تبیان، دستیار زندگی
نوشتاری که از نظرتان می‌گذرد تازه ‌ترین دیدگاه اقتصادی یحیی آل اسحاق، رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

کلیدواژه‌های امید‌بخش اقتصادی

اقتصاد

بخش اقتصاد- نوشتاری که از نظرتان می‌گذرد تازه ‌ترین دیدگاه اقتصادی یحیی آل اسحاق، رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران و وزیر اسبق بازرگانی درباره مهم ‌ترین مسائل روز اقتصادی ایران است.

او در این نوشتار که در پایگاه اطلاع ‌رسانی مقام معظم رهبری انتشار یافته است، برضرورت توسعه صادرات، اجرای دقیق سیاست‌های اصل 44 و بهبود فضای کسب وکار تأکید کرده و از مسئولان خواسته است در سایه مدیریت صحیح منابع مالی و منابع انسانی، تهدیدها را به فرصت تبدیل کنند. آل اسحاق "تولید صادرات‌محور"، "مدیریت واردات"، "تولید با کیفیت"، "اقتصاد مقاومتی" و "نگاه جامع در اجرای اصل 44" را کلید واژه‌های بیانات اقتصادی رهبرمعظم انقلاب در چندماه اخیر برشمرده و در مطلبی که در پی می ‌خوانید نکاتی را در راستای پیاده ‌سازی منویات ایشان یادآوری کرده است.

1- رهبر معظم انقلاب در ابتدای سال و در جریان بازدید از توانمندی‌های خودروسازی گفتند که بخش‌های صنعتی باید محصولات خود را با محوریت صادرات تولید کنند و دستگاه‌های مختلف دولتی نیز باید با تلاش چندجانبه و هنرمندانه، بازار صادراتی را تأمین کنند. همچنین ایشان بر لزوم افزایش کیفیت کالای تولیدی و افزایش رقابت ‌پذیری توصیه کردند. معنی راهبردی توصیه مقام ‌معظم رهبری این بود که صادرات، به ‌ویژه صادرات صنعتی، به‌ عنوان موتور محرک اقتصاد قرار گیرد. این همان استراتژی "توسعه صادرات" است که در5 دهه اخیر رشد و شکوفایی بی‌ نظیری برای بسیاری از اقتصادهای جهان به‌ دنبال داشته است.

2- ایشان در دیدار با کارگزاران و مدیران نظام، بر ضرورت مدیریت واردات تأکید کردند، اما این به معنای آن نیست که واردات به ‌طور کامل محدود شود. نگرش اصلی در تنظیم استراتژی و بیان مأموریت می‌ بایست بر مبنای تولید صادرات ‌محور مبتنی بر "نگرش درون ‌زای برون ‌نگر" استوار باشد. در این صورت، مأموریت اصلی مدیریت واردات اینگونه تعریف می ‌شود که "واردات برای تولید در جهت تأمین بهینه نیازهای داخلی و صادرات".

با توجه به این تعریف، واردات نه‌ تنها مذموم نیست بلکه طبق سخنان رهبر معظم انقلاب ضروری هم هست. اما در این موضوع که واردات در چه شرایطی مذموم است، دیدگاه اصلی این است که واردات در مواردی که به تولید کشور آسیب می‌رساند، غیر ضروری است. با مطالعه وضعیت کشورهای موفق در توسعه اقتصادی درخصوص چگونگی و حجم صادرات و واردات و ترکیب کالاهای وارداتی و صادراتی مشخص می‌ شود که یکی از عوامل موفقیت این کشورها مدیریت صحیح چرخه تولید، صادرات و واردات است که دقت نظر در بیانات رهبری هم مؤید همین نکته است.

3- رهبر معظم انقلاب همچنین در دیدار با کارآفرینان و فعالان بخش خصوصی به اقتصاد مقاومتی و لزوم تولید و صادرات کالای باکیفیت تأکید کردند و با این نکته حق و حقوق مصرف‌کنندگان را به تولیدکنندگان یادآور شدند. ایشان موارد مختلف دیگری را نظیر اصل 44 قانون اساسی تذکر دادند و نیز ضرورت اقدامات اساسی برای رسیدن به اهداف چشم‌انداز و تسریع در آن و موضوعات مهم دیگری را نظیر نامگذاری امسال به "همت مضاعف، کارمضاعف" و توجه به عدالت و پیشرفت مورد تأکید قرار داده‌اند.

