نیروسازی برای آینده ایران
بنیاد فرهنگی رضوی
نیروسازی برای آینده ایران

بر كسی پوشیده نیست كه آموزش نسل جوان میتواند گام اول توسعه و پیشرفت هر جامعهای تلقی شود؛ در همین راستا كارشناسان همواره توصیه كردهاند كه برای ساختن فردای كشور، باید نسل جوان و آیندهساز را به درستی تربیت كرد تا جامعه در بلندمدت شاهد رشدی چشمگیر شود.
بر همین مبنا آستان قدس رضوی كه تربیت اسلامی شهروندان را به عنوان یك اصل، همواره مورد تاكید قرار داده است، در سال 1365 اقدام به تأسیس بنیاد فرهنگی رضوی كرد تا طی آن مبادرت به تأسیس مراكزی آموزشی كند؛ مراكزی كه در نقاط محروم به صورت رایگان و در بعضی نقاط دیگر شهر مشهد با شهریههایی اندك، وظیفه خطیر آموزش و تربیت نیروهایی وفادار به نظام و انقلاب را عهده دار شوند.
اینگونه است كه اكنون این مراكز با تربیت بیش از 6 هزار دانش آموز تلاش دارند تا الگویی برای تربیت اسلامی ارائه داده و نمادی از توسعه زیرساختهای پیشرفت كشور باشند.
اهداف تأسیس بنیاد فرهنگی رضوی
هدف از احداث و تأسیس بنیاد فرهنگی رضوی و ایجاد فضاهای آموزشی با سرمایه گذاری عظیم، تربیت نیروهایی بوده است كه برای حفط نظام و انقلاب اسلامی و تحقق و استمرار ارزشها، مبانی و سیاستهای آن مؤثر باشند. گفتنی است كه سیاستهای كلی این بنیاد بر مبنای اساسنامه در جلسات هیأت مدیره ـ كه با حضور اعضاء تشكیل میشود ـ بررسی شده و توسط مدیرعامل و مجموعه اداری بنیاد اجرا میشود.
البته در مسیر تحقق برنامههای پیش بینی شده، باید به اقداماتی كه توسط مدیران سابق انجام شده نیز اشاره شود. در همین راستا باید گفت كه در سال 1368 اولین مدیرعامل این بنیاد منصوب شد و طی آن «مستأجر حقیقی» عهده دار این مسؤولیت خطیر شد. پس از وی دكتر برادران از سال 70 تا 72 به عنوان سرپرست این بنیاد انجام وظیفه كرد و دكتر مافی نژاد پس از وی مدیرعامل شد. اما «پیشنمازی» تا سال 1385 به عنوان مدیرعامل و مجری سیاستهای تدوین شده بود و از سال 85 تا كنون نیز مجید واله به عنوان مدیرعامل بنیاد فرهنگی رضوی اقدامات مؤثری را انجام داده است.
پیشینه و وظایف بنیاد
همانطور كه گفته شد، بنیاد فرهنگی رضوی با هدف ایجاد گسترش امكانات آموزشی در سطوح گوناگون آموزشی از پیش دبستانی تا پایان دوره متوسطه به منظور رفع نیازها و تنگناهای آموزشی و دستیابی به خودكفایی آموزشی جامعه اسلامی از طریق تربیت و آموزش نیروی انسانی شایسته، متعهد و كاردان تأسیس شده و فعالیت مینماید و دارای شرح وظایف گسترده ای است.
با توجه به اساسنامه، رئوس فعالیتهای تعیین شده برای بنیاد عبارتند از:
- تأسیس مؤسسه یا مجتمع آموزشی از سطح دبستان تا پایان دوره متوسطه
- فراهم آوردن امكانات و تسهیلات آموزشی و تحصیل علوم و فنون مورد نیاز كشور برای قشری وسیعتر از فرزندان میهن اسلامی
- فراهم آوردن فرصت تحصیل رایگان برای محصلان ممتاز و مستعد با توجه به امكانات بنیاد به منظور تشویق دانش پژوهان و ارتقای سطح آگاهی علمی و فنی آنان
- مبادرت به هر اقدامی كه برای تحقق اهداف بنیاد لازم تشخیص داده شود.
