شیخ عباس قمی همان محدث قمی است!

شیخ عباس قمی از علما و محدثین بزرگ مکتب تشیع در اواسط قرن چهاردهم هجری است. وی  در طول حیات پربارش آثار فراوان مفیدی از خود به یادگار گذاشت. یکی از مهمترین ویژگی های آثارش همگانی بودن آنهاست؛ یعنی آثار او در تمام اماکن متبرکه، مساجد و محافل و منازل وجود دارند و عامه مردم اعم از باسواد و بی¬سواد، عالی و دانی نام او را شنیده¬اند و با برخی از آنها آشنا هستند.

تولد شیخ عباس قمی

حاج شیخ عباس قمی معروف به محدث قمی به سال 1294 هجری قمری(1254هجری شمسی) در قم متولد شد. پدر وی مرحوم کربلایی محمدرضا، یکی از علاقه مندان و شیفتگان خاندان اهل بیت علیه السلام بود. وی با این که مردی کاسب و مغازه دار بود. اهتمام زیادی به درس خواندن فرزندش، آقا شیخ عباس، داشت و آرزویش این بود که روزی فرزندش از مبلغان دین شود. مادر گرامی حاج شیخ عباس قمی، در رعایت احکام و مسائل اسلامی بسیار دقیق بود. از ایشان نقل شده است که «در مدت دو سالی که عباس را شیر می دادم، حتی یک دفعه هم بی طهارت به او شیر ندادم.» مرحوم شیخ عباس قمی در تجلیل از آن مادر مؤمن و تقوا پیشه می فرماید: «من هر موفقیتی که دارم از برکت مادرم است.»

سفربه نجف و محدث نوری

مرحوم شیخ عباس قمی دوران کودکی و نوجوانی را در زادگاهش  قم به تحصیل پرداخت و از محضر اساتید و بزرگانی چون آیت اللّه آقاشیخ ابوالقاسم قمی، آیت اللّه حاج آقا احمد طباطبایی و آیت اللّه ارباب قمی بهره مند شد. در سن بیست و دو سالگی عازم نجف شد تا روح عطشناک خود را سیراب کند. وی شش سال در نجف اقامت گزید ولی با رحلت استادش محدث نوری در غم جانکاهی فرورفت و دیگر نتوانست در نجف بماند. محدث قمی نیز پس از درگذشت استادش، حدود دو سال در شهر نجف ماندگار شد و از معارف دینی بهره برد. سال 1322 هجری قمری یعنی یکسال پیش از آغاز انقلاب مشروطه و در دوره روی کار آمدن علی اصغر خان امین السلطان، صدراعظم مظفرالدین شاه، به وطن بازگشت.

سفربه مشهد و ازدواج

پس از بازگشت به ایران هنگامی که مرحوم آیت اللّه حاج آقا حسین قمی از عتبات عالیات به مشهد مقدس هجرت نمود، حاج شیخ عباس قمی، صاحب کتاب مفاتیح الجنان نیز عازم زیارت ثامن الحجج گردید و در آنجا به پیشنهاد آیت اللّه قمی، با دختر برادر ایشان ازدواج نمود. ثمره این ازدواج چهار فرزند بود. محدث قمی در مدت اقامت خود، در مشهد مقدس، از محضر علمایی بزرگ چون آیت اللّه حاج آقا قمی، حاج شیخ حسنعلی نخودکی اصفهانی، مرحوم آخوند ملاعباس تربتی، آقا شیخ مرتضی عیدگاهی و آقا شیخ علی اکبر نوقانی. کسب فیض نمود.

در این دوران، تفکراتی به ویژه در فلسفه سیاسی غرب، در ایران رسوخ کرده بود و این افکار گرچه موجب اعتراض به حکومت استبدادی قاجار می شد، اما گروهی به دلیل خودباختگی در برابر تمدن غربی، فرهنگ اصیل اسلامی را از یاد برده بودند. ماموریت محدث قمی در اینجا آغاز شد. وی خود را موظف دید برای دفاع از اسلام بر تلاش علمی خویش بیش از پیش بیفزاید. پس از سقوط حکام مستبد قاجار و روی کارآمدن حکومت دیکتاتوری پهلوی، وظیفه محدث قمی در تبلیغ رسالت های الهی سنگین تر شد، زیرا سیاست های فرهنگی انحطاط آفرین عصر پهلوی و قتل و تهدید علمای مخالف رژیم شدت یافتند. حاج شیخ عباس در سال 1331 هجری قمری در شهر مشهد سکونت گزید و در همین سالها سخنرانی های جذاب و عالمانه¬اش در کنار برپایی کلاس  های درس اخلاق وی که در هر پنجشنبه و جمعه در مدرسه میرزا جعفر مشهد، پذیرای توده انبوه مردم، علما و مجتهدان بزرگ بود.

تهیه و تولید  گروه حوزه علمیه