو خانواده خبر داده و تركش های ناشی از آن را به نمایش می گذارد.

در كنار این موضوع سلطانی به شكاف میان طبقات جامعه از طریق دو شخصیت "حشمت فردوس" و "محمود نادری" پرداخته و آن را به تفاوت بنیادین پسرانشان "طاهر" و "محمد" ارتباط می دهد.

مجموعه ستایش

فردوس به عنوان نماینده ای از طبقه كارگر كه با زحمت خود به جایگاه فعلی رسیده از یك سو و نادری با ریشه های مذهبی عمیق تر از سوی دیگر به جذابیت های كار بسیار كمك كرده و ستایش را از یك اثر عاطفی - ملودرام - صرف با حاشیه ای از جنگ جدا كرده و كیفیت والایی بدان بخشیده است.

سلطانی در فیلمنامه "ستایش" توجه ویژه ای به شخصیت پردازی داشته و گاه تعمدا از كلیشه ها بهره گرفته كه به عنوان نمونه می توان به حشمت فردوس اشاره كرد.

وی به عنوان یك حجره دار میدان میوه و تره بار شخصیت آشنایی داشته و بسیاری از خصوصیات رفتاری اش از نمونه های مشابه اش گرفته شده است. با این حال آزاردهنده و نخ نما جلوه نكرده و كلیشه های مربوطه سرجای خود به كار گرفته شده و كاركرد مطلوبی داشته اند.

در واقع طاهر به عنوان دانای كل "ستایش" پرداخت متقاعدكننده ای داشته و بیننده برای باور وی با مشكل چندانی مواجه نیست. از این منظر سلطانی روی شخصیت مناسبی برای پیشبرد داستان سرمایه گذاری كرده و از این بابت موفق عمل كرده است.

نوع گفتگوهای نوشته شده برای وی نیز كاملا با پایگاه اجتماعی اش همخوانی داشته و بینندگان را با خود همراه كرده است. در واقع نگرانی های یك پدر ایرانی به خوبی در این شخصیت متبلور شده و اغراق های متداول در این باب راهی به شخصیت فوق پیدا نكرده است.

در نقطه مقابل محمود نادری قرار دارد كه نگرانی هایش از همان جنس فردوس است با این تفاوت كه جنبه قهرآمیز بیشتری دارد. با این وجود شخصیت فوق آن چنان كه باید از كار درنیامده و بیننده را از خود دور می كند.

در كنار این دو طاهر و محمد قرار دارند كه هر یك نماینده ای از طیف خود هستند، طاهر نمونه ای از جوان ایرانی است با همه ضعف و قوتش كه در ایام جنگ تحمیلی برای كشورش جنگیده و حال برای رفاقتش با محمد دست به ریسك بزرگی می زند كه آینده اش را تحت الشعاع قرار می دهد.

در واقع طاهر به عنوان دانای كل "ستایش" پرداخت متقاعدكننده ای داشته و بیننده برای باور وی با مشكل چندانی مواجه نیست. از این منظر سلطانی روی شخصیت مناسبی برای پیشبرد داستان سرمایه گذاری كرده و از این بابت موفق عمل كرده است.

اما شخصیت محمد با وجود برخی خلاقیت ها خوب از كار درنیامده و اغراق های زیاد به كار رفته، او را به جوانی لوس و از خودراضی و طلبكار از دیگران تبدیل كرده كه تفاوت های زیادی با سرباز فراری از خشونت هولناك جنگ دارد.

شخصیت های زن مجموعه "ستایش" برخلاف مردان آن چنان كه باید در متن قرار نگرفته و به حاشیه رانده شده اند كه این امر حتی در رابطه با "ستایش" نیز صدق می كند.

مادر و زن برادر طاهر در روند داستان نقش تاثیرگذاری نداشته و صرفا به صورت دكور از آنها استفاده شده كه در این میان زن برادر طاهر با بدجنسی های نخ نما شده اش تا حدودی كنشمندتر نشان داده است!.

در جبهه دیگر یعنی خانواده نادری هم مشابه چنین اتفاقی رخ داده و مادر محمد جز غرولندهای همیشگی نقش مهمی در كلیت اثر ندارد.

مجموعه ستایش

ستایش نیز به عنوان شخصیت محوری داستان در قیاس با طاهر و محمد بسیار عقب تر بوده و نویسنده در شاخ و برگ دادن به شخصیت فوق قصور كرده است. هر چند كه شاید در ادامه مجموعه، ستایش با اتفاق های بهتری روبرو شده و نقش پررنگ تری پیدا كند.

سعید سلطانی در اغلب مجموعه های تلویزیونی اش از بازیگران سرشناس بهره گرفته و از این طریق كیفیت كارش را ارتقا بخشیده است. در "ستایش" نیز كم و بیش این اتفاق رخ داده و بازیگران نقش های اصلی به خوبی در قالب نقش هایشان فرو رفته اند.

داریوش ارجمند كه مشابه نقش فردوس را در فیلم "قربانی" ساخته رسول صدرعاملی ایفا كرده بود، در اینجا هم به همان شگردها متوسل شده و بازی نسبتا خوبی را ارائه كرده است.

"مهدی پاكدل" هم برای نقش طاهر بسیار مناسب بوده و وضعیت صورت - میمیك - خاص چهره اش در این میان سهم به سزایی در مقبولیت بازی اش داشته است.

"نرگس محمدی" برای نقش ستایش انتخاب بسیار خوبی بوده و حس همذات پنداری را در تماشاگران برمی انگیزاند.

سعید سلطانی با "ستایش" نشان داده كه مقوله دفاع مقدس را می شناسد و از تلفیق آن با داستانی خانوادگی متكی بر عواطف انسانی می تواند مجموعه ای جذاب و پركشش بسازد بی آنكه در دام شعارزدگی گرفتار شود.


ایرنا

سینما و تلویزیون تبیان