"تولید صادرات‌محور"، "مدیریت واردات"، "تولید با کیفیت"، "اقتصاد مقاومتی" و "نگاه جامع در اجرای اصل 44" را کلید واژه‌های بیانات اقتصادی رهبرمعظم انقلاب در چندماه اخیر هستند.

اقتصاد

حال با توجه به کلید واژه‌های بیانات ایشان یعنی "تولید صادرات‌محور"، "مدیریت واردات"، "تولید با کیفیت"، "اقتصاد مقاومتی" و "نگاه جامع در اجرای اصل 44" این سؤال مطرح است که آیا عناوین فوق عناوین انتزاعی و مجزا از همدیگر هستند؟ ارتباط بین این کلید واژه‌ها چیست و چگونه می‌ شود از مجموعه بیانات و رهنمودهای ایشان، یک الگوی اقتصادی تهیه و تدوین کرد؟

استنباط و برداشت بنده این است که رهبر معظم انقلاب با توجه به شرایط موجود و ملاحظه فرصت‌ها و تهدیدها و آرمان‌های انقلاب و اقتضائات زمانی حساس داخلی و پیرامونی، رهنمودهایی دارند که باید آن را در چارچوب یک استراتژی منسجم و مشخص مورد مطالعه قرار داد.

بر اساس مبانی این استراتژی که جزئیات آن بارها از سوی ایشان تبّین شده است، چند نکته باید مورد توجه مسئولان و برنامه‌ریزان کشور قرار گیرد:

الف) براساس رهنمودهای رهبری، نگرش به اقتصاد باید مبتنی بر "نگاه درون ‌زای برون‌نگر" باشد؛ یعنی با توجه به استعداد و توانایی‌های مختلف داخلی، تولیدات کشور باید بر پایه صادرات شکل گیرد و محصولات تولیدی از نظر نوع تولید و کیفیت آن باید جایگاه خود را در منطقه و جهان افزایش دهد و قابل رقابت در بازارهای جهانی باشد.

ب) واردات باید مدیریت شود. مأموریت واردات باید براساس همان نگاه توسعه صادرات برمبنای "واردات برای تولید در جهت توسعه صادرات" شکل گیرد.

ج) تولید در کشور باید اقتصادی و قابل رقابت باشد؛ به نحوی که مصرف‌کننده در میان کالاهای داخلی و خارجی حق انتخاب داشته باشد و آزادانه بتواند کالای دلخواه خود را انتخاب کند و طبیعی است که اگر کیفیت تولید داخلی بالا باشد، مصرف‌کننده کالای داخلی را انتخاب می‌ کند. بنابراین سیاستگذاران باید به گونه‌ای برنامه ‌ریزی کنند که شرایط برای تولید باکیفیت فراهم شود.

د) با اجرای دقیق و به موقع اصل 44 قانون اساسی چه در واگذاری‌ها و چه در سرمایه ‌گذاری‌های جدید دولت، با واگذاری مالکیت و همچنین مدیریت امور به بخش غیردولتی، شرایط برای رقابت‌ پذیری بیشتر اقتصاد فراهم شده و در نتیجه دولت به هدایت، نظارت و سیاستگذاری می ‌پردازد.

ه) با توجه به چالش‌های موجود در نظام سیاسی جهان، ضرورت دارد که تهدیدهای جهانی علیه جمهوری اسلامی ایران به فرصت‌های اقتصادی تبدیل شود و این کار امکان ‌پذیر نیست مگر در سایه مدیریت صحیح منابع مالی و منابع انسانی. البته تجربه تحریم‌ها علیه ملت ایران مؤید این نکته است که ما در هر زمان که به شکل صحیحی، سیاستگذاری کرده‌ایم و منابع را به صورت بهینه به اقتصاد تزریق‌ کرده‌ایم، اثر تحریم‌ها به شدت کاهش یافته و اگر مقصود تحریم‌ کنندگان، وارد کردن فشار به کشور بوده، این نتیجه هرگز حاصل نشده و برعکس، تولید در داخل شکوفاتر شده است.

و) رهبر معظم انقلاب به درستی بهبود فضای کسب و کار را مورد تأکید قرار دادند و خواستار تسهیل فضای کسب و کار در کشور شدند که این اصلاح ساختار امکان‌پذیر نیست مگر در سایه برنامه‌ ریزی مناسب و توجه به شاخص‌های تعیین‌شده در اسناد بالادستی نظام از جمله سندچشم‌انداز و سیاست‌های فراقوایی نظیر اصل 44 .

همشهری

تنظیم برای تبیان: حمیدی فر