تبیان، دستیار زندگی
دوّمین عاملی كه می خواهیم بررسی كنیم طول جسم است. وقتی می خواهید یك ذغال داغ را با انبر جابه جا كنید، برای اینكه نسوزید انبر كوتاه مناسبتر است یا انبر بلند؟
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

‏اثر طول جسم

دوّمین عاملی كه می‏خواهیم بررسی كنیم طول جسم است.

وقتی می‏خواهید یك ذغال داغ را با انبر جابه جا كنید، برای این كه نسوزید انبر كوتاه مناسب تر است یا انبر بلند؟

وقتی می‏خواهید روی خیابان یخ زده قدم بزنید برای اینكه از سرمای یخ در اَمان باشید بهتر است كف ك‏اثر طول جسمفش نازك باشد یا ضخیم؟

یك سر سیخ را در شعله شمع قرار دهید و دست خود را به مدت معین (مثلاً ٣٠ ثانیه) یك بار در فاصله 2cm و بار دیگر در فاصله 5cm از شعله به سیخ بزنید. در كدام حالت دست شما بیشتر می‏سوزد؟

اگر انتهای سیخ را بگیرید تا چند ثانیه می‏توانید سیخ را طوری نگه دارید كه سر دیگر آن در شعله باشد؟

‏اثر طول جسم

مطابق شكل سمت راست در چند جای میله فلزی به فاصله یكسان موم قرار دهید و به هر موم یك تیله بچسبانید. حال سر میله را در شعله فرو كنید. كدام تیله زودتر می‏افتد؟

البته می‏توانید دستگاهی مطابق عكس زیر آماده كنید و اثر عامل جنس و عامل طول را همزمان مشاهده كنید.

‏اثر طول جسم

برای نتیجه‏گیری از بحث های بالا توجّه شما را به فیلم زیر جلب می‏نمایم.

برای مشاهده فیلم کلیک کنید.

بنابراین می‏توان گفت هر چه طول جسم بیشتر شود میزان گرمای انتقال یافته در یك زمان معین كمتر می گردد. با انجام یك آزمایش كمی دقیق دیده می‏شود كه هر چه طول افزایش یابد به همان نسبت گرمای انتقال یافته كم می‏شود. بنابراین گرمای انتقال یافته در زمان معین با عكس طول متناسب است.

در یك زمان معین


پرسش:

1- چرا پرندگان در زمستان مطابق عكس زیر پرهای خود را باد می‏كنند؟

راهنمایی و حل :

همان طور که می دانید هوا عایق خوب گرما است، بنابراین پرندگان با پوش کردن پرهای خود، هوای ما بین پرهایشان را افزایش می دهند تا مانع خروج گرما از بدنشان شود.

‏اثر طول جسم

2- چرا در زمستان هنگامی كه سطح آب دریاچه یخ می‏بندد، با افزایش ضخامت یخ، آهنگ افزایش ضخامت یخ كند می‏شود؟

راهنمایی و حل:

از آنجا كه آهنگ عبور گرما با ضخامت رابطه عكس دارد. بنابراین با افزایش ضخامت فرآیند یخ زدن كند می‏شود. در ضمن یخ عایق گرما است بنابراین انتقال گرما در آن به خوبی روی نمی‏دهد در نتیجه لایه‏های پایین سطح دریاچه به كندی یخ می‏زنند.

مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: محسنی

تنظیم: مریم فروزان کیا