اِنجیل یا اناجیل
انجیل كلمه ای است یونانى و معنیش مژده است. مسیحیان از این جهت آنرا مژده میدانند كه به اعتقاد آنها حضرت عیسى(ع) خود را فداى مردم كرد تا همه مردم را از آتش دوزخ بخرد، و این كتب اناجیل آنها مژده بهشت است، كتاب آسمانى كه به حضرت عیسى(ع) نازل شده است.
نام این كتاب دوازده بار در قرآن مجید ذكر شده است. قرآن، انجیل را كتاب خدا میداند: (و انزل التوراة و الانجیل من قبل هدى للناس و انزل الفرقان)ولى آن انجیل را كتاب آسمانى میداند كه مشتمل بر احكام و تكالیف بشر باشد و زندگى او را تنظیم كند و سر و سامان بخشد ـ چنانكه شأن ادیان الهى است ـ (و لیحكم اهل الانجیل بما انزل الله)و (و آتیناه الانجیل فیه هدى و نور)، انجیلى كه به آمدن پیغمبر بعد و كتاب بعد از خود مژده دهد و پیامبر و كتاب پیش از خود را تصدیق نماید: (و مصدقا لما بین یدیه من التوراة) و (الذین یتبعون الرسول النبى الامی الذى یجدونه مكتوبا عندهم فى التوراة و الانجیل)، و قرآن یك انجیل را می شناسد نه اناجیل را، انجیلى كه مشتمل بر كلام خدا باشد نه گفتار خود حضرت عیسى (ع) و رسولان، و نه انجیلى كه پس از ارتحال حضرت عیسى (ع) تدوین شده باشد.
فرید وجدى می نویسد: اناجیل اكنون نزد مسیحیان چهار است:
انجیل متى كه از همه اناجیل قدیمتر و به سى سال بعد از عیسى در اورشلیم به زبان عبرى نوشته شده است .
انجیل مرقس پس از متى به زبان یونانى نوشته شد و حدود 66 م منتشر گشت.
انجیل لوقا سوّمین انجیل است كه پس از آن دو انجیل نوشته شده است .
انجیل یوحنا شصت سال پس از مسیح یعنى سال 93 م نوشته شده است .
این چهار انجیل را مسیحیان معتبر می دانند و می گویند روح الامین جبرئیل اینها را به نویسندگانش به وحى آورده و اناجیل زیادى (كه تا صد انجیل گفته اند) بعداً پدید آمد و كلیسا آنها را نامعتبر شمرد، از آن جمله است انجیل «میلاد مریم و طفولیت مسیح» كه آنرا به متى نسبت دهند و گویند نسخه هاى آن مفقود شده بوده و دانشمند «نهیلو» كه آن را منتشر نموده خود به نسخه هایى كه بدان اطمینان حاصل كند كه آن از متى است، دست نیافته است .
و دیگر انجیل «توما اسرائیلى» است كه دانشمند «كوتلیه» نسخه هایى از آن را در كتابخانه ملك بجست كه به زبان یونانى و در قرن 15 نسخه بردارى شده بود، وى در اروپا آن را منتشر ساخت.
و دیگر انجیل «ژاك اصغر» كه «گیوم بوستل» آن را در سفرهاى توریستى خود به دست آورد و به سال 1552 در شهر بال به چاپ رساند و سپس در «استراسبورگ» آلمان چاپ شد و مسیحیان علیه گیوم شورش نمودند كه وى آن را جهت لكه دار ساختن دین مسیح منتشر نموده و پس از آن دانشمند «نیاندر» با تغییراتى آن را مجدداً به چاپ رساند.
و دیگر انجیل «نیكودیم» كه در قرون وسطى پدید آمد و منتشر گشت.
و دیگر انجیل «طفوله ـ كودكى» كه در اصل به زبان یونانى بوده و دانشمند «هنرى سیك» در قرن 17 به نسخه ها یی از آن به زبان عبرى دست یافت و در اروپا آن را به چاپ رساند و آن منسوب است به حوارى بطرس و دیگر «مرسیون» كه طایفه «مرسیونى» آن را معتبر شمارند . (دائرة المعارف فرید وجدى)
سه انجیل متى و مرقس و لوقا هریك شرح مختصرى از زندگانى و تعلیمات و مرگ و قیام مسیح را دارند ولى انجیل یوحنا مختصرى از اتفاقات مهم مربوط به زندگى مسیح را دارد به اضافه تعلیمات روحانى و اوامر او كه در سایر اناجیل بدان توجهى نشده است .
