فیلم جدید حاتمی‌کیا به شدت اثرگذار و منقلب‌کننده است
فیلمبردار «گزارش یک جشن»
نمی‌توانم بگویم این فیلم به کارهای قبلی حاتمی‌کیا شباهت ندارد. باز هم همان دغدغه‌های اوست. حتی شخصیت‌های فیلم را به نوعی شاید کمرنگ‌تر در فیلمهای دیگری از او دیده‌ایم. فیلم به شدت تحت تاثیر شرایط روز جامعه است.
فرشاد محمدی؛ فیلمبردار جوان و بااستعداد ایرانی که یکی از بهترین کارهای سال‌های اخیرش مدیریت فیلمبرداری فیلم ترسناک «آل» بوده است، به تازگی یک همکاری موفقیت‌آمیز با ابراهیم حاتمی‌کیا در درام «گزارش یک جشن» را پشت سر گذاشت. محمدی به تازگی در گفتگویی کار با حاتمی‌کیا را یک فرصت خوب برای خودش دانست و از اثرگذاری این فیلم سخن گفت. بخش‌هایی از گفته‌های محمدی را به نقل از مهر می‌خوانید:
با کمال میل قبول کردم
به عقیده من کار کردن با حاتمی‌کیا فیلمساز برجسته سینمای ایران برای هر فیلمبرداری یک فرصت است. در فیلم "گزارش یک جشن" در کنار اینکه به شدت فضای تصویری کار برای وی اهمیت داشت ما با یک فیلمنامه بسیار خوب روبرو بودیم که در کنار این همکاری می‌توانست دومین ویژگی برای من محسوب شود. حاتمی‌کیا یکی از کارگردان‌های شاخص سینمای بعد از انقلاب است. قطعا وقتی او به من پیشنهاد همکاری داد، با کمال میل قبول کردم.
حاتمی‌کیا فیلم بد نمی‌سازد
در ابتدا صحبت‌های اولیه برای فیلمبرداری را انجام دادیم. اما بعد از مدتی فیلمنامه با تغییراتی روبرو شد و حاتمی‌کیا با توجه به حساسیت‌هایی که دارد کار نگارش را در زمان بیشتری انجام داد. من ترجیح دادم در این فرصت صبر کنم و پیشنهادهای دیگر را نپذیرم تا بتوانم با وی همکاری کنم. از طرفی من معتقدم حاتمی‌کیا فیلم بد نمی‌سازد. شاید فیلم قبلی وی "دعوت" با نقدهای مختلفی روبرو شد اما به هر حال این فیلم نیز تاثیراتی است که وی از جامعه زمان خود گرفته بود. وقتی در جریان فیلمنامه "گزارش یک جشن" قرار گرفتم احساس کردم با یک متن کامل روبرو هستم.
حاتمی‌کیا از جنس کار من خوشش آمده بود
آقای حاتمی‌کیا کار فیلمبرداری و خصوصا نورپردازی من را در فیلم "آل" بهرام بهرامیان دیده بود و زمانی که با هم صحبت کردیم، عنوان کرد با دیدن این فیلم حس کردم تو از پس از هرکار مشکلی بر می‌آیی. او از فضای نورپردازی و جنس فیلمبرداری من در این فیلم خوشش آمده بود.
یک کار آزاد و رها
لوکیشن اصلی «گزارش یک جشن» کارخانه‌ای در جنوب تهران بود که با طراحی به یک بنگاه همسریابی تبدیل شد. خوشبختانه در این کار آقای حاتمی‌کیا ترمزهای خودش را باز گذاشته بود و به هیچ وجه کلیشه‌ای نگاه نمی‌کرد. طی جلساتی که من با وی و طراح صحنه و لباس داشتیم به این نتیجه رسیدیم که باید در این کار انتهای ترمز را باز کنیم. به همین دلیل ما کاملا رها و آزاد، کار را جلو بردیم.
حس و حال شخصیت‌ها
داستان این فیلم در یک روز رخ می‌دهد، به هر حال داخل لوکیشن شرایط نوری وجود داشت. ما برای چند صحنه چندین بار وارد اتاق شخصیت بانو در فیلم می‌شدیم. من باید طبق حس و حال سکانس و حتی کاراکتر فیلم شرایط نوری را تغییر می‌دادم. بیشتر ایجاد حس و حال و بیان روحیات شخصیت و سکانس‌های فیلم از طریق نور انجام می‌شد. ما حتی بیشتر با نور به موقعیت آدم‌ها در این فیلم نزدیک می‌شدیم. در اوایل فیلم نور به شکلی تنظیم شده که نشان از ناشناخته بودن این فضا است و مخاطب با این حس که با مکانی روبرو است که معادل بیرونی ندارد، روبرو می‌شود. تمام این مباحث همان بحث بیان و زیبایی‌شناسی نور بود که برای کارگردان اهمیت داشت.
یک فیلمساز حرفه‌ای
حاتمی‌کیا یک فیلمساز حرفه‌ای است که کاملا جدی به اثر خود فکر می‌کند. بیشتر صحنه‌ها در شب گرفته شده بود و ما در روز در حال استراحت بودیم، حتی بعضی مواقع ظهر با من تماس می‌گرفت و اگر ایده‌ای به ذهنش می‌رسید بیان می‌کرد. وی تماما درگیر کار بود. حاتمی‌کیا تختی برای خود در همان لوکیشن ثابت تهیه کرده بود و مدام در آنجا مشغول بازنویسی بود. تمام وجودش در مدت کار با فیلم درگیر بود. جالب است بدانید بیشتر گروه پشت دوربین جوان بودند. اما وی با همه همراه بود. در عین کار جدیت خود را همراه داشت. حاتمی‌کیا فیلمساز سختگیری است اما خوشبختانه به من اعتماد زیادی کرده بود.
اغلب پلان‌ها با یک برداشت گرفته شد
کاملا از روی متن پیش می‌رفتیم. ما قبل از کار با عوامل اصلی و بدون بازیگران چند بار در چند جلسه متن را دورخوانی کردیم. پیشنهادات را ارائه می‌دادیم. من این شرایط کارکردن را خیلی دوست داشتم و فکر می‌کنم از آن نتیجه لازم را گرفتیم. روز قبل از هر صحنه با بازیگران تمرین می‌شد و براساس همین تمرین‌ها حاتمی‌کیا فیلمنامه را بازنویسی می‌کرد. شیوه دکوپاژ وی واقعا متفاوت بود. پشت دوربین بسیار تمرین می‌کرد. حاتمی‌کیا معتقد بود بیشتر از یک برداشت نباید از یک پلان گرفته شود چون طراوتی در برداشت اول وجود دارد که در دومی نیست. به همین دلیل خیلی کم به دو برداشت می‌رسیدیم.
تاثیرگذار و منقلب کننده
فیلم به عقیده من فوق‌العاده تاثیرگذار و منقلب‌کننده است. نمی‌توانم بگویم این فیلم به کارهای قبلی حاتمی‌کیا شباهت ندارد. باز هم همان دغدغه‌های حاتمی‌کیا است. حتی شخصیت‌های فیلم را به نوعی شاید کمرنگ‌تر در فیلمهای دیگری از او دیده‌ایم. فیلم به شدت تحت تاثیر شرایط روز جامعه است. ما حتی در این فیلم با شخصیت‌هایی روبرو می‌شویم که متضاد آن را در فیلمهای حاتمی‌کیا قبلا دیده‌ایم.
شبکه ایران تنظیم : سینما و تلویزیون تبیان / مسعود عجمی
