گرفتار زندان غرب نشوید!
13 دى ماه، سالروز ابلاغ پیام امام خمینى (ره) به گورباچف
پیام تنها پنج صفحه بود و توسط مردى به رشته تحریر درآمده بود كه هیچ گاه اجازه نداد نوشتارهایش تایپ و سپس امضاء شود . حتى در سن پیرى هم ترجیح مىداد عبارتهاى ساده، رسا و ژرف پیام هایش را به خط زیباى خود بنگارد .
این بار صدر هیات رئیسه یكى از دو بلوك قدرتمند جهان مخاطب پیام پنج صفحهاى او بود .
پیام امام درست پس از پذیرش صلح از سوى وى صادر شد و از این منظر به نامه پیامبر اكرم (ص) به سران ابرقدرتهاى عصر خویش پس از پذیرش صلح حدیبیه شباهت دارد .
هیاتى كه در راس آن فیلسوفى و مفسرى چون آیت الله جوادى آملى قرار داشت و به وسیله زنى انقلابى چون خانم دباغ كه سالها شكنجه و زندان نظام وابسته به بلوك سرمایه دارى را تجربه كرده بود، همراهى مىشد، وظیفه انتقال پیام را به عهده گرفت . گزینش این هیات خود پیامى دیگر براى صاحبان اندیشه و مبارزات قهرآمیز علیه استكبار جهانى به شمار مىآمد .
پیام با «بسم الله الرحمن الرحیم» آغاز و با «والسلام على من اتبع الهدى» پایان مىیابد . در این پیام دو نكته قابل توجه مىنماید;
نخستسخن گفتن امام راحل (ره) از موضع قدرت: «صریحا اعلام مىكنم كه جمهورى اسلامى ایران به عنوان بزرگترین و قدرتمندترین پایگاه جهان اسلام به راحتى مىتواند خلاء اعتقادى نظام شما را پر نماید .» (1)
و دوم تاكید شجاعانه امام بر عدم نیازمندى اسلام و مسلمانان به گورباچف و دیگر ابرقدرتها: «از شما مىخواهم درباره اسلام به صورت جدى تحقیق و تفحص كنید و این نه به خاطر نیاز اسلام و مسلمین به شما كه به جهت ارزشهاى والا و جهان شمول اسلام است .» (2)
پیام امام راحل (ره) به گورباچف نكاتى نغز و ژرف دارد؛ نكاتى كه جامعیت و ابعاد ناشناخته اندیشه حضرت امام (ره) را بیان مىكند و به عنوان سند افتخار جاودان مسلمانان، همواره براى سیاستمداران بزرگ جهان قابل تحلیل و تامل است . نكات مهم پیام امام راحل (ره) به گورباچف عبارت است از:
1. اشاره به ذهنیت غلط سردمداران كمونیسم از دین
«راستى مذهبى كه ایران را در مقابل ابرقدرتها چون كوه استوار كرده است مخدر جامعه است؟ ! آیا مذهبى كه طالب اجراى عدالت در جهان و خواهان آزادى انسان از قیود مادى و معنوى است مخدر جامعه است؟ !» (3)
2. دعوت به حقیقت و بینش توحیدى
«باید به حقیقت رو آورد: مشكل اصلى كشور شما مساله مالكیت و اقتصاد و آزادى نیست، مشكل شما عدم اعتقاد واقعى به خدا است؛ همان مشكلى كه غرب را هم به ابتذال و بنبست كشیده و یا خواهد كشید . مشكل اصلى شما مبارزه طولانى و بیهوده با خدا و مبدا هستى و آفرینش است .» (4)
3. دعوت به مطالعه دو جهان بینى مادى و الهى و تعمق در نگرش قرآن مجید
«این موضوع را به شما گوشزد كنم كه بار دیگر به دو جهان بینى مادى و الهى بیندیشید . . . قرآن مجید اساس تفكر مادى را نقد مىكند و به آنان كه بر این پندارند كه خدا نیست و گرنه دیده مىشد (لن نؤمن لك حتى نرى الله جهرة) مىفرماید: «لا تدركه الابصار و هو یدرك و هو اللطیف الخبیر .» (5)
4 . دعوت به پرسشگرى و مناظره نخبگان كمونیست با علماى دین
«تنى چند از خبرگان تیزهوش خود را كه در این گونه مسائل قوّیا دست دارند راهی قم گردانید تا پس از چند سال با توكل به خدا از عمق لطیف باریكتر از موى منازل معرفت آگاه گردند كه بدون این سفر آگاهى از آن امكان ندارد .» (6)
5 . پیشگویى فروپاشى نظام كمونیستى
