نوازش شما و آرامش او
اولین رابطه نوزاد با دنیای خارج و اولین مرحله بیدار و فعال کردن حس لامسه در نوزادان، نوازش و در آغوش گرفتن است. ماساژ نوزاد و کودک، زیباترین راه شناخت احساسات و واکنش ها و ایجاد آرامش و اطمینان خاطر نوزاد است.در عین حال که ماساژ برای نوزاد لذتبخش است، حس لامسه کودک را نیز تقویت می‌کند.
در دوران جنینی به دلیل وجود کیسه آبی که در آن قراردارد و به وسیله دیواره بطن مادر، جنین به این احساس آرامش و امنیت دست می‌یابد ولی با تولد، این رابطه فیزیکی از بین می‌رود و اینجاست که نوزاد، نیاز به نوازش پیدا می‌کند تا فقدان رابطه فیزیکی دوران جنینی را جبران کند و والدین با یک برنامه ریزی مناسب بتوانند این خلاء را پر کنند. ماساژ مستمر کودک، عضلات و مفاصل نوزاد را محکم، نرمی پوست، رفع خستگی نوزاد، بیماری های رایج کودکان را بهبود، در مورد درآوردن دندان کودک و در کودکانی که نیاز به مراقبت ویژه دارند مانند کودکان دچار سندرم داون، ضایعه اعصاب حسی فلج مغزی و نوزادان نارس مفید و موثر است.
با لمس می توان درد، اضطراب، افسردگی، رفتارهای تهاجمی را مهار کرد، عملکرد سیستم ایمنی را بهبود بخشید و التیام را سرعت داد. فشار خون و سرعت ضربان قلب را کم و جریان هوا را در ریه، راحت و آسان کرد. بررسی های جدید نشان داده که هرچه والدین فرزندان را بیشتر نوازش کنند حرکات تهاجمی در کودکان کمتر می شود. هرچه مهر و محبت این نوازش ها بیشتر باشد در خلقیات کودکان تأثیرگذارتر و مثبت تر است. ترکیبات شیمیایی در بدن مانند کورتیزول تحت تاثیر فشار عصبی افزایش می یابند، همچنین در کودکان برای جلوگیری از این مشکل، انجام ماساژ روزانه این هورمون را به پائین ترین حد ممکن می رساند.
ده دقیقه ماساژ دو تا سه بار در هفته، به اعتقاد سازی بین مادر و کودک، وزن بچه را زیاد، با ماساژ ناحیه شکم از یبوست کودک جلوگیری، به حفظ حالت های فیزیکی، هوشیاری، جلوگیری از بیماری ها و نشان دادن احساسات و ایجاد رابطه بهتر مادر و کودک کمک می کند. برای شروع این کار والدین نیاز به یکسری اطلاعات دارند تا بهتر و موثرتر نوازدشان را آرام کنند.
برای رسیدن به این هدف رعایت نکاتی الزامی می‌باشد که در ادامه این مقاله به این موارد اشاره می نماییم.
• بهترین زمان را برای ماساژ کودکتان انتخاب کنید که به دور از هرگونه عوامل مزاحم همچون زنگ تلفن، صدای تلویزیون و... باشد.• به یاد داشته باشید که ابتدا شما باید آرامش داشته باشید تا بتوانید از طریق دستهایتان آرامش را به فرزندتان منتقل کنید. زمانی که مضطرب هستید یا دچار استرس شده‌اید از انجام دادن این کار پرهیز نمایید.
• هیچ گاه زمانی که کودک تازه شیرخورده یا برعکس هنگامی‌که گرسنه است این کار را انجام ندهید. فراموش نکنید که برای شروع ابتدا کودکتان برهنه کنید.
ماساژ نوزاد و کودک، زیباترین راه شناخت احساسات و واکنش ها و ایجاد آرامش و اطمینان خاطر نوزاد است
• باید توجه شود که دمای اتاق مناسب باشد. یک حوله تمیز و نرم روی زمین پهن کرده یا اینکه کودک را روی پایتان یا میز قرار دهید.
• قبل از شروع ماساژ، زیور آلات را از دستتان خارج نموده تا بدن کودک آسیب نبیند. حتما دستهایتان را قبل از ماساژ خوب بشویید.
• می‌توانید دستهایتان را 3 الی 4 دقیقه در آب ولرم قرار دهید.
• روغن های مناسب ماساژ را، باید مادر انتخاب و قبل از ماساژ دست را به روغن آغشته و نرم کند. همچنین روغن ها به طور مشخص به نوع پوست بچه، محل زندگی، قابل دسترس بودن و آلرژی زا نبودن بستگی دارد. برای ماساژ می‌توانید از روغن های نارگیل، آفتابگردان، زیتون، انگور، بادام استفاده کنید.
• استفاده از روغن باعث می‌شود که بین دستان شما و بدن کودک اصطکاک ایجاد نشود و پوست حساس کودک آسیبی نبیند.
• با توجه به نبودن قانون خاصی برای ماساژ کودک، بهترین زمان برای انجام این کار زمان بیداری و با نشاطی کودک است.
• ماساژ را با عجله انجام ندهید. ابتدا از پشت گردن تا باسن و بعد بازوها و دست‌ها را ماساژ دهید. شکم کودک را همیشه به صورت دایره ای کوچک ماساژ دهید.
• در مرحله بعد نوبت به پاها و صورت نوزاد می‌رسد.
• با انگشتان صورتش را به آرامی به صورت دایره وار نوازش کنید و همزمان هنگام ماساژ دادن کودکتان صحبت کنید. در نهایت، به آرامی کارتان را به پایان برسانید.
با توجه به اهمیت این امر و نقش موثر آن در تامین سلامت کودک، ایجاد مراکزی خاص برای انجام ماساژ با حضور افراد متخصص ضرروت دارد تا به شکل عملی والدین جوان و کم تجربه با تکنیک ها و اثرات شگفت انگیز این روش آشنا شوند.
منبع: ماهنامه آموزشی،اطلاع رسانی کودک
سلامت نیوز
گروه خانواده ایرانی سایت تبیان
تنظیم و فرآوری: نسرین صفری
مقالات مرتبط