معرفی زیرمجموعه ها
اولین واحد آموزشی بنیاد به عنوان دبیرستان دخترانه امام رضا(ع) در منطقه محروم شهرك شهید رجایی مشهد (موسوم به قلعه ساختمان) احداث و در سال 1368 با مساحت 10100 متر مربع و زیربنای 4000 متر مربع بهرهبرداری شد و به صورت رایگان به جذب دانش آموزان مستعد پرداخت. در سال 1369 یك مجتمع آموزشی دارای مقاطع دبستان(6000 متر مربع)، راهنمایی (7 هزار متر مربع) و دبیرستان (4700 متر مربع) در بلوار خیام مشهد به صورت آموزشگاهی غیرانتفاعی ساخته شد و در سال 1373 پنجمین و ششمین واحد آموزشی (دبستان و راهنمایی دخترانه، به ترتیب در مساحتی بالغ بر 4700 و 6700 متر مربع) در خیابان سجاد مشهد به بهره داری رسید. در ادامه توسعه این مراكز در سال 1374 هفتمین آموزشگاه نیز در مساحت 7000 متر مربع افتتاح شد و در همین سال یك مجتمع بزرگ پسرانه در زمینی به مساحت 10 هزار متر مربع نیز در منطقه خواجه ربیع مشهد گشایش یافت، طی سالهای 76 و 87 با افزوده شدن یك مدرسه راهنمایی و یك دبیرستان پسرانه و ساخت 3 مركز پیش دانشگاهی به این مجتمع، بر حجم خدمات ارائه شده در این منطقه محروم افزوده شد.یازدهمین واحد آموزشی بیرون از شهر مشهد و با تأسیس یك باب دبیرستان پسرانه در شهرستان چناران افتتاح شد. این واحد كه در سال 1380 به بهره برداری رسید، در ادامه سلسله اقداماتی بود كه به توسعه این مراكز انجامید و به این ترتیب دوازدهمین واحد آموزشی نیز در مساحت 1426 متر مربع به نام «بانو واعظ طبسی» در سال 1383 در مشهد احداث شد و در ادامه، در سال 1386، سیزدهمین واحد آموزشی در قالب پیش دبستانی با هدف جذب و پرورش استعدادهای قرآنی و با نام «مركز استعدادهای قرآنی امام رضا(ع)» در خیابان یاسمن مشهد به بهره برداری رسید و به طور ویژه برنامههای قرآنی را در تربیت دانش آموزان خود به اجرا گذاشت.
شایان ذكر است كه بنیاد فرهنگی رضوی در حال حاضر مجوز 5 پیش دانشگاهی را نیز در اختیار دارد.
امكانات بنیاد و مدارس امام رضا(ع)
مدارس امام رضا(ع) كاملاً منطبق با استانداردهای آموزش و پرورشی است و دارای امكاناتی نظیر كارگاههای مجهز به رایانه، كتابخانههای علمی – تخصصی با هزاران جلد كتاب، آموزشگاههای علمی و تخصصی زبان، آموزشگاههای مجهز تخصصی (فیزیك، شیمی و زیست)، فضاهای آموزشی مناسب و... هستند كه این میتواند به آموختن بهتر علوم و فنون مورد نیاز كمك كند.این مدارس در كنار نیروی كارآمد و توانمند در عرصه تدریس، فضایی را ایجاد كرده است كه همه ساله تعداد بسیار زیادی از شهروندان علاقه مند به حضور فرزندانشان در حریم علمی «عالم آل محمد(ص)» تلاش ویژه ای را برای نیل به این مهم مبذول دارند.
