نور فرابنفش چه چیزی به ما نشان می‌دهد؟
ما می‌توانیم ستارگان و كهكشان‌ها را به‌كمك نور فرابنفشی كه تابش می‌كنند مورد مطالعه قرار دهیم. اما آیا باور می‌كنید كه ما می‌توانیم زمین را نیز به همین روش بشناسیم؟ شكل زیر یك تصویر غیر متعارف است كه از یك رصدخانه در بیرون زمین گرفته شده‌است.
این تصویر با رنگ مصنوعی نشان می‌دهد كه چگونه كره زمین تابش فرابنفش دارد. تصویر مقابل توسط دوربین فرابنفش دور - كه توسط آپو ١٦ در ماه نصب شد - گرفته شده‌است. بخشی از كره زمین كه به سمت خورشید است مقدار بیشتری نور UV بازتاب می‌كند. نكته جالب بخش دیگر كره زمین است كه دور از پرتوی خورشید قرار دارد. در این قسمت هم تابشUV نیز وجود دارد. این تابش به‌واسطه بارهای الكتریكی است كه از طرف خورشید به زمین می‌رسند و تحت مغناطیس زمین به صورت مارپیچ به حركت درمی‌آیند حاصل شده‌است.
بسیاری از دانشمندان به مطالعه جهان نامرئی نور فرابنفش علاقمند هستند زیرا فعّال‌ترین و گرم‌ترین بخش كائنات به مقدار خیلی زیادی انرژی فرابنفش تابش می‌كند.
تصاویر سمت راست سه كهكشان مختلف را نشان می‌دهد. تصاویر بالایی توسط تلسكوپ فرابنفش ناسا گرفته شده‌است و تصاویر زیر آن بر اساس نور مرئی عكس برداری شده‌است.
تفاوت در نحوه رویت یك كهكشان وابسته به درخشش ستاره‌ها و میزان نور مرئی و فرابنفش آن دارد. در تصاویر سمت راست، ستاره تازه تولد یافته‌ای را می‌بینید كه بسیار از خورشید بزرگتر است و از توده‌ای گاز برافروخته تشكیل شده‌است. بخش عمده تابش این ستاره نور فرابنفش می‌باشد. در مقابل ستاره‌های قدیمی‌تر در كهكشان ما بیشتر نور زرد و قرمز تابش می‌كنند.
با مقایسه این نوع اطلاعات اخترشناسان از ساختار و تحول كهكشان‌ها آگاه می‌شوند.
مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: محسنی
تنظیم: مریم فروزان کیا
