تبیان، دستیار زندگی
ما دنیای اطراف مان را به دلیل این که نور از اجسام اطراف به چشم ما می رسد می توانیم مشاهده نماییم ولی نور نمی تواند درون آب نیز به سادگی هوا حرکت نماید و لذا عمل دیدن در زیر آب کمی دشوارتر از دیدن در هوا خواهد بود....
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

ردیابی صوتی

ردیابی صوتی

ما دنیای اطراف مان را به دلیل این که نور از اجسام اطراف به چشم ما می رسد می توانیم مشاهده نماییم ولی نور نمی تواند درون آب نیز به سادگی هوا حرکت نماید و لذا عمل دیدن در زیر آب کمی دشوارتر از دیدن در هوا خواهد بود.

سونار (sonar) به سیستم هایی گفته می شود که به جای نور، از صوت جهت دیدن استفاده می کنند. صدا می تواند بسیار راحت درون آب حرکت نموده و انتقال یابد.

ردیابی صوتی

اصطلاح sonar مخفف واژه های زیر می باشد:

SOund Navigation And Ranging

به معنی مسیریابی و فاصله سنجی بوسیله صوت

سونار کاربردهای فراوانی دارد مانند تهیه کردن نقشه بستر دریا، یافتن دسته های ماهی ها برای ماهی گیری و... . کشتی های نظامی از سونار برای ردیابی زیردریایی ها و کشتی ها استفاده می کنند.

به شکل زیر دقت نمایید:

ردیابی صوتی

نقاط نشان داده شده در شکل فوق عبارتند از:

1-کشتی های نقشه برداری از سونار برای به دست آوردن نقشه بستر دریا استفاده می کنند.

2- سونار ضد زیردریایی

3- سونار در طبیعت، برخی از جانوران از سونار برای یافتن طعمه های خود استفاده می کنند. همچنین این جانوران از سونار برای جلوگیری از برخورد با موانع در هنگام شنا استفاده می کنند. دلفین ها و وال ها از سونار برای هر دو منظور استفاده می کنند. آن ها همچنین از امواج صوتی برای مکالمه نیز استفاده می کنند.

4- سونار فعال: در این نوع سونار، امواج صوتی به محیط پخش می شوند و سپس سیستم منتظر بازتاب یا اکوی آن ها می شود. این اکو در صورت برخورد امواج با موانع ایجاد می گردد. امواج سونار بسیار فرکانس بالا می باشند و گوش انسان قادر به شنیدن آن ها نمی باشد.

5- استفاده از سونار برای کشف دسته ماهی ها

6- سیستم سونار غیرفعال زیردریایی در حال شنیدن صدای موتور کشتی ها. در سیستم سونار غیرفعال سیستم موج های صوتی نمی فرستد بلکه تنها به آن ها گوش می دهد. این سیستم در جاهایی استفاده می شود که لازم باشد جای سیستم به صورت سری باقی بماند و کسی نتواند آن را پیدا نماید مانند زیردریایی ها. در این مواقع در صورت استفاده از سونار فعال، موج های صوتی تولید شده موقعیت زیردریایی را برای سایر سیستم های سونار اطراف مشخص خواهد نمود.

سیستم های سونار به این دلیل می توانند کار کنند که اجسام جامد موج های صوتی را منعکس می کنند. سیستم های سونار به نام اکولوکیشن (echolocation) نیز شناخته می شوند. اگر امواج سونار به داخل دریا فرستاده شوند، به کف دریا اصابت کنند و باز تابیده می شوند.

ردیابی صوتی

سیستم های سونار با اندازه گیری زمان میان فرستادن موج و زمان رسیدن بازتاب آن به سیستم فاصله موانع را اندازه گیری می کنند. با این کار می توانند عمق دریا و یا فاصله ماهی ها از کشتی را اندازه گیری نمایند.

ردیابی صوتی

مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه : پوریا میرعشقی

تنظیم: نسرین صادقی