قدیمی ترین مسجد یزد

باید به روستای فهرج (Fahradj) یزد سفر کنید تا بتوانید قدیمی ترین مسجد این شهر را ببینید. مسجدی 1400 ساله که در دوران پیش از اسلام، به عنوان عبادتگاه و آتشکده زرتشتیان استفاده می شد و بعدها با ورود اسلام به ایران، کارکردی اسلامی پیدا کرد.

شاید اگر شما هم با پیش زمینه ای که از مساجد اسلامی در ذهن دارید، راهی مسجد فهرج شوید، در نگاه اول جا بخورید. این مسجد پیش از آن که به یک مسجد اسلامی شباهت داشته باشد، شکل و شمایل کاروانسرایی را دارد که در پلانی مربع شکل ساخته شده است.

در این مسجد که عمر بنای آن به دوران ساسانی می رسد، نه گنبدی به چشم می خورد، نه کاشیکاری‌، نه کتیبه‌ و نه حتی محراب! تک مناره خشت و گلی مسجد هم عضو کم سن و سال تری است که بعدها به بنای اصلی آن ملحق شده است.

این مسجد، تنها مسجد به جا مانده از قرن اول هجری در ایران است و سبک معماری ساسانی در آن به چشم می خورد. شاهد این ادعا، خشت هایی به اندازه 5×32×32 هستند که استفاده از آنها در عصر ساسانی مرسوم بوده است. علاوه بر این، تزیینات گچبری شکنجی و قوس های ناری و تاق های ناوی و آهنگ به کار رفته در مسجد هم یادآور بناهای دوران ساسانی است.

اما شاید جالب تر از این ها، طرح درهایی با نقوش ساسانی باشد که بر دیوارهای مسجد برجای مانده است.

برای دیدن مسجد جامع فهرج، باید به 60 کیلومتری شرق استان یزد و روستای فهرج سفر کنید. این روستا در مسیر یزد-کرمان و در دل کویر قرار دارد و ظاهرا یکی از مراکز اسکان اولیه ایرانیان بوده که در گذشته به نام پهره معروف بوده است.

اگر گذارتان به فهرج افتاد، علاوه بر بازدید از مسجد قدیمی آن، می توانید سری هم به کوه چلته بزنید که در شمال شرقی این روستا قرار دارد و البته قلعه‌ای باستانی و آب‌انباری قدیمی که از آثار باستانی دیگر این روستا هستند.

بخش گردشگری تبیان- رستم زاد