از کجا بفهمیم شکم مان چاق است؟
شاید شما هم از آن دسته افرادی باشید که روزی چند بار جلوی آینه می ایستید و به شکم بزرگ تان، نگاه میکنید. بیشتر افرادی که از چاقی شکم رنج میبرند، نگران تناسب اندام شان هستند، اما آیا تا کنون به این موضوع فکر کردهاید که همین چربیهای انباشته شده در شکم تان علاوه بر هیکل نامتناسب، میتوانند جان شما را به خطر بیندازند؟
چاقی مرکزی، "چاقی سیبی شکل" است که به طور عادی به "چاقی شکمی" معروف است. این نوع چاقی، حاصل تجمع چربیهای احشایی است که منجر به افزایش دور کمر میشود. در "چاقی گلابی شکل"، قسمت رانها و باسن فرد دچار چاقی میشود.
تحقیقات نشان می دهند، در چاقی سیبی شکل، چربی اضافی که اطراف شکم انباشته میشود، خطر زیادی را برای فرد ایجاد میکند.
گاهی افرادی که شکم بزرگی دارند، تصور میکنند شکم آنها مانند شکم ورزشکاران است؛ ولی این تصور کاملا اشتباه است. در واقع ما دو نوع شکم داریم: یک نوع شکمهای شل که همانند شکم ورزشکاران است و دیگری شکمهای سفت که بیشتر افرادی که از چاقی شکمی رنج میبرند دارای چنین شکمی هستند.
در چاقی شکمی، هر چه شکم سفتتر و برآمدهتر باشد، بیشتر برای سلامتی مضر است.
این چربیها از کجا میآیند؟
دلیل اصلی چاقی، عدم تعادل انرژی در بدن است. به این معنا که انسان بیشتر از آن که کالری بسوزاند، کالری مصرف میکند.
چاقیهای شکمی به دلایل مختلف محیطی و ژنتیکی ایجاد میشوند. این نوع چاقی با خوردن زیاد و زندگی بیتحرک در ارتباط است.
یکی از دلایل این نوع چاقی، مواد غذاییای هستند که در طول شبانه روز مصرف میکنیم. استفاده زیاد از چربیها و غذاهای شیرین یکی از اصلیترین دلایل به شمار میروند. داشتن یک برنامه غذایی سالم و متعادل، بهترین راه مقابله با این مشکل است. برای این کار از مقادیر زیادی میوه و سبزی استفاده کنید.
دلیل دیگر کم تحرکی است. ورزش کردن راهکاری بسیار مناسب برای جلوگیری از چاقی شکم است (حتی قدم زدن کوتاه).
اگر رژیم غذایی مناسب و فعالیت خوبی در طول روز دارید ولی هنوز از چاقی شکمی رنج میبرید، ممکن است مشکل از جای دیگری باشد. بهتر است از لحاظ غده تیروئید مورد معاینه قرار بگیرید.
استرس و اضطراب به خصوص در زنان نیز میتواند باعث چاقی شکمی شود. به این ترتیب که پس از پایان استرس، هورمون کورتیزول ترشح و باعث ذخیره چربی در اطراف ناحیه شکمی میشود. علاوه بر این، گاهی افراد بر اثر استرس به پرخوری روی میآورند که همین عامل هم یکی دیگر از دلایل است.
الکل شکم را چاق میکند، زیرا سوخت و ساز بدن را کاهش می دهد و کالریهایی را که مصرف نشدهاند، مستقیم در ناحیه شکم ذخیره میکند.
بسیاری از داروها هم هستند که عوارض جانبی داشته و باعث چاقی شکمی میشوند.
یکی از اصلیترین دلایل چاقی شکمی، جنبه ارثی و ژنتیکی آن است و همین مساله، خلاص شدن از شر این چربیها را دشوارتر میکند، اما به این معنا نیست که چربیها هرگز از بین نمیروند، بلکه تلاش بیشتری را میطلبند.
چگونه چاقی شکمی را تشخیص دهیم؟
اولین چیزی که میتوان به وسیله آن از چاقی شکمی آگاه شد، اندازه گیری دور کمر است.
در زنان دور کمر 88 سانتیمتر به بالا و در مردان 102 سانتیمتر به بالا میتواند هشداردهنده باشد. چنانچه دور کمر شما از این اندازه بیشتر بود، حتما باید به فکر لاغر شدن باشید.
اگر به یکی از مشکلات قند خون بالا و چربی خون مبتلا شدهاید، نشان می دهد چربی زیر ماهیچهای دارید. این نوع چربی در مقایسه با چربی زیر پوستی بسیار خطرناکتر است و به راحتی هم از بین نمیرود. برای نابودی تدریجی این نوع چربیها ابتدا باید علت ایجاد آن را پیدا کرد. بر اساس تحقیقات، بدن برای کسب انرژی از چربیهای زیر ماهیچهای استفاده میکند؛ بنابراین پیادهروی میتواند بسیار موثر باشد. چربیهای زیر پوستی از نوع چربیهایی هستند که در بدن ورزشکاران وجود دارند و بر اثر بیتحرکی به چربیهای زیر ماهیچهای تبدیل میشوند.
نمایه توده بدنی یا BMI یکی از معمولترین روشها برای تعیین چاقی است. در این روش، وزن بر حسب کیلوگرم بر مجذور قد (قد به توان دو) به متر، تقسیم میشود. اگر عدد به دست آمده از 25 بیشتر بود، چاقی محسوب میشود. البته در این روش مشکلی وجود دارد و ممکن است فردی که چربی اضافی ندارد، به دلیل داشتن اندامی عضلانی، چاق به شمار آید. از سوی دیگر افرادی که چربی اضافی در شکم دارند، چاقی آنها طبیعی تلقی شود؛ بنابراین بهترین معیار برای تعیین چاقی شکمی، اندازهگیری دور کمر است.
ندا اظهری – جام جم
اگر می خواهید با کارشناسان تغذیه ی سایت مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.
اگر می خواهید با پزشکان سایت مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.
برای شرکت در بحث های انجمن بهداشت و سلامت سایت، اینجا را کلیک کنید.
* مطالب مرتبط :
چربی های زائد شکم را چگونه از بین ببریم؟
با ورزش از چربی دور شکم بکاهید
درمان چاقی موضعی (1) و (2) و (3)
نقش تغذیه و ورزش در درمان سلولیت
بخش تغذیه و سلامت تبیان