خبرسازترین پدیده های نجومی سال 2010 (2)
سال 2010 با کشف بسیاری از سیاره های فراخورشیدی، مشاهده بیگانه های فضایی، ابرنواخترها، پدیده های اختری، پرتاب راکتها، علوم مرتبط با کره ماه و سوالات متحول کننده درباره علم نجوم برای جهان علم سالی پر هیاهو و شلوغ به شمار می رود.
نشریه دیسکاوری به منظور انتخاب برترین و خبرسازترین خبرهایی که در سال رو به پایان میلادی در حوزه علم نجوم رخ داده است به خوانندگان خود روی آورده و 10 نمونه از خبرسازترین رویدادهای نجومی را بر اساس انتخاب خوانندگان خود به عنوان برترین و خبرسازترین رویدادهای نجومی سال 2010 معرفی کرده است. در مطلب گذشته 5 مورد از این عناوین مطرح شد و امروز به معرفی 5 مورد دیگر می پردازیم:
5- آیا در ماه آب وجود دارد؟
با وجود اینکه برنامه فوری برای بازگشت انسان به ماه وجود ندارد، ماموریتهای روباتیکی که از سوی کشورهای مختلف در اطراف این کره صورت می گیرد بسیار امیدوار کننده هستند. برای مثال مدارگرد اکتشافی ماه به چرخش به دور تنها قمر طبیعی زمین ادامه داده و اطلاعات زیادی را درباره مناظر بیگانه این کره در اختیار انسانها قرار می دهد.یکی از دستاوردهای مهم این مدارگرد کشف مقادیر زیادی آب منجمد در اعماق حفره های تاریک ماه و در بیشتر بخشهای این کره بود حجم این آب به اندازه ای است که دانشمندان اکنون به راحتی درباره وجود چرخه آب در کره ماه با یکدیگر بحث می کنند. از سویی دیگر اطلاعات به دست آمده از ماهگرد چاندرایان هندوستان در سال 2010 نشان داد بیش از 600 میلیون گالن آب در 40 حفره در کره ماه وجود دارد. این مقدار آب با نیاز مصرف آب کل شهر سیاتل برای یک سال برابری می کند.
4- پرواز فالکن 9:
شرکت تجاری Space X در سال 2010 به قدرت زیادی دست پیدا کرد و توانست علاوه بر ارائه مدل آزمایشی راکت فالکن 1، پرواز آزمایشی راکت فالکن 9 را نیز با موفقیت به پایان برساند. اکنون با تایید دولت اوباما این شرکت یکی از معدود شرکتهایی است که برای تامین تجهیزات مورد نیاز ایستگاه فضایی بین المللی پس از بازنشسته شدن شاتلهای ناسا انتخاب شده است. این شرکت در ماه دسامبر اولین پرتاب موفقیت آمیز و بازگشت دوباره کپسول "دراگون" را به اجرا گذاشت، کپسولی که امید می رود روزی بتواند انسانها را به همراه خود به فضا ببرد. قدم بعدی کناره گرفتن این کپسول با ایستگاه فضایی است تا با این موفقیت حفره میان اکتشافات فضایی دولتی و خصوصی پر شود.
3- به دام افتادن ضد ماده:
دانشمندان سازمان مطالعات اتمی اروپا، سرن توانستند برای اولین بار ضد ماده را به دام بیاندازند. اهمیت این موفقیت در این نکته است که بخشی از بنیادی ترین رازهای جهان هستی را می توان با کمک این ذرات درک کرده و به بسیاری از سوالات درباره تکامل جهان هستی و حیات پاسخ داد. فرضیه ای که از ابتدا درباره ماده و ضد ماده و برابری مقادیر این دو در جهان وجود دارد، دچار نقصی کوچک است زیرا در صورتی که مقدار این دو در جهان برابر باشد، یکدیگر را نابود کرده و در این صورت ما نباید در جهان وجود داشته باشیم!به دام انداختن ذرات ضد ماده هیدروژن در یکی از آزمایشهایی که در سرن با نام آلفا صورت گرفت به این معنی است که فیزیکدانان از این پس می توانند به درون ضد ماده رسوخ کرده و رفتارهای آن را مورد مطالعه قرار دهند. این ذرات ظاهری مشابه با ماده دارند اما عملکرد آنها کاملا متضاد ماده است.
2- سیاره های شبه زمینی فراوانتر از همیشه؟:
سیاره های فراخورشیدی را می توان در هرجایی از کهکشانها یافت، اما بر اساس مطالعات متعددی که در سال 2010 صورت گرفته اند، اکثریت جهانهایی که در مدار دیگر ستاره ها در حرکتند، لزوما به زمین شباهتی ندارند. شاید در سال جاری عبارت سیاره شبه زمینی را زیاد شنیده باشید اما به گفته بسیاری از منتقدان این عبارت نمایش واقعیت گرایانه آنچه در اصل کشف شده نیست، در صورتی که سیاره کشف شده آبی رنگ با دمایی معتدل نباشد چطور می توان آن را سیاره ای شبه زمینی خواند؟
1- کشف سیاره شبه زمینی گیلیس 581g :
قبل از سال 2010 نام گیلیس بیشتر شما را به یاد نام یک بازی جدید رایانه ای و یا یکی از نرم افزارهای جدید آی-فن می انداخت، اما اکنون این نام یکی از مشهورترین سامانه های ستاره ای در آنسوی سامانه خورشیدی است.گیلیس 581 بسیار امیدوارکننده است، می تواند میزبان سیاره ای باشد که در آن شانس شکل گرفتن حیات وجود داشته باشد و سیاره گیلیس 581g همان سیاره ای است که در بخش قابل سکونت این سامانه ستاره ای می تواند حیات یا زمینه های شکل گرفتن حیات را در خود پنهان کرده باشد.
اما مانند هر داستان خوب دیگری، گره ای در این داستان وجود دارد، شاید هیچ گیلیس 581g وجود نداشته باشد! داستان کشف این سیاره در سال 2010 جنجال فراوانی به دنبال داشت و از این رو اکنون در رتبه اول برترینهای فضایی سال 2010 قرار گرفته است.
خبرگزاری مهر
تنظیم برای تبیان: م.ح.اربابی فر
