سوسک ها و سلامتی شما
این روزها کمتر ساختمانی است که در گوشه و کنار آن آلودگی به سوسک ها وجود نداشته باشد.
سوسک ها در تمام دنیا، خصوصا مناطق گرمسیر انتشار داشته و گرما دوست می باشند و در طول روز پشت رادیاتورها، لوله های آب گرم، نقاط تاریک مثل مجاری فاضلاب، توده های زباله، زیر قفسه ها و کشوها و دستشویی و حمام یافت می شوند.
این حشره در شب فعال است و روی کف اطاق ها و جاهای مختلف دنبال غذا می گردد. سوسک ها همه چیزخوار و پُرخوار هستند و به برگرداندن بخشی از غذای خود که کمی هضم شده و همچنین دفع مدفوع روی غذا و یا هر چیز دیگر عادت دارند. فرم بدن سوسک به گونه ای است که می تواند از شکاف های باریک عبور کند. سوسک هایی که وارد اماکن انسانی شده و از نظر بهداشتی اهمیت دارند شامل سوسک های آلمانی، آمریکایی، استرالیایی، شرقی و …. می باشند.
نقش سوسک ها در انتقال بیماری ها
سوسک ها معمولا تمایل به نزدیک شدن و گاز گرفتن انسان ندارند، ولی در مورد نوزادان و افراد ناتوان و ضعیف مواردی از گازگرفتگی سوسک ها دیده می شود که گاهی موجب زخم های سطحی و عفونی می شوند. سوسک ها ناقل عوامل بیماری زای مختلف مانند ویروس ها، باکتری ها، تخم انگل ها و غیره می باشند. عوامل بیماری زایی که تاکنون توانسته اند از بدن سوسک ها جدا کنند شامل ویروس های فلج اطفال، دو نوع قارچ بیماری زا، عامل بیماری تب زرد، وبا، دیفتری، کزاز، سل، ژیاردیا و انواع اسهال خونی و ….. می باشند.سوسک ها به خصوص در محل هایی مثل بیمارستان ها که عوامل بیماری زا به میزان فراوان و از انواع مختلف وجود دارند بسیار خطرناک می باشند. از طرف دیگر، چون سوسک ها در چاه دستشویی و مکان های کثیف رفت و آمد دارند، امکان انتقال تخم انگل و باکتری توسط آن ها بسیار بالا است.
سوسک ها باعث تحریک پوستی می شوند
در میان حشرات، راسته ای به نام قاب بالان با نام عمومی سوسک ها وجود دارند که در صورت تماس با پوست انسان، به ویژه اگر روی پوست له شوند، باعث ایجاد تحریک شدید و بروز تاول ها و زخم های پوستی می شوند.یکی از جنس های مهم این راسته، نوعی سوسک است که به نام های محلی دراکولا، بند، شب سوت، شب سوز، چی سوان، تله مورچونه و تله گز خوانده می شود. این حشره دو رنگ که بدنی باریک و کشیده به طول 7 میلی متر و سری گرد به رنگ سیاه و بال پوش های کوتاهی به رنگ های گوناگون دارد، از بهار تا پاییز در مزارع برنج، ذرت، پنبه و کنار جویبارها و دریاچه های آب شیرین فعالیت دارد و بر اثر له شدن و تماس خونش با پوست، التهاب پوستی همراه با خارش ایجاد می شود و به سبب ظاهر خطی این التهاب ها به آن درماتیت خطی گفته می شود. سپس تاول هایی ظاهر و زخم های جلدی ایجاد می شود. این زخم ها بیشتر روی پا، بازو، گردن و نقاط باز بدن ایجاد می شود. قرمزی همراه با خارش 24 ساعت پس از تماس آغاز می شود و بعد از 48 ساعت تاول های وزیکولی ظاهر می شوند و به تدریج گسترش پیدا کرده و طی 48 ساعت به حداکثر می رسند. پس از آن مرحله ی پوسته پوسته شدن و ریختن پوست فرا می رسد و لکه رنگی به مدت یک ماه یا بیشتر باقی می ماند. اگر عوارض ناشی از له شدن چند حشره روی پوست باشد علایمی مانند تب، دردهای عصبی، درد مفاصل و استفراغ هم دیده می شود. حتی ممکن است ناراحتی چند ماه طول بکشد و عفونت های ثانویه، التهاب گوش میانی و عوارض چشمی به آن اضافه شود.
