مصرف مکمل های کلسیم، کی و چگونه؟
"زنان بالای 50 سال که تحت درمان با استروژن نیستند و همچنین همه بزرگسالان بالای 65 سال روزانه از مکمل کلسیم استفاده کنند و روزانه شیر و لبنیات که از منابع غنی کلسیم هستند، مصرف کنند." این توصیه کارشناسان برای کسانی است که در معرض بیماری های مفاصل و پوکی استخوان هستند.
اما آیا شما می دانید که چقدر کلسیم لازم دارید و چه نوع مکمل کلسیمی را باید مصرف کنید؟ دکتر رضا رضایی به این پرسش ها پاسخ می دهد.
این که به چه مقدار مکمل کلسیم نیاز دارید تا کمبود آن را جبران کنید، بستگی به مقدار دریافت آن از غذاهای مختلف دارد. کلسیم موجود در طبیعت به شکل ترکیب با سایر مواد وجود دارد. ترکیبات مختلفی از کلسیم در مکمل های آن وجود دارد؛ مثل کربنات کلسیم، سیترات کلسیم و فسفات کلسیم. هر کدام از این ترکیبات، مقادیر متفاوتی از کلسیم را دارا هستند.
بهترین مکمل آن است که نیازهای فرد را با توجه به میزان تحمل فرد، قیمت و در دسترس بودن آن تأمین کند.
در انتخاب و خرید مکمل کلسیم باید موارد زیر را در نظر بگیرید:
مکمل حتما تحت نظارت داروسازی های معتبر بوده و طبق مقادیر استاندارد باشد. هرگز مکمل هایی را که دارای گواهینامه های معتبر دارویی نیستند، خریداری و مصرف نکنید زیرا بعضی از این مکمل های غیراستاندارد، حاوی مقادیر خیلی بالا و سمی کلسیم هستند.
بیشتر مکمل های کلسیم به راحتی در بدن جذب می شوند. اگر میزان جذب و محلولیت مکمل در بروشور آن مشخص نبود، برای تعیین میزان محلولیت آن مکمل کلسیم را (به شکل قرص یا کپسول) برای مدت 30 دقیقه در مقدار کمی آب گرم قرار دهید و گاهی آن را هم بزنید. اگر طی این مدت قرص یا کپسول حل نشد، نشان می دهد در معده نیز حل نخواهد شد. مکمل های کلسیم به شکل مایع و جویدنی، بهتر در معده حل می شوند زیرا قبل از ورود به معده تجزیه می شوند. کلسیم چه از طریق غذا و چه به شکل مکمل، زمانی بهتر جذب می شود که چندین بار طی روز و هر بار به مقدار 500 میلی گرم یا کمتر مصرف شود. ولی با این همه دریافت یک جای آن، بهتر از این است که هرگز مصرف نشود.
مصرف مکمل های کلسیم در بعضی افراد عوارض جانبی مثل یبوست و گاز معده را ایجاد می کند. اگر با مصرف مایعات و فیبر غذایی فراوان این مشکل رفع نشد، نوع مکمل خود را تغییر دهید؛ مثلا به جای سیترات کلسیم، کربنات کلسیم را مصرف کنید. همچنین باید مقدار مکمل مصرفی را به تدریج افزایش دهید؛ مثلا هفته اول، فقط روزی 500 میلی گرم مصرف کنید، سپس به آرامی مقدار مصرف مکمل را افزایش دهید.
اگر دارو مصرف می کنید، با پزشک خود یا دکتر داروساز در مورد تداخل مکمل کلسیم با آن دارو مشورت کنید؛ به عنوان مثال مکمل کلسیم، جذب آنتی بیوتیک تتراسایکلین را کاهش می دهد. همچنین با جذب آهن نیز تداخل دارد. بنابراین مکمل کلسیم و مکمل آهن نباید همزمان باهم مصرف شوند. فقط به طور استثنایی، می توان مکمل آهن را با سیترات کلسیم یا ویتامین C مصرف کرد، زیرا حالت اسیدی دارند. سایر داروهایی را که با معده خالی مصرف می شوند، نباید با مکمل کلسیم دریافت کرد. مکمل های کلسیم دارای سایر املاح و ویتامین ها نیز هستند.
مطالعات مختلف نشان داده دریافت کم کلسیم باعث کاهش توده استخوانی و افزایش شکستگی استخوان می شود. البته دریافت کم کلسیم یکی از عوامل کاهش توده استخوانی است. سایر عوامل تأثیر‌گذار روی کاهش استحکام استخوانی بدن شامل کاهش استروژن، عدم فعالیت بدنی، کشیدن سیگار، مصرف الکل یا سایر بیماری ها و درمان های پزشکی است. اگر این عوامل وجود داشته باشند، حتی با مصرف کلسیم فراوان هم نمی توان از شکستگی استخوان جلوگیری کرد. DRI (مقدار دریافت غذایی توصیه شده) کلسیم برای افراد بالغ 1000 تا 1200 میلی‌گرم در روز است که این میزان بستگی به سن، جنس و شرایط فرد دارد؛ به عنوان مثال در زنان باردار و شیرده، کودکان و نوجوانان میزان نیاز به کلسیم بیشتر است.
یک واحد لبنیات حدود 300 میلی گرم کلسیم را تأمین می کند. یک واحد لبنیات برابر با یک لیوان شیر یا یک لیوان ماست یا 45 گرم پنیر است. افرادی که به مقدار کافی کلسیم را از راه غذا دریافت نمی کنند، برای رفع نیازشان باید مکمل کلسیم مصرف کنند.
در مصرف مکمل کلسیم باید به این نکته توجه داشت که مقدار عنصر کلسیم موجود در مکمل را در نظر بگیریم نه مقدار کل مکمل را؛ مثلا یک قرص کربنات کلسیم 500 میلی گرمی، فقط 200 میلی گرم کلسیم خالص دارد. بنابراین فرد با مصرف این قرص فقط 200 میلی‌گرم کلسیم دریافت می کند نه 500 میلی گرم. کلسیم در روده کوچک جذب می شود، ولی تمام کلسیم مصرف شده، جذب نمی شود. مقدار جذب کلسیم بستگی به عوامل مختلفی از جمله محیط اسیدی روده، مقدار ویتامین D بدن، مقدار استروژن بدن و نوع مکمل کلسیم دارد.
نکته آخر
برای دریافت هر نوع مکمل و دارویی با پزشک مشورت کنید.
سمیه شرافتی
همشهری
اگر می خواهید با کارشناسان تغذیه ی سایت درباره رژیم های غذایی مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.
اگر می خواهید با پزشکان سایت مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.
برای شرکت در بحث های انجمن سایت مرتبط با بهداشت و سلامت، اینجا را کلیک کنید.
*مطالب مرتبط:
برای جذب بهتر قرص کلسیم چه کنیم؟
چگونه كلسیم لازم را تأمین كنیم؟
هشدار نسبت به مصرف كلسیم اضافی در سالمندان
چه كسانی باید مكمل غذایی مصرف كنند؟
بخش تغذیه و سلامت تبیان