انجیل یوحنا بیش از دیگر اناجیل به الوهیت مسیح متعرض شده و مقاومت فریسیان در برابر مسیح و گفته هاى او در هفته پیش از واقعه صلیب و ماجراى احیاى ایل عاذر را به تفصیل ذكر میكند ولى برخى مطالب را چون داستان میلاد و صعود مسیح و عشاء ربّانى و از این قبیل عجایب كه سه انجیل دیگر آورده اند متعرض نشده و از این رو محققان گفته اند كه یوحنا از آن سه متاخرتر است و معلوم میشود نویسندگان یوحنا به مطالب آن سه آگاه بوده اند و نخواسته اند تكرار كنند. به هر حال هیچ یك از چهار انجیل معروف در زمان حضرت مسیح نوشته نشده ولى خود مسیحیان مدعیند كه لوقا و مرقس از شاگردان وى بوده اند. (منجد و دهخدا)
و یكى از اناجیل انجیل «برنابا» است كه پاپ جلاسیوس كه به سال 492 میلادى بر تخت پاپى نشست آن را تحریم نمود بدین جهت كه آن با دیگر اناجیل مخالف بود زیرا آن انجیل كشته شدن مسیح و غفران ذنوب محض درآمدن به دین مسیح را رد می كرد، و به آمدن پیغمر اسلام تصریح داشت. این انجیل قرنها ناپدید بود تا در قرن 16 میلادى اسقفى به نام «فراموینو» یك نسخه آن را به زبان ایتالیائى در كتابخانه «اسكوتز» پنجم بدست آورد و در آستین خود پنهان كرد و در فرصت هاى مناسب آن را به دقت مطالعه كرد و در پرتو آن به اسلام هدایت یافت و در اوائل قرن 18 نیز نسخه اى از آن به زبان اسپانیائى به دست آمد و پس از آن توسط دكتور «منكهوس» به زبان انگلیسى ترجمه شد و به سال 1908 دكتر خلیل سعادت آن را به زبان عربى ترجمه كرد و اخیراً دانشمند ارجمند حیدر قلى خان سردار كابلى آن را به فارسى ترجمه نمود و در كرمانشاه به چاپ رسید. (قاموس قرآن)
از امام صادق (ع) روایت شده كه انجیل در شب دوازدهم ماه رمضان نازل شده است.
حضرت رضا (ع) در آن جلسه بحث و مناظره كه مأمون ترتیب داده بود به جاثلیق گفت: هیچ می دانى این اختلاف كه در انجیل دیده می شود از كى شروع شده؟ گفت: نمیدانم، فرمود: همان روزى كه انجیل (به دست یهود) ناپدید شد، ملت نصارى نزد علماى خود آمدند و گفتند: حال كه عیسى كشته شد و انجیل را هم از دست دادیم و شما علماى ما هستید از انجیل چه دارید؟ لوقا و مرقابوس گفتند: هیچ واهمه نداشته باشید كه انجیل در سینه ما است و تمامی اسفار آن را به شما خواهیم رساند و شما كلیساها را خالى مگذارید. سپس لوقا و مرقابوس و یوحنّا و متّى دور هم نشستند و این انجیل را ساختند و در اختیار شما گذاشتند در صورتى كه این چهار نفر شاگردان ِ شاگردان اول (مسیح) بودند...
نقل است كه در انجیل آمده كه خداوند فرمود: چرا به دین عمل نمی نمائید و همواره خطا می كنید، مگر نمی دانید كه عذاب من در انتظار شما است؟ حكم به جور و ستم مكنید كه از جانب من به عذاب شما حكم خواهد شد، به همین پیمان هایی كه به مردم می دهید برایتان پیمانه داده شود و طبق همین قضاوت خودتان علیه شما قضاوت خواهد شد. (بحار: 14 و 77 و 98)
لینکهای مربوط
منظور قرآن از تورات و انجیل کدام است؟
اوصاف حضرت مریم (ع) در قرآن مجید
کتاب: معارف و معاریف، ج 2، ص 569
نویسنده: سید مصطفی حسینی دشتی
