تبیان، دستیار زندگی
مطمئن هستم که شما، بارها و بارها نام لایه اوزون را از رسانه های جمعی شنیده اید. در این مقاله اطلاعات مختصری راجع به این لایه حیاتی آورده شده است. تاکنون کره زمین تنها سیاره شناخته شده است که امکان حیات موجوداتی مثل انسان ها در آن مشاهده شده است، ...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

لایه اوزون

مطمئن هستم که شما، بارها و بارها نام لایه اوزون را از رسانه های جمعی شنیده اید. در این مقاله اطلاعات مختصری راجع به این لایه حیاتی آورده شده است.

تاکنون کره زمین تنها سیاره شناخته شده است که امکان حیات موجوداتی مثل انسان ها در آن مشاهده شده است، زمین سومین سیاره منظومه شمسی است که در فاصله ای حدود 149.800.000كیلومتر از خورشید قرار گرفته است، در این فاصله از زمین انرژی که توسط زمین از خورشید دریافت می کند تقریباً 9^10×95/1 وات است.

همان طور که می دانید خورشید تنها ستاره منظومه شمسى مى باشد كه كرات و سیارات در اطراف آن مى چرخند و از انرژى آن استفاده مى كنند.

لایه اوزون

تقریباً 8 دقیقه طول می کشد که نور خورشید به زمین برسد. 30 % از کل نور رسیده به زمین بر اثر ذرات و مولكول هاى موجود در لایه هاى بالایى منعكس مى شوند بقیّه آن ها از لایه ها زمین عبور مى كنند و به زمین مى رسند.

نور سفید خورشید از رنگ های زیادی تشكیل شده است كه هر كدام از آن ها داراى طول موج و انرژى مخصوص به خود مى باشند.

حتما تا به حال تجزیه نور سفید خورشید را مشاهده کرده اید که با تجزیه نور، به هفت رنگ تفکیک مى شود.

پرتوهاى فوق بنفش داراى طول موج كوتاه و انرژى زیاد مى باشند پرتوهاى فوق بنفش با انرژى زیادى كه دارند براى تمام موجودات زنده خطرناك مى باشند و موجب سرطان پوست یا آفتاب سوختگى مى شوند.

خوشبختانه در اطراف زمین لایه محافظی به نام لایه اوزون وجود دارد که از ورود این پرتوهای خطرناک به سطح زمین جلوگیری می کند.

اوزون چیست؟

دانشمندان لایه ها زمین را به چهار قسمت تقسیم مى كنند :

1) تروپوسفر (كه نسبت به سطح دریا 12تا15 كیلومترارتفاع دارد)

2) استراتوسفر

3) مزوسفر

4) تروموسفر(خارجى ترین لایه زمین)

لایه اوزون
مولكول اوزون (o3) از یك مولكول اكسیژن و یك اتم اكسیژن كه ناپایدار و واكنش پذیر مى باشد، تشكیل شده است.  میان مولكول اكسیژن و اتم اكسیژن در مولكول اوزون پیوند بسیار ضعیفی وجود دارد و تقریباً با كوچكترین برخورد از هم جدا و یا با دریافت كوچكترین انرژى به حالت اولیه خود برگردند. لایه اوزون در لایه استراتوسفر زمین قرار دارد.

ضخامت لایه اوزون در شب ها کمتر از روزها می باشد، زیرا در شب انرژی خورشیدی کم وجود ندارد.  هنگامى كه پرتوهاى فوق بنفش به مولكول ها اوزون برخورد مى كنند، پرتو هاى فوق ـ بنفش مقدار زیادى از انرژى خود را از دست مى دهند وبه پرتو هاى فرو سرخ تبدیل مى شوند ، و همچنین بر اثر این برخورد، مولكول اوزون به مولكول اكسیژن واتم اكسیژن تبدیل مى شود و با تابش مجدد نور خورشید، مولكول اوزون دوباره پدیدار مى شود.
مولكول هاى اوزون هرچند كه براى ما مفید هستند اما وجود آن ها در لایه تروپوسفر ( لایه اى كه ما در آن زندگى مى كنیم. ) بسیار خطرناك مى باشند. نیتروژن هاى پراكسیدی که از اگزوز موتورهاى دیزلى خارج می شود،  بر اثر تابش نور خورشید (عمل فتوشیمیایى) با مولكول هاى اكسیژن واكنش مى دهند و در مولكول هاى اوزون اتم هاى اكسیژن فعال (رادیكالى) وجود دارد که  تنفس آن، موجب اختلال در دستگاه تنفسى مى شود.


مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه و تنظیم: نوربخش