«براى همه روشن است كه از این پس كمونیسم را باید در موزههاى تاریخ سیاسى جهان جست و جو كرد؛ چرا كه ماركسیسم جوابگوى هیچ نیازى از نیازهاى واقعى انسان نیست؛ چرا كه مكتبى است مادى و با مادیت نمىتوان بشریت را از بحران عدم اعتقاد به معنویت كه اساسىترین درد جامعه بشرى در غرب و شرق است به در آورد .» (7)
6 . پیشگویى فروپاشى نظام سرمایه دارى
«امروز اگر ماركسیسم در روشهاى اقتصادى و اجتماعى به بنبست رسیده است، دنیاى غرب هم در همین مسائل البته به شكل دیگر و نیز در مسائل دیگر گرفتار حادثه است .» (8)
7 . هشدار درباره پناه بردن به دامان غرب
«رهبر چین اولین ضربه را به كمونیسم زد و شما دومین و على الظاهر آخرین ضربه را به پیكر آن نواختید . امروز دیگر چیزى به نام كمونیسم در جهان نداریم؛ ولى از شما جداً مىخواهم كه در شكستن دیوارهاى خیالات ماركسیسم گرفتار زندان غرب و شیطان بزرگ نشوید .» (9)
8 . توصیه به دقت در تصمیم گیرى و مرتكب نشدن اشتباه در انتخاب
«شما اگر بخواهید در این مقطع تنها گرههاى كور اقتصادى سوسیالیسم و كمونیسم را با پناه بردن به كانون سرمایه دارى غرب حل كنید، نه تنها دردى از جامعه خویش را دوا نكردهاید، كه دیگران باید بیایند و اشتباهات شما را جبران كنند .» (10)
شاید روزى كه رئیس هیات، پیام امام خمینى (ره) را براى گورباچف قرائت مىكرد، رهبر شوروى نیز چون قیصر روم و پادشاه ایران هنگام شنیدن دعوت رسول خدا (ص) تبسمى متكبرانه بر لب داشت و نمىدانست كه: «خداوند حق و باطل را چنین مثل مىزند، اما كف بیرون افتاده از میان مىرود؛ ولى آن چه به مردم سود مىرساند در زمین باقى مىماند .» (11)
ادوارد شوارد نادزه پس از چندى پاسخ گورباچف به نامه امام (ره) را در منزل محقر امام (ره) قرائت كرد . امام (ره) پس از شنیدن سخنان فرستاده گورباچف، عبارت كوتاه «من خواستار گشودن دریچهاى دیگر به روى ایشان بودم و ایشان درك نكردند» را بر زبان راند، از جاى برخاست و در حالى كه دستانش را در پشتحلقه كرده بود، اتاق را ترك كرد .
گورباچف توصیههاى امام (ره) در خصوص مطالعه دو جهان بینى مادى و معنوى و روى آوردن به حقیقت و بینش توحیدى را نادیده گرفت، با نفرستادن نخبگان كمونیست به قم از پرسشگرى و مناظره فرار كرد، به رغم هشدار امام به زندان غرب پناه برد و سرانجام خود و بلوك شرق را به مایه عبرت تاریخ تبدیل ساخت . (12)
پىنوشت:
3-1 . آواى توحید، نامه امام خمینى (ره) به گورباچف، شرح از آیت الله جوادى آملى، ص13 .
4 . همان، ص 10 .
5 . همان، ص 11 .
6 . همان، ص 12 .
10- 7 . همان، ص 10 .
11 . رعد (13): 17 .(یضرب الله الحق و الباطل فاما الزبد فیذهب جفاء و اما ما ینفع الناس فیمكث فى الارض) .
12 . آیت الله جوادى آملى در خصوص واكنش گورباچف و پاسخ هیات اعزامى به این واكنش مىنویسد: . . . مهمترین و تنها جوابى كه جناب گورباچف توانست به هیات اعزامى بدهد، این بود كه این نامه یك نوع دخالت در شؤون داخلى كشور دیگر است . هیات اعزامى در پاسخ به جناب گورباچف گفت: شما از عمق خاك وسیع روسیه تا اوج فضاى آسمان آزادانه فعالیت دارید، این پیام دخالت در آب و خاك روسیه یا بحر و سپهر شوروى نیست، این نامه كارى به آسمان، دریا، خاك و معادن شوروى ندارد بلكه براى «هدایت جان» شما است .»؛ بنیان مرصوص امام خمینى (ره) در بیان و بنیان آیت الله جوادى آملى، ص 294 .
حسن ملك شاهى
لینک های مرتبط:
ارسال نامه امام خمینی(ره) به گورباچف