تبیان، دستیار زندگی
اعتراف علمای غیر شیعه بر فضائل امام سجاد(علیه السلام)
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

امام سجاد علیه السلام رانتخوار نبود

امام سجاد(ع)

اعتراف علمای غیر شیعه بر فضائل امام سجاد (علیه السلام)

این روزها از چه و از کجا باید گفت و چگونه؟ از چه کسی سخن به میان آمده است؟ کسی که بزرگان در توصیف او مانده اند. کسی که چون خورشیدی خاک بقیع را منوّر و مقدس کرده است. آنگاه که اسلام شناسی چون رهبری عزیز در وصفش می گوید: «شخصیت امام سجاد علیه السلام از آن شخصیت های دست نیافتنی است.» تکلیف ما روشن است. اما چه کنیم که:

آب دریا را اگر نتوان کشید

هم به قدر تشنگی باید چشید

در ابتدا از خود حضرت طلب عفو داریم. به امید اینکه حضرت عذر ما را بپذیرد.

1. مقام امامت بعد از امام حسین علیه السلام

بر طبق نصوصی که محدثین شیعه در کتب روایی نقل کرده اند امام سجاد علیه السلام جانشین و وصی پدرش حسین بن علی علیهماالسلام است. این نصوص را شیخ کلینی در کافی و شیخ حر عاملی در اثبات الهداة و دیگران روایت کرده اند. احادیثی نیز که از پیامبر صلی الله علیه و آله در مورد اسامی ائمه شیعه روایت گردنده مؤید مطلب است. صرف نظر از آن پذیرش امام سجاد علیه السلام در جامعه شیعیان و مقبول بودن امامت آن حضرت در طی تاریخ، خود شاهدی اصیل بر صدق این وصایت است... همچنین بر طبق نصوص شیعه وجود وسائلی چون شمشیر و یا زره رسول الله صلی الله علیه و آله می بایست نزد ائمه باشد که وجود اینها در نزد امام سجاد علیه السلام حتی در منابع اهل سنت به صراحت ذکر شده است.

2. اعتراف علمای غیر شیعه بر فضائل امام سجاد علیه السلام

الف. شافعی در رساله ای که درباره حجیت خبر واحد نوشته آورده است: «وجدتُ  علی بن الحسین و هو أفقه اهل المدینه یعول علی خبر الواحد» علی بن الحسین که فقیه ترین مردم مدینه است.

ب. ابن شهاب زهری علی رغم وابستگیش به امویان ... از عالمان زمان امام سجاد علیه السلام است که با ولع تمام از امام بهره گرفته و حضرت را با عبارات زیادی ستوده است ... او شیفته عبادت امام و خلوص حضرت بود. نقل شده : کان الزهری اذا ذکر علی بن الحسین یبکی و یقول : زین العابدین.(هر زمان علی بن الحسین را یاد می کرد گریه کرده و می گفت زینت عبادت کنندگان است. همچنین از او نقل کرده اند: علی بن الحسین أعظم الناس منّةً علیّ . (در بین مردم او بزرگترین منّت را بر من دارد.) و نیز می گفت: ما رأیت أحداً أفقه من علی بن الحسین. (هیچ کس را فقیه تر از علی بن الحسین ندیده ام...)

ج. از میان دیگر محدثین، ابو حازم می گفت : ما رأیت هاشمیا أفضل من علی بن الحسین و لا أفقه منه. (در میان بنی هاشم برتر از علی بن الحسین ندیده ام و نیز فقیه تر از او)

د. از جاحظ نیز نقل شده است که می گفت: درباره شخصیت علی بن الحسین، شیعی، معتزلی، خارجی، عملی و خاصی همه یکسان می اندیشند و هیچ کدام تردیدی در برتری و تقدم او بر سایرین ندارند.

ه. مالک بن انس نیز بر این باور بود که در آن زمان در میان اهل بیت رسول الله صلی الله علیه وآله کسی همانند امام سجاد علیه السلام نبوده است.

