بیماری های مربوط به ناخن پا
شاید بسیاری از افراد ناخن را قسمتی کم ارزش در بدن یک انسان تصور کنند اما در واقع نقش بسیار زیادی در زیبایی دست و پا دارد. پزشکان با بررسی ناخن می توانند به تعدادی از بیماری های سیستمیک در افراد پی ببرند. همچنین ناخن در کار کرد انگشتان و حفاظت از بافت نرم دست و پا نقش مهمی دارد و از همه مهم تر در صورتی که ناخن دچار بیماری و یا عفونت گردد، درد بسیار شدیدی به وجود خواهد آورد که آسایش را از بین می برد.
ناخن نیز مانند هر عضو دیگری از بدن در معرض بسیاری از عوامل بیماری زا قرار دارد: باکتری ها، قارچ ها، ویروس ها، عوامل شیمیایی و فیزیکی،...، همچنین گاهی یک عامل بیماری زا تنها ناخن را مورد تهاجم قرار می دهد و در آن ایجاد بیماری می کند و گاهی یک بیماری که قسمت های دیگر بدن را مبتلا کرده، به ناخن نیز گسترش پیدا می کند. با این وجود می توان گفت به طور کلی بیماری های ناخن خیلی شایع نیستند.
"گفته می شود در بانوان، شیوع بیماری های پا و ناخن، بسیار شایع تر از آقایان است".
دكتر رحیمی معتقد است؛ جدا از مساله وراثت، آنچه بیش از سایر موارد، زنان را درگیر این مساله می كند، استفاده از كفش های پاشنه بلند و نوك باریك است، به همین جهت شیوع اعمال جراحی پا در آن ها 15 برابر بیشتر از آقایان است.
این جراح پا معتقد است؛ كفش های پاشنه بلند و نوك باریك، یكی از عوامل اصلی تغییر شكل یافتن پنجه پا است، به عنوان مثال بیماری هالوكس و الگوس یا همان (قوز شست) كه ناشی از انحراف شست پا به سمت سایر انگشتان است، ناشی از پوشیدن همین كفش ها است.
همچنین دكتر رحیمی خاطرنشان می كند: پیدایش میخچه های دردناك در انگشتان كف پا (پنجه) و فرو رفتن ناخن در گوشت انگشت (به خصوص شست) می تواند ناشی از همین نوع كفش ها باشد؛ هرچند كه در آقایان، بیشتر به علت صدمات حین ورزش رخ می دهد.
گفتنی است؛ اغلب دردهای پاشنه پا به علت اشكال در كف و پاشنه كفش است. این جراح پا می افزاید: كفش های تخت و بدون پاشنه، از عوامل ایجاد خار پاشنه و التهاب تاندون آشیل در قسمت خلفی پاشنه است.
وی متذكر می شود: كفش هایی كه پنجگی آن سفت و غیرقابل انعطاف است، فشار زیادی را به پاشنه پا منتقل می كند كه باعث ایجاد درد در ناحیه تاندون آشیل می شود.
دكتر رحیمی درباره كفش های گران قیمتی كه درون پاشنه آن ها، از هوا پر شده است، متذكر می شود: این نوع از كفش ها نیز باعث می شوند فشار غیرمعمولی به ناحیه تاندون آشیل در پشت پاشنه پا وارد شود. پس هیچ گاه نباید این گونه فكر كرد كه كفش های گران قیمت، فاقد هرگونه عیب و نقص می باشند.
پاهای صاف، قوس زیاد
اگر پاهای شما صاف یا دارای قوس زیادی هست به هر حال متعادل نیستند .دکتر شاپیرو می گوید" قوس زیاد مانند 3 پایه می ماند که 1 پایه آن در پاشنه و دوتای دیگر در قسمت زیر قرار دارد. اگر پای شما قوس زیادی دارد، مشکلات مکانیکی ای در پا وجود دارد چون ما نوع پای خود را به ارث می بریم پس پای صاف یا قوس زیاد معمولا ژنتیکی است و نمی توان از آن جلوگیری کرد. اگر احساس درد می کنید به یک پزشک متخصص پا مراجعه کنید تا ببینید، چنین شرایطی را دارید یا نه به خصوص اگر سابقه خانوادگی دارید.
درد انگشتان پا
طبق انجمن پزشکی پا در آمریکا، 87 درصد زنان از پا درد ناشی از پوشش بد کفش ها رنج می برند. قطعاً وقتی یک خانم کفش غیر راحتی یا پاشنه بلند می پوشد مستعد درد پا یا انگشت پا می باشد. نکته این جا است که باید دید پس از مدتی نپوشیدن این نوع کفش ها باز هم این درد وجود دارد یا خیر.
دکتر کلین توصیه می کند که این کفش ها را در بیاورید و ببینید که پاهای شما بدون آن، چه احساسی دارند و آیا باز هم درد می کنند یا خیر. وقتی احساس می کنید روی یک سطح نوک تیز راه می روید، درد را به پاهای خود وارد می کنید مثل این که روی سنگ مرمر راه می روید، و جرات شما بیشتر شده است، این نشان می دهد که شما شرایط بی خطر و درمان پذیری دارید که با درد بین انگشتان پا مشخص می شود.
