افسردگى زمستانى
دور و بر ما آدم هاى متفاوتى دیده مى شوند. برخى چنان حساسند كه حتى با كوچك ترین مسئله جزیى كه شاید براى دیگران جالب و شادى آور باشد، دچار افسردگى مى شوند، همان موریانه اى كه هر لحظه امكان دارد آدم را تا ته بجود.
آمدن زمستان یكى از همین مسائل پیش پاافتاده ایست كه مى تواند به بروز واقعه اى بس ناگوار منجر شود. با آمدن فصل زمستان و كوتاه شدن طول روز، بسیارى افراد به افسردگى مبتلا مى شوند. این نوع افسردگى كه «افسردگى فصلى» نامیده مى شود اغلب در پاییز و زمستان اتفاق مى افتد و بیش از همه جوانان و زنان را گرفتار مى كند. افسردگى فصلى تحت تأثیر ملاتونین بروز مى كند. ملاتونین هورمونى است كه توسط غده پینه آل در مغز ساخته و ترشح مى شود و نقش مهمى در تنظیم ساعت بیولوژیك بدن ایفا مى كند.
ساعت بیولوژیك بدن انجام فعالیت هایى نظیر تولید پروتئین، رشد مو، میزان اشتها، تنظیم درجه حرارت بدن، و خواب و بیدارى را بر عهده دارد كه همه تحت تأثیر هورمون ملاتونین دچار تغییرات مى شوند. ملاتونین در فصل سرما و به دلیل تاریكى زیاد، بیش از فصول دیگر سال ترشح مى شود و از آنجا كه هرچه ترشح ملاتونین بیشتر باشد بروز اختلالات خلق و خو نیز بیشتر است، افراد زیادى در زمستان دچار افسردگى مى شوند. جوان هایى كه ناخودآگاه به افسردگى مبتلا مى شوند، ابتدا آن را مشكلى جدى تلقى نمى كنند در حالى كه این بیمارى اگر به طور صحیح درمان نشود، عوارض شدیدترى را به همراه مى آورد. احساس پوچى، یأس و ناامیدى، اضطراب ، تباهى، نفرت، اختلال در خواب، از دست دادن اشتها، عدم تمایل به انجام كارهاى روزانه و از دست دادن احساس شادمانى و نشاط، علائمى است كه فرد مبتلا را درگیر مى سازد. گرچه این حالت ها به دلیل تغییرات بیولوژیك بدن طبیعى است ولى اگر روز به روز شدیدتر شود و فرد به تنهایى و انزوا كشیده شود، باید هرچه سریع تر دست به كار شد و فرد را از بحران موجود نجات داد. در صورتى كه علائم ظاهرى این افسردگى در شما دیده مى شود، تلاش كنید تا دیر نشده و به ماه هاى آخر زمستان نرسیده ایم افسردگى را از خود دور كنید. دارو درمانى و روان درمانى دو راه متفاوت براى رفع افسردگى به شمار مى روند. اولى چندان توصیه نمى شود زیرا مصرف بیش از حد داروهاى ضدافسردگى علاوه بر این كه سیكل معكوس ایجاد مى كند باعث بروز عوارض جانبى بسیارى خواهد شد. روان درمانى بیش از دیگر راه ها مورد توجه متخصصان علوم روان پزشكى است.
توصیه هایی براى جلوگیرى از پیشرفت افسردگى فصلى در روزهاى اولیه زمستان
1- صبح ها زودتر از خواب بلند شوید و به پیاده روى بروید. انجام فعالیت هاى ورزشى به ویژه پیاده روى در هواى آزاد و روشنایى روز سهم بسزایى در كاهش افسردگى دارد.
2- خود را در اتاق تاریك و بسته حبس نكنید. هرچه بیشتر در معرض تابش نور خورشید قرار بگیرید، زودتر از علائم افسردگى فصلى خلاص مى شوید.
3- از گرفتن رژیم هاى كاهش وزن كه بدون قواعد علمى است خوددارى كنید. براى رهایى از اختلالات خلق و خوى تا مى توانید از سبزى و میوه استفاده كنید و به میزان ویتامین گروه B كه در گوشت قرمز، جگر، تخم مرغ ، غلات ، دانه هاى خوراكى و ماهى یافت مى شود، در رژیم غذایى تان بیفزایید.
4- مصرف قهوه و شكر را در روز كاهش دهید. شكر از تأثیر ویتامین گروه B در بدن مى كاهد و علائم افسردگى را شدت مى بخشد.
5- كمبود آهن، امگا ? ، و اسیدفولیك نیز تأثیر مستقیمى با بروز علائم افسردگى دارد، پس هر چه بیشتر از گذشته به رژیم غذایى تان اهمیت دهید.
6- از پیله تنهایى كه در درون تان كشیده اید، خارج شوید و با دوستان خود صحبت كنید. براى تغییر حالت عمومى تان، بیشتر از روزهاى گذشته در اجتماع بچرخید و با دوستان و همفكران خود تبادل نظر كنید.اگر هم با تمام توصیه هاى فوق تغییرى در درون تان مشاهده نشد تا دیرتر شده به روان پزشك مراجعه كنید.
بهاره مهرنژاد
مطالب مرتبط
درمان افسردگی با داروهای گیاهی
چگونه می توان به شخص افسرده كمك كرد؟
غمگینی ها و افسردگی و شیوه های مواجهه با آن
یك راه حل ساده برای پیشگیری از افسردگی در زنان خانه دار
کتاب های « روان شناسی » ، « خانواده » و « متفرقه » در فروشگاه اینترنتی تبیان
