تبیان، دستیار زندگی
زیان كردند آنانی كه دیدار با خدا را دروغ پنداشتند؛ و چون قیامت به ناگهان فرارسد ، گویند : ای حسرتا بر ما به سبب تقصیری كه كردیم! این انبار گناهانشان را بر پشت می كشند . هان ، چه بدباری را بر دوش می كشند . 1 « خَسِرَ » : از مادّه « خُسر » به معن
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

سرنوشت تکذیب کنندگان معاد

افسوس که کوتاهی کردیم

" زیان كردند آنانی كه دیدار با خدا را دروغ پنداشتند؛ و چون قیامت به ناگهان فرارسد ، گویند : ای حسرتا بر ما به سبب تقصیری كه كردیم! این انبار گناهانشان را بر پشت می كشند. هان، چه بد باری را بر دوش می كشند . "1

« خَسِرَ » : از مادّه « خُسر » به معنای كم شدن و كم كردن است .« خَسار » و « خُسران»  هم به همین معناست .

« فَرَّطنا » از مادّه « فرط » به معنای تقدم و جلو افتادن است . « اِفراط » هم تجاوز و « تَفریط » كوتاهی و تقصیر است .

در این آیه شریفه خداوند می فرماید : خسران و خسارت حقیقی ناشی از بی اعتقادی به قیامت و بی ایمان بودن به سرای آخرت است كه ناگهان آغاز می شود . انسان به سبب از دست دادن منافع پایدار و نامحدود آن و كسب ضررها و زیانها و مصائب آن روز در حسرت و ندامت خواهد بود .

بار گناهت را سنگین نکن!

روزی كه سرمایه عمر چندین ساله او وموقعیتهای مادّی و نعمتهای دنیایی و فرصتهای معنوی او چون بار سنگینی بر گردن خسته و رنجور و ناتوانش قرار می گیرد ؛ و در آن روز ، پنجاه هزار سال دایماً باید وزر دنیای خویش را حمل كند . وزری كه می توانست امروز دستگیر او باشد ، اكنون مانعی برای حركت او و شكنجه ای برای جسم و روح اوست .امنیت قیامت و پاداش برتر برای نیكوكاران هر كه كار نیكی كند بهتر از آن را پاداش گیرد ؛و نیكوكاران از وحشت آن روز در امان باشند .2

قرآن كریم درباره امنیت اهل ایمان در قیامت می فرماید : « وَ مَن یَعمَل مِنَ الصّالِحاتِ وَ هُوَمُؤمِنٌ فَلا یَخافُ ظُلماً وَ لاهَضماً ؛آن كه كارهای شایسته انجام دهد ، در حالی كه مؤمن باشد ، نه از ظلمی می ترسد و نه از نقصان حقش .»3

همچنین می فرماید: « الَّذینَ امَنُوا وَلَم یَلبِسُوا ایمانَهُم بِظُلمٍ اُولئِكَ لَهُمُ الاَمنُ وَ هُم مُهتَدُونَ ؛

آنها كه ایمان آوردند و ایمان خود را به شرك و ستم نیالودند ایمنی تنها از آنِ آنهاست و آنها هدایت یافتگاناند .»4

نیز می فرماید : « اِنَّ الَّذینَ یُلحِدُونَ فیایاتِنا لا یَخفَونَ عَلَینا اَفَمَن یُلقی" فِی النّارِ خَیرٌ اَم مَن یَأتی امِناً یَومَ القِیامَةِ ؛كسانی كه آیات مارا تحریف می كنند بر ما پوشیده نخواهند بود .آیا كسی كه در آتش افكنده می شود بهتر است یا كسی كه در نهایت امن و امان در قیامت به عرصه محشردر آید؟ »5

قرآن كریم درباره امنیت اهل ایمان در قیامت می فرماید : « وَ مَن یَعمَل مِنَ الصّالِحاتِ وَ هُوَمُؤمِنٌ فَلا یَخافُ ظُلماً وَ لاهَضماً ؛آن كه كارهای شایسته انجام دهد ، در حالی كه مؤمن باشد ، نه از ظلمی می ترسد و نه از نقصان حقش .»

محفوظ ماندگان از وحشت قیامت

امام صادق(ع) فرمودند : « چند دسته اند كه در روز طولانی قیامت تا پایان زمان حسابرسی مردم، نزدیكترین آنان به خداوندند: شخصی كه در حال خشم قدرتش او را به ستم كردن در حق زیردستش وادارش نكند و شخصی كه حق را بگوید، چه به سودش باشد چه به زیانش . »6

رسول خدا(ص) فرمودند: «پنج چیز است كه در هر كس باشد از آن روز وحشت بزرگ در امان است: کسی که هر گاه عطایی از جانب خدا به او برسد ، بگوید اَلحَمدُلِلّهِ ؛ و هر گاه گناهی مرتكب شود ، بگوید اَستَغفِرُاللّهَ ؛ و هر گاه مصیبتی به او رسد گوید : اِنّا لِلّهِ وَ اِنّا اِلَیهِ راجِعُونَ ؛ و هر گاه حاجتی داشته باشد از پروردگارش بخواهد : بگوید اَللّهُمَّ اِنّی اَسئَلُكَ فُلاناً ؛ و هرگاه از چیزی بترسد به سوی پروردگارش پناهنده شود بگوید : اَللّهُمَّ اِنّی اَعُوذُبِكَ وَ اَلجَأُاِلَیكَ 7

از رسول خدا(ص) روایت شده است كه  "هر كس با فحشا یا خواهش نفسانی اش روبه رو شود و از ترس خدای عزّوجلّ از آن دوری كند ، خداوند آتش دوزخ رابر او حرام می كند و او را از وحشت روز قیامت امان می دهد و برای او آنچه را درقرآن وعده داده منجّز می كند ، كه فرمود :" وَ لِمَن خافَ مَقامَ رَبِّهِ جَنَّتانِ ."8

در حدیثی دیگر فرمودند : « هر كس به جای دشمنی با مردم با نفس خود به ستیزبرآید خداوند او را از ترس و وحشت روز قیامت امان خواهد داد .»9

فرآوری : زهرا اجلال – گروه دین و اندیشه تبیان


پی نوشت ها :

1- انعام / 31

2- نمل / 89

3- طه / 112

4- انعام / 82

5- فصلت / 40

6- بحار / ج 55 / ص 542

7- همان / ص 332

8- همان / ص 551

9- همان / ص 434