پینه پا (bunion)
دکتر مورین می گوید"بارها شده که استخوان ها از جای خود حرکت کرده اند. در مورد پینه پا، این منطقه از استخوان و مفصل بین پا و استخوان شست حرکت می کند و می تواند بسیار دردناک باشد. طبق معمول، شما می توانید کفش خود را عوض کنید یا با یک پارچه دور آن را ببندید اما در شرایط خاص ممکن است نیاز به جراحی نیز باشد. با این که هرچه زودتر به دنبال درمان بروید بهتر است اما پینه پا یک مورد موضعی است. ژنتیک هم ممکن است نقش داشته باشد بنابراین ممکن است زمینه رشد پینه پا را داشته باشید.
ناخنک ( Ingrown Nail )
رشد و نفوذ ناخن به گوشت و بافت نرم زیرین این حالت را ایجاد می کند، که در شست پا بیشتر دیده می شود. کفش تنگ و اصلاح نا مناسب ناخن از علل آن هستند. این بیماری دردناک است و احتمال عفونت در آن بالا است.
عفونت های قارچی ( Onychomycosis)
قارچ ها نزدیک به نیمی از بیماری های ناخن را ایجاد می کنند و درمان شان آسان نیست. در این موارد ذراتی debris به رنگ های مختلف در زیر ناخن پدید می آیند که ضمن جدا کردن ناخن از بستر آن (onycholysis)، بسته به نوع قارچ موجب تغییر رنگ ناخن عمدتا به رنگ های سفید، زرد، قهوه ای یا مشکی می شوند. با رشد بیشتر قارچ، بافت و نمای ظاهری ناخن تغییر می کند. در صورت عدم درمان و با تجمع بیشتر debris صفحه ناخن به تدریج خرد شده، کاملا از بستر ناخن جدا می شود.
رعایت نکردن بهداشت فردی و پدیکور یا مانیکور نامناسب ازعلل مستعد کننده ابتلا می باشند. Onychomycosis در انگشتان پا تا چهار برابر بیشتر دیده می شود.
دکتر کلین می گوید: ناخن قارچی باید طی دو هفته به خوبی درمان شود. این بیماری یکی دیگر از مشکلات مربوط به باکتری است. هنگامی که قارچ ها زیر ناخن می روند، دوست دارند که جا خوش کنند. افزایش سن، جراحت ناخن، بوی عرق پا، گردش بد خون، نظافت نادرست، قارچ پا و کم شدن سیستم دفاعی بدن، همه به ناخن قارچی مربوط می شوند.
قارچ انگشتان پا و بیماری دیابت
هنگامی که پا دچار خارش می شود، پوسته پوسته شده و احساس سوزش می کنید، این علائم بیشتر علائم قارچ انگشتان پا را نشان می دهند. با این که شرایط جالبی نیست اما واقعاً با کرم ها یا لوسیون های ضد قارچی درمان می شود. اگر قارچ انگشتان پا از بین نرفت و خوب نشد، علامت این است که بیمار دیابت دارید.
رابرت کلین دکتر و متخصص پا پزشکی، دارای بورد جراحی پا در کلینیک پا درمانی و ارتوپدی کلوم و کارنی می گوید" بیماران دیابتی نمی توانند با باکتری و قارچ ها خوب مبارزه کنند و مستعد عفونت های قارچی هستند"
قارچ انگشتان پا به خصوص ضعیف شدن سیستم دفاعی بدن و عفونت قارچی مزمن ممکن است از علائم دیابت باشند.
پیشگیری بسیار آسان تر از درمان است. برای پیشگیری لازم است ناخن ها همیشه خشک و تمیز نگاه داشته شوند. جوراب ها را باید مرتب تعویض نمود. همچنین باید از آسیب به پوست و بافت اطراف ناخن جدا پرهیز شود. در هنگام پدیکور یا مانیکور کردن ناخن پا و دست نباید کوتیکول را برداشت.
فرو رفتگی ناخن پا در گوشت
ناخن فرورفته پا (ingrown toenail) ، هنگامی رخ می دهد که ناخن پا به درون پوست رشد می کند.
این عارضه ممکن است کاملا دردناک باشد و عفونی شود، بنابراین مهم است که به محض تشخیص ناخن فرورفته مراقبت فوری از آن به عمل آید.
این اقدامات را برای درمان ناخن فرورفته انجام دهید:
* سه تا چهار بار در روز پا را در آب گرم بخیسانید.
* هنگامی که پا را نخیسانده اید، پنجه پا را پاک و خشک نگهدارید.
* در هنگامی که این عارضه در حال بهبود یافتن است، صندل های جلو باز بپوشید. اگر حتما باید کفش بپوشید، کفش راحتی را انتخاب کنید که به پنجه پایتان فشار نیاورد.
* به دقت یک برش از یک تکه کوچک از پنبه پاک یا نخ دندان موم دار را بین پوست و ناخن پا قرار دهید. هر روز این پانسمان را عوض کنید.
* از یک مسکن معمولی مانند ایبوپروفن یا استامینوفن برای تخفیف درد استفاده کنید.
* معمولا در طول دو یا سه روز باید علائم بهبودی را مشاهده کنید. در غیر این صورت با دکترتان تماس بگیرید.
گردآورنده: معصومه آیت اللهی- کارشناس تبیان
سایت پزشکان بدون مرز
سایت پزشکان ایران
جام جم
اگر می خواهید با پزشکان سایت مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.
برای شرکت در بحث های انجمن سایت مرتبط با بهداشت و سلامت، اینجا را کلیک کنید.
*مطالب مرتبط:
اگر ناخن پا در گوشت فرو برود...
آیا هر نوع تغییری در خال ها و ناخن ها نشانه ی بیماری است؟
راههای رسیدن به ناخن های سالم