گزارش فشرده 80 سال خیانت BBC به ایران
بخش ارتباطات- همكار دیرینه بیبیسی فارسی اذعان كرد این رسانه از زمان رضاخان در خدمت دولت انگلیس قرار داشتهاست.
کیهان نوشت: معصومه طرفه از عناصر ضدانقلاب مقیم لندن كه 12سال با بیبیسی همكاری كرده، در گفتوگو با یكی از رسانههای وابسته به اپوزیسیون به عملكرد دوگانه بیبیسی نسبت به رضاخان پرداخت و اظهار داشت: مدارك موجود نشان میدهد خانم آن لمبتون كه در آن زمان مشاور مطبوعاتی دفتر نمایندگی بریتانیا بود، نویسنده بیشتر مطالبی بود كه از بیبیسی پخش میشد. براساس این مدارك، در وهله اول در تحلیلهای بیبیسی به پیشنهاد لمبتون، از رضاشاه تعریف میشده و او را رهبر شجاعی توصیف میكردند كه ایران را مدرن و پیشرفته كرده؛ اما وقتی كه او برای اخراج آلمانیها با بریتانیا همكاری نمیكند با او در میافتند، شروع میكنند از مفاسد اخلاقی او صحبت كردن و این كه او به دیكتاتور تبدیل شده و دولتش با فساد دست به گریبان است و صحبتهایی كه ما آن را در بیبیسی میشنویم همه منفی میشود.
براساس مدارك موجود در این دوره بسیاری از گفتارها و گزارشهای بیبیسی از طریق دفتر نمایندگی بریتانیا و از طریق وزارت خارجه بریتانیا دیكته میشدهاست.
گوینده سابق بیبیسی كه در بخش اخبار بینالمللی بیبیسی هم فعالیت كرده و سپس برای مدتی به رادیو آزادی (وابسته به سازمان سیا) پیوست، درباره عملكرد بیبیسی فارسی در دوره نهضت ملی شدن نفت میگوید: دولت انگلیس در مورد ملی شدن صنعت نفت مجادله شدید با دولت ایران داشت و نمیخواست صنعت نفت ملی شود؛ زیرا ضررهای اقتصادی آن متوجه بریتانیا میشد. بنابراین شروع كرد به "در " افتادن با دولت ایران. در آن دوره هم با وجودی كه تعداد زیادی خبرنگارهای بینالمللی به ایران رفته بودند تلاش كردند كه این موضوع را جا بیاندازند كه ملی شدن صنعت نفت به ایران صدمه میزند. براساس مدارك موجود، در همین زمان مطالبی را كه در واقع از وزارت خارجه به بیبیسی پیشنهاد میشود، شخصی كه نام ندارد به عنوان خبرنگار دیپلماتیك بیبیسی مینویسد و تحلیل میكند. تحلیلها همان تحلیلی است كه وزارت خارجه مطرح میكردهاست. حتی در داخل بیبیسی هم ایرانیهایی كه كار میكردند میگفتند كه ما تحصن میكنیم و حاضر نیستیم برخلاف نهضت نفت بنویسیم؛ اما این گزارشها از راههای دیگر و استودیوهای دیگری فرستاده میشد. اینها مسائلی است كه بسیاری از بریتانیاییها هم راجع به آن نوشتهاند و بسیاری از افراد هم كه خودشان در بیبیسی كار میكردهاند، تایید كردهاند.
طبق آنچه كه در وب سایت بیبیسی هم نوشته شدهاست، بیبیسی استراتژی بینالمللی بریتانیا را درك میكند. این در واقع به این معنا است كه بیبیسی كاری نمیكند كه این استراتژی را مخدوش كند
طرفه اضافه میكند: یك شب پیش از آنكه موضوع ملی شدن صنعت نفت در مجلس ایران به رای گذاشته شود، بیبیسی گزارشی پخش میكند كه در آن به شدت از ملی شدن نفت انتقاد میكند و این كه این موضوع چه ضررهایی برای مردم ایران خواهد داشت و چگونه ایران را منزوی خواهد كرد]![ دولت انگلیس آنچه در توان داشت انجام داد تا ایران را متقاعد كند. این گزارش در واقع حرفهایی بود كه دولت به بیبیسی پیشنهاد كرده بود تا در گزارشها و تحلیلهای خود جا دهد. مدارك وزارت خارجه به روشنی این موضوع را نشان میدهد. موارد دیگری هم هست كه وقتی شرایط بین ایران و بریتانیا بحرانی میشود در آن شرایط سفارت انگلیس در تهران كنترل میكرده كه چه اخباری پخش بشود و چه چیزهایی گفته شود. در واقع دولت خط میداده كه چه گفته شود و چیزهایی كه قرار بوده گفته شود از صافی دولت میگذشته است.
وی درباره انتشار اخبار وقوع انقلاب اسلامی در بی بی سی اذعان كرد: واقعیت این بود كه مخالفان شاه به صحنه آمده بودند و انقلابی كه در ایران رخ میداد، از نظر ژورنالیستی جالب بود. حتی ?? درصد كاركنان بیبیسی هم مخالف رژیم شاه شده بودند. اما صحیح نیست نام مخالفان انقلاب در بیبیسی را ببرم.
طرفه در عین حال تاكید كردهاست: تحلیلها حتی تا یك ماه مانده به پیروزی انقلاب نشان میدهد دولت انگلیس طرفدار شاه است. دولت انگلیس آن زمان معتقد بود شاه بهترین گزینه و بهترین دوست لندن در منطقه است.
وی با اشاره به باز شدن پای خبرنگاران بیبیسی به ایران از دوران سازندگی و سپس اصلاحات گفت: كمكم از دوران هاشمی اجازه داده شد افرادی از بی بی سی به ایران بروند و با بعضی از مقامهای نسبتا بلندپایه مصاحبه كنند.
خبرنگار سابق بیبیسی میگوید: بسیاری از مدیران بیبیسی با مقامهای وزارت خارجه بریتانیا دیدارهایی دارند. طبق آنچه كه در وب سایت بیبیسی هم نوشته شدهاست، بیبیسی استراتژی بینالمللی بریتانیا را درك میكند. این در واقع به این معنا است كه بیبیسی كاری نمیكند كه این استراتژی را مخدوش كند.
وی اضافه كرد: بریتانیا كشوری است كه برای رسانهها پول خرج میكند و دلش میخواهد در جهان نفوذ داشته باشد. می توانیم هم بگوییم دولت انگلیس با دولت فعلی ایران در افتاده و تلویزیون فارسی بیبیسی را به وجود آورده اما این تئوری توطئه است[!]
تنظیم برای تبیان: امیر رضوانی