دوركاری ، فرصتی برای زندگی
این صحنه را شاید بارها و بارها در خیابان و اتوبوس و تاكسی دیده باشید :
صبح زود ، سرمای دی ، یك مادر، یك كودك با چشمانی خواب آلوده كه بین شالگردن و كلاه و كاپشن پنهان شده و روانه ی مهد كودك است . كودكی 2 ساله كه اقتضای سنش این است كه هروقت دلش خواست از خواب بیدار شود . كودك 2 ساله ای كه هنوز از قانون و اجبار و كار چیزی نمی فهمد و نباید هم بفهمد ؛ و مادری كه كارمند است ؛ یا به اجبار روزگار و درد معیشت ، یا به بهانه ی دورنماندن از قافله ی جامعه و روابط ، و یا شاید هم به خاطربلندنظری های كاذب و زیاده خواهی ها !
نظر نگارنده محكوم كردن اشتغال و فعالیت زنان نیست ، كه خود از مدعیان پا به قرص این مقوله است . منظور از ایراد این مقاله ، نوعی "مدیریت زمان از نوع زنانه " است كه بی شك از عهده ی تمام زنان ایرانی برمی آید . منظور ، گم نشدن در هزارلای روزگاری است كه می رود و ما را با خود می برد ، بی آنكه لحظه ای برخیزیم و عنان روزگارمان را از كف حوادث بربائیم .
ازدواج و مادر شدن ، در كنار تمام خوبی هایش ، "آزادی و فعالیت اجتماعی زنان" را محدود می سازد وآنان را با "كنش و واكنش" های جدیدی روبرو می نماید . جلوه ی رفتاری در مقابل این عدم تعادل ها ، به دو صورت ظاهر می گردد :
- تا پای جان جنگیدن و مقابله ، برای استمرار وضعیت موجود ، بدون توجه به تغییرات
- تبدیل تهدید ها ، به فرصت هایی كه به اصطلاح "نه سیخ بسوزد نه كباب"
زنان ، نیمی از جمعیت فعال و متفكر یك جامعه را تشكیل می دهند . عدم استفاده از این نیروی عظیم انسانی، بی شك به ضرر جامعه و اهداف آن است . ولی اینكه چطور و چگونه با این مقوله برخورد كرد ، امری است بسیار مهم و سرنوشت ساز .
زنان به دلیل قابلیت های وجودی شان ، اعم از صبر و طاقت بسیار و آستانه ی تحمل بالا ، نقش های بیشتری را در مقابل مردان در زندگی به عهده دارند . در كل می توان گفت مركز چرخ زندگی را ، انگشتان متبحر یك "زن" می چرخاند مثلا:
- تبدیل چهاردیواری خانه ، به محلی امن و آرام و به دور از تنش
- تربیت لحظه به لحظه ی فرزندانی كه در مقابل آجر به آجر شخصیت شان باید كوشید و عرق ریخت
- و هزاران هزار نقش بیشمار و تأثیرگذار دیگر.
در كنار اینها ، نمی توان قابلیت های اجتماعی و دانش افزایی آنان را منكر شد . این حق طبیعی اوست كه در كنار نقش همسری و مادری ، یك دانشجوی ممتاز ، یك استاد فعال ، و یا یك كارمند نمونه باشد .
با توجه به این مقدمات ، مدیریت این همه نقش ، چگونه حاصل می گردد ؟
چگونه می شود هم "این" بود و هم "آن" ؟
چگونه می شود كه عاشق ثانیه به ثانیه قدكشیدن فرزندمان باشیم ، ولی رشد فكری خودمان را نیز فراموش نكنیم ؟
چگونه می شود با متانتی بی بدیل ،غبار از چهره ی همسرمان بزدائیم ، ولی غبار ذهنی ناشی از روزمرگی هایمان را فراموش نكنیم ؟
دوركاری ، فرصتی دوباره برای زندگی
كار از راه دور ، همان مدیریت نقش هاست . همان است كه فرصتی دوباره می بخشد برای آرام تر زندگی كردن . برای فراراز ترافیك و آلودگی . برای انس و الفت با خانه ، كه دوستش بداریم ، نه آنكه خوابگاه شبانه بپنداریمش و گریزگاه روزانه ! جایی برای اطمینان چشم های معصوم فرزندی كه دیگر مجبور نیست محبت های مصنوعی مربی مهدكودكش را به جای محبت واقعی مادرش بپذیرد. او می تواند در محیط امن خانه بماند ، بازی كند ، با مادربه پارك و تئاتر برود و درعین حال ، شاهد رشد فكری و ذهنی و اشتغال مادر نیز باشد ، كه یاد بگیرد و بیاموزد ، تلاش بی وقفه را برای بهتر زندگی كردن .
