فرآیند بازیافت کاغذ
بازیافت کاغذ از طریق فرآیندی صورت می گیرد که کاغذهای دور ریختنی جمع آوری شده را برای تولید ورقه های کاغذی با ضخامت متفاوت به خمیر تبدیل می کنند.
به طور کلی در کارخانه های بازیافت کاغذ ابتدا کاغذهای باطله در انبار به سمت خردکن وارد می شود و پس از آن وارد دستگاه خمیرسازی می گردد. خمیر حاصل از این دستگاه توسط پمپ روی دستگاه تولید مقوا ریخته می شود. در این قسمت به کمک سیستم مکش، خمیر و آب از هم جدا می شوند ورقه های کاغذ را خشک می کند و در مرحله بعد این ورقه ها اطو شده و این چنین مقوا تولید می شود. مقواهای تولیدی بعد از برش به بازار عرضه می گردند. مراحل خردکردن، خمیر کردن، قالب ریزی، خشک کردن، اتو کنی و برش مهمترین مراحل فرآیند بازیافت کاغذ در کارخانه ها است.
گزارش تصویری از مراحل بازیافت کاغذ
کاغذ پس از ورود به کارخانه باید بلافاصله وارد چرخه تولید می شود(چون مدت زمان زیادی را نمی توان برای نگهداری آن صرف کرد،زیرا در مجاورت هوا وآب به سرعت پوسیده شده وازبین می رود.) ابتدا کاغذ وارد
"پالپر" شده و در آن با آب مخلوط و به خمیر تبدیل می شود. همچنین دراین مرحله ضایعات درشت به وسیله ی یک چنگک از آن جدا می شود.سپس در مرحله بعد پاکسازی روی خمیر انجام می شود تا ناخالصی های آن گرفته شود.در پایان این مرحله خمیر موجود شامل 99% آب و 1 درصد خمیر سلولز است!در مرحله سوم خمیر به وسیله ی
نازل روی توری ریخته میشود،این توری حرکت کرده و وارد مرحله چهارم می شود. که در آن، طی سه مرحله عملیات آب خمیر گرفته می شود، ابتدا توسط تیغه هایی که حرکت می کنند آب جمع آوری می شود(حدود 10% آب گرفته می شود) سپس این تیغه ها شکل مکنده پیدا می کنند و به صورت "وکیوم" آب خمیر گرفته می شود، در پایان مرحله آبگیری،به وسیله ی پرسهایی که دارای سوراخ هستند، هم به کمک فشار و هم مکش آب را خارج می کنند. طی مراحل انجام شده 35% آب خمیر گرفته می شود.پس از پایان مراحل آبگیری خمیر وارد مرحله ی حرارت می شود که طی آن رطوبت موجود درخمیر تا 50% گرفته می شود. در مرحله بعد که به آرایشگاه کاغذ معروف است از یک طرف به کاغذ نشاسته (به عنوان نگهدارنده) و از طرف دیگر به آن رنگ اضافه می شود(برای زیبایی)، سپس کاغذ دوباره وارد خشک کن می شود. (کاغذ نهایی باید حدود 8 تا 10 % رطوبت داشته باشد) و در پایان به صورت رول های بزرگ پیچیده می شود.
بازیافت کاغذ در ایران
بازیافت کاغذ بر خلاف مفهوم کنونی که با فرآیندهای شیمیایی و پردازش کارخانه ای تعریف می شود، از دیر باز به صورت سنتی و استفاده محدود وجود داشته است. سهولت خمیر کردن کاغذهای باطله و شکل دهی مجدد به آنها همواره سبب می شده که مردم برای مصارف خود به این کار روی آورند. جلدهای زرکوب رایج در دوره های پیش و پس از اسلام از مقواهایی ساخته می شد که از خمیر کردن دوباره کاغذ باطله یا بکر به دست می آمد.
فعالیت های سنتی بازیافت کاغذ در سطح محدودی صورت می گرفت. با گذشت زمان و همراه بالارفتن مصرف کاغذهای بکر که عمدتاً وارداتی بودند، میزان زائدات کاغذ نیز افزایش یافت. وجود تقاضا در بخش هایی از صنایع کشور که به کاغذهای خیلی مرغوب نیاز نداشت سبب شکل گرفتن فعالیت هایی در زمینه تولید، کاغذهای صنعتی مانند مقوا شد. آغاز فعالیت صنعتی بازیافت کاغذ در کشور به سال تاسیس نخستین کارخانه مقواسازی در سال 1333 باز می گردد و پس از آن نیز تا سال 1336 دو کارخانه مقواسازی دیگر در تهران راه اندازی شدند.
پس از آن در کنار کارخانه ها، کارگاههای کوچک و بزرگ بازیافت کاغذ نیز دایر شدند که عمدتاً در زمینه تولید محصولات کاغذی با کیفیت پایین، مانند مقوا و شانه تخم مرغ فعالیت دارند. مهمترین ویژگی صنعت بازیافت کاغذ ایران را می توان پایین بودن کیفیت و سطح فناوری تجهیزات کارخانه ای آن دانست. سطح پایین فناوری مورد استفاده گرچه با سرمایه گذاری محدود سازگار است ولی توان محصولات کاغذی مرغوب و با کیفیت را ندارد.
گردآوری بخش دانش و زندگی تبیان