حوزه مدیریتی بنیاد
عمده برنامههای بنیاد فرهنگی رضوی پس از تصویب در هیأت مدیره با مدیریت مدیرعامل بنیاد و بهره مندی از سه حوزه معاونت و كارشناسان مربوطه (با جایگاههایی كه در ادامه به آنها اشاره خواهد شد) در مجموعه بنیاد و مدارس تحت پوشش اجرایی میشود.الف) مدیریت آموزشی؛
در زیرمجموعه این معاونت كارشناسان زیر مشغول به كار هستند: كارشناس آموزش ابتدایی، كارشناس آموزش راهنمایی، كارشناس آموزش متوسطه و پیش دانشگاهی، كارشناس سنجش، كارشناس تكنولوژی آموزشی و كارشناس آموزشگاه علمی و كانون زبان.ب) معاونت پرورشی و تربیت بدنی؛
كارشناس فرهنگی و هنری، كارشناس تربیت بدنی، كارشناس مشاوره تحصیلی و تربیتی، كارشناس مناسبتها و فعالیتهای دانش آموزشی و كارشناس قرآن، نماز و مسابقات در قالب این معاونت به فعالیت میپردازند.ج) معاونت اداری و مالی؛
و بالاخره كارشناسان این معاونت را كارشناسان مالی، كارشناس امور اداری و كارگزینی و كارشناس تداركات و پشتیبانی شامل میشوند.جذب دانش آموزان مدارس امام رضا(ع)
از آنجا كه مشتاقان حضور در حریم علمی عالم آل محمد(ص) همه ساله چند برابر ظرفیت موجود مدارس امام رضا(ع) هستند و از طرفی هم لازم است شرایطی فراهم شود تا شایسته ترین متقاضیان از این فرصت سودمند بهره مند گردند، بنیاد فرهنگی رضوی تلاش كرده است تا با تشكیل كمیته ویژه جذب دانش آموز و تهیه دستورالعملهای لازم از میان انبوه متقاضیان ( كه حدود 4 برابر ظرفیت است) با رعایت تمامی جوانب علمی، اخلاقی، انظباطی و با بهره مندی از اساتید مجرب و برگزاری آزمونهای علمی، نسبت به ثبت نام دانش آموزانی اقدام نماید كه در سطح و حدود همگون باشند تا ضمن رعایت قوت علمی و دینی این مدارس فرصت رقابت و تلاش سازنده را نیز برای این دانش آموزان فراهم نماید.لازم به ذكر است از جمله علل موفقیت مدارس امام رضا(ع) توجه به بحث «تربیت دینی» در كنار «تربیت علمی» بوده است و رشد همزمان این دو بال تعلیم و تربیت میسر نبود مگر با به كارگیری نیروهای كارآمد و متعهدی كه خدمت در مدارس امام رضا(ع) را خدمت در آستان ملك پاسبان رضوی میدانند و در راستای ارتقای این باور معنوی نهایت تلاش و سعی خود را به كار میبندند.
چشم انداز پیش روی مراكز آموزشی آستان قدس رضوی
با این حال از آنجا كه تربیت نوجوانان و جوانان با استعداد جهت نیل به مراتب علمی همراه با پرورش روحیه مذهبی و متعهد دینی در حریم علمی ثامن الائمه(ع) هدف كلی بنیاد فرهنگی رضوی است، این بنیاد برای آینده خود چشم اندازی ترسیم كرده است كه افتتاح اولین پژوهش سرای علمی با دارا بودن آزمایشگاهها و كارگاههای مجهز و تخصصی در همین راستا صورت گرفته و تأسیس دبیرستان معارف نیز در این چارچوب ارزیابی میشود.
با این وجود و با افزایش اهمیت امر آموزش در جامعه جوان ایران، به نظر میرسد كه بنیاد فرهنگی رضوی در چارچوب چشم اندازه بیست ساله آستان قدس رضوی نسبت به توسعه بیش از پیش مراكز آموزشی اهتمام ویژه ای ورزیده و افزایش سطح علمی آینده سازان كشور را مورد توجه و تأكید فراوان قرار داده تا همچنان كمكی برای نظام آموزشی كشور محسوب شود.
تنظیم برای تبیان: سمانه دولت آبادی