نقد فیلم سلاخی نیست

کارگردان فیلم سینمایی "حس پنهان" معتقد است منتقدانی که در تلویزیون حضور دارند با سلاخی فیلم‌ها و توهین به سینماگران کمکی به رشد سینما نمی‌کنند.

مصطفی رزاق کریمی در گفتگو با مهر، با اشاره به حرکت موثر و خوب مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی در مورد اختصاص سالن به سینمای مستند گفت: در مجموع این حرکت مثبت است اما نحوه اجرای این برنامه و مدیریت این مساله صحیح نیست.

وی ادامه داد: در سینمای ایران خیلی چیزها باید به صورت آزمون و خطا اجرا شود. فرهنگ دیدن فیلم مستند از ابتدا وجود نداشته است اما رفته رفته مردم با این موضوع کنار می‌آیند و فیلم مستند را در سبد فرهنگی‌شان جا می‌دهند. برخورد با جشنواره سینما حقیقت هم در اولین دوره همینطور بود. به نظر خیلی‌ها این جشنواره مبهم می‌آمد اما در حال حاضر مسیر خودش را پیدا کرده است.

کارگردان مستند "فرشچیان" همچنین افزود: منظور از نحوه مدیریت اشتباه این است که مخاطب اغلب نمی‌داند چه فیلم‌هایی قرار است اکران شود، چه ژانرهایی را می‌تواند ببیند و تکلیفش با سینمای مستند روشن نیست. مرکز می‌تواند برنامه‌های یک ماه آینده اکران فیلم‌ها را اعلام کند. به این صورت فرهنگ سازی اتفاق می‌افتد و رسانه‌ها و مطبوعات می‌توانند در این زمینه کمک کنند تا مردم حق تصمیم‌گیری برای فیلم‌هایی که می‌خواهند ببینند را داشته باشند.

رزاق کریمی در مورد نامه اخیر انجمن مستندسازان به معاون سینمایی عنوان کرد: من خیلی با سیاست‌های سینمایی آشنا نیستم چون کارگردانم و دوست دارم فیلمی بسازم که در سینمای ایران تاثیرگذار باشد. نمی‌دانم چه قول و قرارهایی بین مرکز گسترش و انجمن مستندسازان بوده و به چقدر از این وعده‌ها عمل شده است. اما نکته‌ مهم به نظرم برگزاری موفقیت آمیز این دوره جشنواره سینما حقیقت بود. اگرچه هر جشنواره‌ای خطاهایی دارد اما برگزاری با شکوه این جشنواره و اختصاص سالن برای نمایش فیلم‌های مستند باعث می‌شود که سینمای مستند در کنار سینمای داستانی مطرح شود.

وی در مورد نحوه تبلیغات برای مستندهای روی پرده توضیح داد: نحوه تبلیغ برای فیلم‌های مستند با فیلم‌های داستانی متفاوت است. مثلا در تبلیغ یک فیلم داستانی می‌بینید که بازیگری با جثه کوچک بازیگر دیگری با جثه بزرگ را بغل کرده است. این تصویر بیلبوردهای بزرگ درست می‌کنند و تمام سطح شهر را با آن پر می‌کنند. مردم هم ترغیب می‌شوند تا این فیلم‌ها را ببینند. تلویزیون بهترین مکان برای تبلیغ و نمایش فیلم‌های مستند است.

کارگردان فیلم "حس پنهان" در خصوص حضور منتقدان در تلویزیون و نقد آنها بر فیلم‌ها گفت: در وهله اول منتقدین باید سلامت باشند. منتقدانی که در تلویزیون حضور دارند معلوم نیست از چه حرف می‌زنند و خیلی وقت‌ها به مسائل گنگ اشاره می‌کنند. منتقدان فکر می‌کنند فیلم‌ها را باید با توهین به سینماگران نقد کنند و این اشکال مدیر برنامه‌های تلویزیون است که به آنها اجازه اینگونه توهین‌ها را می‌دهند. نقد مساوی با توهین کردن نیست.

رازق کریمی ادامه داد: نقد در سینمای مستند هم باید وارد شود اما از آنجایی که این سینما جثه‌ و تاریخچه شکل گرفته‌ای ندارد، اگر قرار باشد این نقدها برای مستند هم صورت بگیرد نابود می‌شود. نقدهای سینمایی ما سلاخ گونه است، البته سلاخ مرام دارد و قبل از سلاخی شیرینی می‌دهد. شاید سینمای داستانی توان این نوع نقد را داشته باشد، اما این نوع نقد به کار سینمای مستند نمی‌آید. این نوع شیوه نقدگویی به هیچ وجه درست نیست و صدا و سیما باید بیشتر مراقب این مساله باشد.

وی در پایان گفت: خیلی از مردم سینمای مستند را با کلیپ‌های عروسی اشتباه می‌گیرند. مطبوعات و رسانه‌ها وظیفه دارند مردم را با این نوع سینما آشنا کنند و با این پیش فرض سینمای مستند ایران آینده خوبی دارد.