و.ابن ابی الحدید درباره اش می گوید: کان علی بن الحسین غایة فی العبادة. ( علی بن الحسین درنهایت عبادت با خداست. )

در وقت نماز به هیچ چیز توجه نداشت. یک بار در وقت نماز دست فرزند امام شکست، او از درد فریاد می زد شکسته بند آوردند و استخوان دست را جا انداخت و فرزند امام از درد فریاد می کشید. بعد از آن امام دست بچه را دید که به گردن آویزان است، در آن وقت بود که تازه متوجه شد که دست بچه شکسته است

3. عبادت حضرت:

امام سجاد(ع)

آن حضرت را که اهل سجده بود و آثار آن بر پیشانیش ظاهر بود؛ذی الثفنات می گفتند. آوردند که وقتی آن حضرت وضو می گرفت رنگ چهره اش دگرگون می شد. وقتی علت را می پرسیدند فرمود: أتدرون بین یدی من أرید أن أقوم . آیا می دانید که در برابر جه کسی می خواهم بایستم ؟ و گفته شده است که در وقت نماز چهره امام دگرگون شده و رعشه بر اندامش بود. وقتی علت را پرسیدند فرمود: إنی أرید الوقوف بین یدی ملک عظیم. (بدرستی که من می خواهم در برابر پادشاه بزرگی بایستم.)

در وقت نماز به هیچ چیز توجه نداشت. یک بار در وقت نماز دست فرزند امام شکست، او از درد فریاد می زد شکسته بند آوردند و استخوان دست را جا انداخت و فرزند امام از درد فریاد می کشید. بعد از آن امام دست بچه را دید که به گردن آویزان است، در آن وقت بود که تازه متوجه شد که دست بچه شکسته است. زمانی که از خدمتکار او خواستند تا او را توصیف کند گفت: من هیچگاه در روز برای او طعامی نیاوردم و در شب بستری برای او نگستردم. و آورده اند که روزی به هنگام نماز ماری به سمت آن حضرت حرکت کرد اما او تحرکی به خود نداد. مار از میان دو پای امام عبور کرد و او از جایش تکان نخورد و رنگش عوض نشد.

4. انفاق حضرت:

در دادن صدقه و رسیدگی به مجروحین نیز زبانزد بوده و پس از شهادت او معلوم گردید که صد خانواده از انفاق و صدقات او زندگی می کرده اند. به نقل امام باقر علیه السلام  امام سجاد علیه السلام شبانه نان بر پشت مبارکش گذاشته و در تاریکی شب برای فقرا می برد و می فرمود: صدقه در تاریکی شب آتش غضب خداوند را خاموش می کند. از فرزندش امام باقر علیه السلام نقل شده است که پدرم دو بار اموال خویش را در راه خدا تقسیم کرد؛ آن حضرت در وقت مرگ محمدبن اسامه بن زید بر بالین او بود. در آن لحظه محمد سخت می گریست. امام علت گریه او را پرسید؛ محمد گفت: پانزده هزار درهم بدهی دارم. امام فرمود: بر عهده من، نگران مباش.

5. تواضع حضرت: وقتی که سواره از کوچه های مدینه می گذشت، هیچ گاه نمی فرمود: راه راه ! تا کسی کنار رود. عقیده ایشان این بود که راه مشترک است و من حق ندارم دیگران را کنار بزنم و خود بروم.

6. بهره نبردن از جایگاه: در مسافرت نَسَبش را از همراهان پنهان می کرد. از ایشان سؤال شد که: ما بالک إذا سافرت کتمت نسبک اهل الرفقة؟ (برای چه هنگام مسافرت نسبتتان را از همراهان کتمان می کنید؟) آن حضرت فرمود: أکره أن آخذ برسول الله ما لا أعطی مثله. دوست ندارم به نام رسول خدا چیزی را بگیرم که نمی توانم مانند آن را به دیگری بدهم. چنانچه جویریة بن اسماء می گوید: او از بابت خویشی با رسول خدا صلی الله علیه و آله درهمی استفاده نکرد. یعنی امام به دنبال رانت و ویژه خواری نبودند.

اینها قطره ای از فضائل سیدالساجدین و زین العابدین امام علی بن الحسین صلوات الله علیه است.

نوشته سید روح الله علوی -  گروه دین و اندیشه تبیان


با استفاده از کتاب حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، رسول جعفریان، از ص 259 تا 264

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.