کسانی که در تماس با این حشرات هستند، باید دقت کنند تا زمانی که حشره روی پوست شان قرار دارد، از هر اقدامی که به له شدن آن روی پوست منجر می شود، جدا خودداری کنند و اگر دست شان به همولنف یا مایع عمومی بدن حشره آلوده شد، باید بلافاصله دست شان را با آب و صابون بشویند و از تماس دست آلوده با چشم شدیدا خودداری کنند. در مناطقی که شیوع بیماری بالا است، چنانچه لباس ها را پس از شست و شو در حیاط منزل آویزان می کنند، لازم است لباس ها هنگام جمع آوری و استفاده به دقت بررسی شوند.
برای جلوگیری از گسترش بیشتر ضایعات به هیچ وجه محل آسیب را نخارانید. مصرف آنتی بیوتیک ها همراه با مخلوطی از پودر تالک و زینک اکساید می تواند درمان مناسبی باشد. برای رفع خارش نیز می توان از آنتی هیستامین استفاده کرد.
سوسک آلرژی زا است!
سوسک ها یکی از مهم ترین عوامل ایجاد آسم و آلرژی در خانه محسوب می شوند. بزاق، مدفوع و حتی تمام قطعات بدن سوسک که در خانه پخش می شوند، آلرژی زا هستند و می توانند انواع ناراحتی های پوستی یا تنفسی را برای افراد ایجاد کنند.به همین دلیل ما به همه افراد توصیه می کنیم که به هر نحوی از ورود یا تکثیر سوسک ها در منزل شان پیشگیری کنند. بهترین روش از بین بردن سوسک ها هم سم پاشی است. حتی سوسک هایی که در پناهگاه شان پنهان می شوند، چند روز بعد از سم پاشی برای به دست آوردن هوای تازه از پناهگاه خود بیرون می آیند و در معرض دید و در نتیجه مرگ قرار می گیرند. بنابراین بهتر است که افراد از هر گونه تماس مستقیم با بدن سوسک ها پرهیز کنند و بدن مرده ی این حشره را با یک نایلون بردارند و در نایلون را گره بزنند و آن را در سطل زباله بیندازند.
تمام ترشحات و قطعات بدن سوسک، آلرژن هستند اما شدت حساسیت به سوسک در افراد مختلف، متفاوت است و امکان دارد که بدن فردی به سوسک خیلی حساسیت نشان بدهد و بدن فردی اصلا حساسیتی به سوسک نداشته باشد. اما نکته ی مهم این است که بدن همه افراد نسبت به عوامل عفونی و انگلی سوسک ها حساس است و امکان ابتلا به بیماری های عفونی و انگلی در تماس مداوم با ترشحات یا قطعات بدن سوسک در همه افراد وجود دارد. بنابراین همان طور که گفته شد تا آن جایی که می توانید به طور مستقیم به بدن سوسک ها دست نزنید یا آن ها را با روش های فیزیکی از بین نبرید چون این کار باعث پراکنده شدن ترشحات بدن آن ها به محیط اطراف و ایجاد آلرژی بیشتر می شود.
سوسک و روان افراد
در نهایت این که وجود سوسک ها به خصوص وقتی به تعداد زیاد باشند برای بسیاری از اشخاص واکنش های روانی ایجاد می کند.فرآوری: مریم مرادیان نیری - سایت تبیان
منابع:
* هفته نامه ی سلامت - دکتر جواد رفیع نژاد، دانشیار گروه حشره شناسی دانشگاه علوم پزشکی تهران - دکتر علیرضا سالک مقدم، استاد ایمونولوژی دانشگاه علوم پزشکی ایران
* وبلاگ تخصصی آفات دکتر مهرداد حلوائی، دکترای فیزیولوژی جانوری و کنترل آفات شهری و صنعتی
* حکیم مهر: دکتر محبوبه منصوری، فوق تخصص آلرژی
اگر می خواهید با پزشکان سایت مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.
برای شرکت در بحث های انجمن سایت مرتبط با بهداشت و سلامت، اینجا را کلیک کنید.
* مطالب مرتبط:
خطرات سوسک های خانگیبخش تغذیه و سلامت تبیان
