تبیان، دستیار زندگی
در مناسك حج چنین دستور داده شده كه حاجی پس از انجام عمره در مكه احرام می بندد و از آنجا به سوی سرزمین عرفات كه در شمال مكه حدود 24 كیلومتری آن واقع شده كوچ می كند تا فاصله بین ظهر روز عرفه، روز نهم ذی الحجه تا مغرب آن روز در...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

عرفات، سرزمین شناخت هاو پرواز اندیشه ها


در مناسك حج چنین دستور داده شده كه حاجی پس از انجام عمره در مكه احرام می بندد و از آنجا به سوی سرزمین عرفات كه در شمال مكه حدود 24 كیلومتری آن واقع شده كوچ می كند تا فاصله بین ظهر روز عرفه، روز نهم ذی الحجه تا مغرب آن روز در آنجا باشد، ولی آنچه ركن حج به حساب می آید مقداری درنگ در بین ظهر تا مغرب روز نهم ذیحجه است.

واژه «عرفات» در اصطلاح ادبی جمع عرفه است و عرفه به معنای شناخت است. این كه به آن سرزمین عرفات می گویند ازاین روست كه آنجا بیابان شناخت هاست. از كنار كعبه با احرام به سوی سرزمین عرفات حركت می كنیم تا در آنجا هم خدا را بشناسیم هم خود را، هم شیطان و هم دیگران را بشناسیم و هم عوامل نفوذ شیطان را، نخست باید شیطان را خوب بشناسید تا او را به خوبی از خود طرد كنید و سپس خدا را بشناسید تا او را در روح و روان خود بی شائبه اثبات كنید.

موقعیت خود را بشناسید تا توحید و نفی شرك را در سراسر وجودتان جای دهید. زیرا كه عبادت بدون شناخت، نور و نشاطی ندارد. عبادت بی روح نه تنها مفید نیست بلكه در بسیاری از موارد، گمراه كننده است و بر همین اساس در روایات آمده که امام صادق(ع) می فرماید: «اندیشیدن یك ساعت بهتر از عبادت یك سال (بدون فكر و شناخت) است».

یكی از شاخه های شناخت، خودشناسی است. حاجی در عرفات به «خود» متوجه می شود. حال و وضع كارهای خود را محاسبه می كند تا اگر خطایی در خود دید توبه حقیقی كند. در عرفات در پیشگاه رب العالمین به گناهانش اعتراف می كند، تصمیم می گیرد دیگر گناه نكند و خود را از شیطان و شیطنت ها دور نگه دارد.

به این ترتیب شناخت نظری و عملی خود را در صحرای عرفات تكمیل می نماید و با قرائت دعای معروف عرفه به معرفتی بی نظیر دست می یابد. عرفات در برنامه های حج همچون روح حج است و آن قدر مهم است كه امام صادق(ع) وقوف در عرفه را حج اكبر خوانده است و كسی كه عرفه را درك كند حج را درك كرده است. بنابراین موضوع شناخت، نقش اساسی در تحقق حج ابراهیمی و محمدی(ص) دارد.

غلامحسین اصغری


لینک ها:

هفت شهر عشق

عبور از تردید

ویژه نامه حج

عید سر سپردگی و بندگی

عرفان در عرفات

حج در قرآن و روایات

مقام و منزلت كعبه نزد اقوام مختلف

سیرى در چند حج ‏نامه

حج در کلام رهبر

آداب و احكام حج تمتع