تبیان، دستیار زندگی
برای این دسته از نوجوانان و جوانان، مد و مدگرایی و لباسهای مارک دار اولین و مهمترین روش ابراز وجود اجتماعی است. این نوع پوشش های مارک دار وسیله ای برای بیان آشکار و واضح میان همسالان و در جامعه به شمار می رود.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

لباس مارک دار می پوشم، پس هستم

جوان

بررسی علل گرایش نوجوانان و جوانان به لباسهای مارک دار

بروز حالات و واکنش های شدید هیجانی و رفتاری از سوی نوجوان و جوان در این سنین بیش از هر چیز دیگری موجب می شود تا در نظر اطرافیان این حالات ، بد و بحرانی جلوه کند زیرا در دوره نوجوانی به علت تغییر و تحولات درونی که نوجوان در خود احساس می کند ، مانند آتشفشانی است  که در درون خود غوغایی دارد و از آنجا که علت این حالات را به خوبی نمی داند سعی می کند این گونه رفتارهای متنوع را به شکلی توجیه کند. برای رسیدن به چنین توجیهاتی نوجوانان و جوانان به چند دسته(از لحاظ نوع واکنش) تقسیم می شوند:

- برخی از نوجوانان برای مبارزه و برخورد با این تغییرات، راه گوشه گیری و انزوا را بر می گزینند و لذا این دوران را در سکوتی طولانی و به دور از هیاهو طی می کنند.

- برخی دیگر سرسختانه به مبارزه با چنین حالاتی پرداخته و یابا فعالیتهای شدید هیجانی سعی دارند خود را از اتفاقاتی که در درونشان می افتد پنهان کنند.

- برخی دیگر نیز با رفتار و طرز پوشش و آرایش ظاهر سعی در پنهان ساختن غوغای درون دارند.

از طرف دیگر از مهمترین نیازها که نوجوان و جوان در خود احساس می کند نیاز به احساس هویت است . یافتن هویت واحد و مشخص این امکان را به آنها می دهد تا بتوانند در سایه آن به شناخت خود برسند لذا یافتن الگو در این دوره بسیار مهم و تاثیر گذار است تا بتوانند در پناه آن قرار گرفته و با قرار دادن خویش به جای آن الگو، خود را به عنوان فردی جدید به دیگران بشناسانند. شناخت خود و درک این نکته که نوجوان بداند که کیست و چیست، باعث ایجاد هویت و شناخت و  حفظ تعادل روانی و عاطفی در مقابل فشارهای درونی و بیرونی اش می شود. بیشتر جوانان و نوجوانان این بحران هویت را با کار درونی و متعهدانه، به هدفی در زندگی روی آورند اما عده ای دیگر در یافتن این هویت با اختلال و مشکل مواجه شده و لذا برای ابراز وجود نشان دادن خود،  متمسک به ابزارهای مختلفی می شوند. برخی به گروههای بزهکاری می پیوندند. برخی بی هدفی و بی برنامگی را پیشه زندگی خود می کنند و برخی دیگر با نوع پوشش و لباس خود سعی در بیان وجود دارند.

یافتن الگو در این دوره بسیار مهم و تاثیر گذار است تا بتوانند در پناه آن قرار گرفته و با قرار دادن خویش به جای آن الگو، خود را به عنوان فردی جدید به دیگران بشناسانند.

پناه جستن به نوع پوشش بیشتر خود را در لباسهای به اصطلاح مارک دار نشان می دهد. لباسهایی که عمدتا ارزش مادی چندانی ندارند اما به واسطه نام شرکتی معتبر و یا شهرت تولید کننده های خارجی، ارزشی چند برابر یافته و متاسفانه نوجوانان و جوانانی که در هویت یابی دچار مشکل هستند برای تهیه و تامین این دسته از لباسها، کفشها، ساعتها و ... حاضرند مبالغ هنگفتی را پرداخته و آن را استفاده کنند. از طرف دیگر به نظر میرسد که در استفاده از این پوششها و لباسها میان نوجوانان و جوانان و همسالان رقابت و چشم وهم چشمی بسیاری وجود دارد و هر کس سعی دارد به طریقی گوی سبقت را از دیگری برباید.

براستی دلایل اصلی این مارک گرایی در میان جوانان و نوجوانان چه می تواند باشد؟

ابراز وجود

برای این دسته از نوجوانان و جوانان، مد و مدگرایی و لباسهای مارک دار اولین و مهمترین روش ابراز وجود اجتماعی است. این نوع پوشش های مارک دار وسیله ای برای بیان آشکار و واضح میان همسالان و در جامعه به شمار می رود.

