پسوریازیس؛ بیماری پوستی آزاردهنده

پسوریازیس (psoriasis) یک بیماری پوستی مزمن است. این بیماری هنگامی رخ می‌دهد که سلول‌های نابالغ پوست، با سرعتی بیش از حد، به سطح پوست بیایند.

علائم بیماری

این بیماری با لکه‌های قرمز رنگی که پوسته‌های سفید نقره‌ای رنگ روی آن ظاهر می‌شود، مشخص می گردد. اما گاهی و به ندرت ممکن است با دانه‌های چرکی و با ظاهری متفاوت نیز بروز کند. در موارد خاصی هم ممکن است بیماری شدید شده و سراسر پوست بدن را قرمز کند و باعث پوسته‌ریزی شود.

این لکه های قرمز رنگ، خارش‌ دارند و به سرعت زخم می‌شوند.

قسمت‌های شایعی از بدن که این بیماری در آنها ظاهر می شود، سر آرنج‌ها و سر زانوها هستند. البته نباید فراموش کرد این بیماری و علائم آن می‌تواند در هر قسمتی از پوست بدن ظاهر شود.

این بیماری در ناخن‌ها هم ممکن است علائمی داشته باشد؛ مواردی مانند فرورفتگی‌های روی ناخن، جدا شدن صفحه ناخن از بستر آن یا لکه‌های روغنی شکلی در زیر ناخن.

پوسته‌های روی سر فقط در این بیماری ظاهر نمی شود و گاهی سایر بیماری‌ها مانند نوعی اگزما نیز ممکن است باعث بروز این پوسته‌ها گردد.

این بیماری به طور معمول تاثیری در ریزش مو ندارد.

علل بیماری

این بیماری سیری مزمن دارد و ممکن است گاهی شرایط آن بهتر یا بدتر شود.

با این ‌که علت اصلی بیماری هنوز مشخص نیست، اما مطالعات نشان داده عوامل ارثی در ایجاد این بیماری دخیل هستند. علاوه بر این موارد، اشکالاتی که در سیستم ایمنی بدن وجود دارد نیز ممکن است باعث بروز بیماری گردد.

این بیماری معمولا از دهه دوم زندگی شروع می‌شود، اما ممکن است در شیرخوارگی یا در سنین کهنسالی نیز ایجاد شود.

بیماری پسوریازیس مسری نیست.

تا کنون رژیم غذایی خاصی برای این بیماری توصیه نشده است.

بیماری پسوریازیس گاهی با سایر بیماری‌ها مانند ورم مفاصل، بیماری‌های قلبی‌‌عروقی، دیابت و... نیز ممکن است ارتباط داشته باشد. شاید بتوان گفت که تا‌30 درصد بیماران ممکن است دچار ورم مفاصل هم شوند.

عوامل تشدید کننده بیماری

- ابتلا به عفونت مانند سرماخوردگی یا گلودرد چرکی

- ابتلا به بیماری ای که دستگاه ایمنی بدن را تضعیف کند

- استرس‌های روحی

- مصرف سیگار

- قرار گرفتن در معرض سرما

- مصرف برخی داروها ، مانند داروهای مسدودکننده گیرنده بتا برای فشار خون بالا

درمان و کنترل بیماری

این بیماری قابل کنترل است. این بیماری درمان سریعی ندارد، اما با استفاده از داروهای مختلف می‌توانیم آن را کنترل کنیم.

آفتاب نیز برای مبتلایان به این بیماری بسیار مفید است. به همین دلیل ممکن است آنها در تابستان شرایط بهتر و زندگی مطلوب‌تری داشته باشند و در زمستان علائم شدیدتری را تجربه کنند.

درمان و کنترل این بیماری نکات مهمی دارد که اگر پزشک به هر دلیل آنها را نادیده بگیرد، ممکن است با تجویز داروهایی موجب تشدید بیماری شود. به همین دلیل کسانی که با چنین علائمی روبه‌رو می‌شوند، باید با مراجعه به پزشک متخصص پوست و مو، روند درمان را با دقت و بر اساس دستورات پزشک معالج پیگیری کنند.

زندگی با بیماری

پسوریازیس به علل زیر می‌تواند بر کیفیت زندگی روزانه اثر بگذارد:

این بیماری می‌تواند باعث درد و ناراحتی و در برخی موارد، ناتوانی در انجام کارهای روزمره شود.

این بیماری با انجام کارهای ساده‌ای مانند خوابیدن، راه ‌رفتن و مراقبت از خود تداخل می‌کند.

اثرات روحی روانی بیماری

در حالی که اثرات پسوریازیس تنها در سطح پوست مشاهده می شود، اما می تواند اثرات عمیق دیگری را نیز به دنبال داشته باشد.

این بیماری ممکن است به مشکلات عاطفی از جمله از دست رفتن اعتماد به نفس بیانجامد.

اگر ناراحتی روانی ناشی از بیماری به اندازه کافی شدید باشد، ممکن است به منزوی شدن فرد و افسردگی بیانجامد.

در بسیاری از موارد، این بیماری بر نحوه برخورد دیگران با شخص و احساس او نسبت به خودش اثر می گذارد. بنابراین یکی از مهم ترین موضوعات، کمک به بیماران است تا به غرورشان لطمه ای وارد نشود.

یکی از بدترین موارد مربوط به پسوریازیس این است که دیگران گمان می کنند این بیماری مسری است یا در نتیجه عدم رعایت بهداشت ایجاد شده است. در حالی که اصلا این طور نیست. این اجتناب افراد از ارتباط با بیمار ناراحت کننده است ، زیرا او تصور نامناسبی از خود پیدا کند. این مسئله ممکن است باعث عصبانیت ، خجالت زدگی و یا نا امیدی بیمار شود.

این امر سبب می شود فرد نگران برخورد دیگران باشد و از فعالیت های اجتماعی پرهیز کند و دچار استرس شود که در تشدید علائم پسوریازیس تاثیر جدی دارد.

یک راه مقابله با خود کم بینی و فیدبک منفی از سوی دیگران برخورداری از حمایت است. خانواده و دوستان که می دانند پسوریازیس چیست، می توانند از لحاظ روحی بیمار را حمایت کرده و به او قوت قلب دهند.

صحبت با افرادی که در شرایط مشابه قرار دارند نیز تا حدی موجب آرامش بیمار می شود.

به هر حال با گذشت زمان، استرس هیجانی ناشی از پسوریازیس کاهش می یابد ودر نظر دیگران هم عجیب نخواهد بود.

آمار مبتلایان

تعداد مبتلایان به این بیماری در کشورهای مختلف متفاوت است و چیزی بین 2 تا 3 درصد افراد را تشکیل می دهد.

در ایران آمار دقیقی در مورد این بیماری وجود ندارد، اما تخمین زده می‌شود که به طور متوسط 2 درصد جمعیت کشور به این بیماری مبتلا باشند.

منابع :

- دکتر پرویز طوسی ، متخصص پوست و مو، استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

- نیلوفر اسعدی بیگی – جام جم

- همشهری

گردآوری : نیره ولدخانی – سایت تبیان

اگر می خواهید با پزشکان سایت مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.

برای شرکت در بحث های انجمن بهداشت و سلامت سایت، اینجا را کلیک کنید.