گرمای نهان ذوب و انجماد
به نظر شما گرمای مورد نیاز برای ذوب یك جسم به چه عواملی بستگی دارد؟
آیا گرمای مورد نیاز برای ذوب یك قطعه یخ كوچك و یك قالب یخ بزرگ با هم برابر است؟
آیا برای ذوب كردن دو قطعه یخ و آهن (همجرم) به یك میزان گرما نیاز داریم؟
با توجّه به تجربه روزمره به راحتی میتوان پاسخ سؤال های بالا را یافت. به طوری كه گرمای مورد نیاز هم به جرم جسم(m) و هم به جنس آن بستگی دارد.
به عنوان مثال هر چه جرم جسم بیشتر باشد گرمای بیشتری برای ذوب آن نیاز است. اگر جرم جسم را با m و گرمای لازم برای ذوب آن در نقطه ذوب را با Q نشان دهیم، آنگاه بنا به آزمایش داریم:
برای تبدیل این تناسب به تساوی، به یك ضریب ثابت نیاز داریم كه در اینجا این ضریب به جنس بستگی دارد و آنرا با Lf نشان میدهیم.
Qf=mLf
گرمایی كه جسم جامد در نقطه ذوب میگیرد تا به مایع تبدیل شود. گرمای نهان ذوب Qf نام دارد.
مقدار گرمایی كه باید به یك كیلوگرم از یك جسم جامد در نقطه ذوب داده شود تا به مایع تبدیل شود، گرمای نهان ویژه ذوب Lf نام دارد.
البته مطلب مشابهی برای انجماد هم تعریف میشود. با این تفاوت كه به جای ذوب فرآیند حرارتی انجماد و گرمای لازم برای آن مورد بررسی قرار میگیرد.
گرمای نهان انجماد مقدار گرمایی است كه از یك مایع گرفته میشود و باعث میگردد تا آن ماده در دمای ثابت جامد گردد.
در جدول زیر گرمای نهان ویژه ذوب چند ماده آمده است.
مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: محسنی
تنظیم: مریم فروزان کیا