طرح دوركاری یا انجام كار از راه دور ، درهیئت دولت تصویب و تبدیل به آییننامه شد ، كه آییننامه ی آن نیز در تاریخ 7 تیرماه 89 توسط معاون اول برای اجرا ابلاغ گردید .
"دوركاری" یعنی: "كار در مكانهایی غیر از مكانهای كاری متعارف ، مثل : خانه ، در سفر ، یا در مسیر راه ، با استفاده از فناوری اطلاعات (IT) ، فناوری مخابرات (تلفن ثابت ، همراه و فكس ) ویا ارتباط اینترنتی( ایمیل و كامنت ) ، بدون نیاز به حضور فیزیكی ."
از اهداف این امر ، صرفه جویی در وقت و مكان و انرژی ، كاهش ترافیك شهری ، و كاهش آسیب های اجتماعی است . همان هایی كه مانع آرامش است و تهدیدی برای سلامت روانی .
مزیت قابل تأمل !
آنچه مهم است و نباید از آن غافل شد ، مزایای كاری است . اینكه اگر "دوركاری" را بپذیریم ، از امتیازاتی كه شامل كارمندان عادی می شود، مثل : اضافه كاری ، مرخصی ، گرفتن وام یا عیدی آخر سال و غیره بی بهره ایم ؟
معاون نوسازی معاونت سرمایه انسانی رئیس جمهور ، جواب این سوال را اینگونه می دهد :" كسانی كه به دوركاری میروند ، نه تنها امنیت شغلیشان محفوظ است، بلكه كلیه مزایایی كه در سر كار دریافت میكردند به آنها تعلق میگیرد
. در ماده 8 آییننامه اجرایی دوركاری ، هرماه به مبلغ حداقل 5 درصد حداقل حقوق موضوع ماده 76 قانون مدیریت خدمات كشوری، تحت عنوان كمك هزینه جانبی برای گرمایش، سرمایش، روشنایی منزل كارمند دوركار و سایر هزینهها مانند پول برق، آب، تلفن، خط اینترنت و سایر موارد پرداخت میشود. وی تصریح كرد: حقوق این افراد نیز نه تنها كاهش نیافته بلكه افزایش نیز مییابد."
خوب ، حالا خیالمان از "این" و "آن" راحت شد : از" آنی "كه خانه را دوست بداریم و همراه مهربان همسر و فرزندمان باشیم ، و از" اینی" كه امنیت شغلی و استقلال مالی مان را محفوظ نگه داریم .
كاهش آمار اضطراب ، افسردگی ، طلاق
مجید ابهری ، متخصص علوم رفتاری و آسیبشناسی اجتماعی اینگونه می گوید :
" طرح دوركاری ، نخستین بار در كشور فنلاند اجرا شد ؛ و كاهش آمار طلاق و استحكام روابط عاطفی و خانوادگی در این كشور كوچك اروپایی ، به عنوان مزایای این طرح ارزیابی شد. وی در ادامه افزود: با توجه به اینكه زنان شاغل در كشور ما نقش مهمی به عنوان همسر و مادر بر عهده دارند، اشتغال ممكن است موجب كمرنگ شدن نقش آنها در خانواده شود . وی با اشاره به اینكه دوركاری فرصت مناسبی برای حضور زنان در كنار خانواده است، افزود: بودن در كنار خانواده ، از افسردگی و اضطراب زنان میكاهد و اگر این طرح به طور كامل و موفق انجام شود ، آمار طلاق كاهش یافته و حتی میتواند به یك سوم آمار فعلی برسد ."
به امید روزی كه مدیر چیره دست اوقاتمان باشیم و بهتر از زندگی لذت ببریم .
نویسنده : سرور حاجی سعید
گروه خانواده ایرانی سایت تبیان
مقالات مرتبط: