تحلیل مفهومی آزمایش یانگ
نور تك رنگی را در نظر بگیرید كه به دو شكاف باریك بتابد. بر اثر پراش امواجی كه از دو شكاف خارج میشوند پراكنده (پخش) میشوند. این موضوع همانند حالتی است كه دو شیء در آب ضربه میزنند یا وقتی صدای دو بلندگو با یكدیگر تداخل میكنند.
برای بررسی نحوه به وجود آمدن نواحی مختلف تداخلی بر روی پرده به شكل زیر توجّه كنید. در این تصاویر موجی به طولِ موج دارد دو شكاف s1 و s2 به فاصله d (از یكدیگر) میشود. امواج پس از عبور از شكاف در تمامی جهات پخش و منتشر میشوند.
در زیر این موضوع برای سه راستای خاص نشان داده شدهاست.
در شكل زیر امواج به مركز پرده میرسند (یعنی ) هر دو موج یك مسافت را طی میكنند بنابراین به شكل همفاز با یكدیگر تداخل میكنند. حاصل جمع این دو موج دامنه بزرگی را حاصل میكند و بر اثر آن ناحیه روشنی بر روی پرده بهوجود میآید.
وقتی اختلاف فاصله نقطه روی پرده از دو شكاف برابر طولِموج (یا مضرب صحیحی) از طولِموج باشد مجدداً تداخل سازنده حاصل میشود (شكل زیر)
امّا اگر اختلاف فاصله نقطه واقع بر پرده از دو شكاف برابر نصف طولِموج (یا مضرب فردی از نصف طولِموج) باشد، آنگاه دو موج در فاز مخالف با یكدیگر تداخل میكنند بنابراین اثر یكدیگر را خنثی نموده و ناحیه تاریك بر روی پرده بهوجود میآید.
بر این اساس نوارهای روشن و تاریك بر روی پرده نقش میبندد.
مرکزیادگیری سایت تبیان - تهیه: محسنی
تنظیم: مریم فروزان کیا