هویت یابی

هویت

لباسهای مارک داربرای آنها ابزاری برای ایجاد حس هویت و برجسته شدن در گروه شده و در مورد استفاده از برخی مارکها، نشان دهنده تعلق و وابستگی وی به آن گروه خاص می گردد. در این دوره از زندگی فرد سعی دارد وارد زندگی بزرگترها شود. برای نیل به چنین اهدافی اکثر نوجوانان و جوانان طبیعی والدین و یا یکی از نزدیکان را الگوی خود قرار می دهند. اما برخی دیگر که الگوی مناسبی نداشته و یا ارتباط مثبتی با والدین برقرار نمی کنند، از هنر پیشه ها،مدلها، مانکنهاو مارکهای لباس آنها برای خروج از کودکی و ورود به رفتارهای بزرگسالی الگوبرداری می کنند.

جذابیت

با توجه به شهرت ، قیمت و نفوذی که برخی از این برندها و مارکها در جامعه ما یافته اند، استفاده از این نوع لباسها و پوششهای مارک دار موجب جذابیت و جلب نظر اطرافیان و همسالان نوجوان می گردد. این احساس برجسته شدن در جمع باعث ایجاد حس تمایز و تفاوت در آنان می گردد. مسلما برجستگی و تمایز یکی از جنبه های مهم زندگی نوجوانان است. در این بازه سنی فرد دوست دارد که دیگران ظاهر،پوشش، طرز آرایش مو و کیفیت لباسهای وی را مورد توجه قرار دهند و او را مورد تمجید و ستایش قرار دهند لذا برای وقوع این مساله است که استفاده از مارکهای خارجی ارزش می یابد.

یکی از مهمترین دلایل گرایش نوجوانان و جوانان به استفاده از مارک یا برندی خاص تمایل شدید افراد به شهرت و برتری جویی است.

فشار همسالان

در دوره نوجوانی اهمیت و نقش همسالان و همکلاسان خیلی بیشتر و پررنگ تر خود را نشان میدهد و بر جنبه های مختلف زندگی آنها تاثیر میگذارد تا جاییکه طرز پوشش، رنگ، نوع و مارک لباس در برخی از نوجوانان تحت تاثیر سبک لباس دوستان و همسالانشان است . این نفوذ و تاثیر تا حدی است که اگر نوجوانی عضو این گروههای همسالان باشد و از مدلها و برندهای قدیمی و از مد افتاده استفاده کند، مورد استهزا و تمسخر همسالان قرار می گیرد بنابراین در برخی از نوجوانان استفاده نکردن از این مارکها و نشانها فتح بابی برای استهزا و تمسخر همسالان است.

هویت

شهرت

و دلیل آخر اینکه یکی از مهمترین دلایل گرایش نوجوانان و جوانان به استفاده از مارک یا برندی خاص تمایل شدید افراد به شهرت و برتری جویی است. همه می دانیم که احساس موجودیت و شکل دهی به آن ، در دوره نوجوانی به وجود می آید. برتری جویی و شهرت در جهت جلب توجه دیگران در بین اکثریت قریب به اتفاق نوجوانان وجود دارد به طوری که عده ای از علمای روان شناسی آن را ذاتی دانسته و آن را آغاز استقلال و شخصیتی می دانند که نوجوان به دنبال آن است. لذا برخی بر از نوجوانان برای اثبات شخصیت خود به تقلید از پوشش هنر پیشه ها و هنرمندان معروف، خودنمایی، لباسهای گران قیمت و مارک دار و .. پرداخته تا راهی برای اثبات وجود خود به دیگران پیدا کنند.

بر همین اساس و با توجه به نکات عنوان شده، اگر به سایر نیازهای زیستی، ذهنی، عاطفی، اعتقادی و فرهنگی جوان پاسخ مناسبی داده نشود جوانان به دنبال ارضای کاذب نیازهای خود رفته و الگوهای نادرست را ملاک عمل خویش قرار می دهند .

حاصل آن که، متولیان امور مربوط به جوانان و امور فرهنگی موظفند که نیازها و خواسته های قشر جوان را بشناسند، آن گاه با دقت کامل برای تامین صحیح و به موقع نیازهای او برنامه ریزی کنند . این کار هم موجبات رشد و تعالی جوان را فراهم می سازد و هم مؤثرترین راه نفوذ فرهنگ بیگانه را مسدود می سازد . البته، خود جوانان نیز در این زمینه مسؤولیت خطیری به عهده دارند . که نباید به بهانه برخی کوتاهی های فرهنگی جامعه از آن سر باز زنند .

گروه خانواده ایرانی سایت تبیان- نویسنده : مریم عطاریان

تنظیم : ندا داودی

مقالات مرتبط :

سفید مده یا برنزه؟

از خود شده بیگانه

اگر نسازی ، ساخته می شوی

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.