یلدا در موزه!
باور كنید شوخی نمی كنیم؛ اگر می خواهید اطلاعات عتیقه ای درباره شب یلدای خودمان پیدا كنید می توانید یك سر به موزه های لندن و پاریس و سن پطرزبورگ بزنید.
اشتباه نكنید شب اول دی ماه با عنوان «شب یلدا» تنها برای ایرانی ها روز خاص و ویژه ای است و ایرانی ها تنها مردمانی در این كره پهناور هستند كه با آجیل و هندوانه و دور هم نشستن و گپ زدن در این شب، بلندترین شب سال را كه تنها به فاصله زمانی یك دقیقه بلندتر از باقی شب هاست ـ جشن می گیرند. اما چرا و چگونه حكایت این روز به لندن و پاریس رسیده ما هم نمی دانیم فقط می دانیم قدیمی ترین متونی كه از ابنای بشر به جا مانده درون قاب هایی از جنس شیشه ضدگلوله در این موزه ها در معرض دیدگان عوام الناس است كه در یكی از این كتب شرح حال مفصلی از آداب و رسوم ایرانی ها در شب یلدا یا شب چله به جا مانده.
حالا اگر شرایط مهیا نیست جهت كسب اطلاعات بیشتر به این كشورها و شهرها سفر كنید و از طرفی مایلید بیشتر درباره رسم و رسوم یادگار مانده از نیاكانمان در این روز آگاه شوید می توانید ادامه این مطلب را بخوانید (البته نگارنده هم خود پایش را در این موزه ها نگذاشته)
در یكی از همین كتب قدیمی آمده: «شب یلدا در هر سال شبی است نیكو و به غایت طویل. این رویداد در انتهایی ترین شب آذرماه مطابق بر یازده ژانویه است و شبی است بس میمون. یلدا هم نامیده اند از بهر آنكه طویل است به غایت و شصت ثانیه افزون بر دیگر لیالی و آن شب را در بین اقوام آریایی علی الخصوص نژاد ایرانی، منزلتی بس سترگ باشد. چه در آن شب به دیدار یكدیگر روند با دستی پر و چهره ای خندان و بالاتفاق كینه ها و عداوت ها به گوشه ای گذارده شود و اولی بهتر در محل تجمع زباله وگاه از یادها نیز رود و صاحبان كسب و كار از نوع میوه و آجیل و شیرینی در این شب بس خشنود باشند و راضی، چه قریب به اتفاق و بلكه همه اجناس را به آسانی و به سرعت به خلق الله قالب كنند و با همیانی مملو از اسكناس و دیگر مسكوكات به خانه روند و عیال را بیش از پیش شاد گردانند.»
آدم گاهی با خواندن سندهای مكتوب از رفتار و سكنات نیاكان خود در تعجب می ماند كه چطور بعضی از رفتارها بدون تغییری اساسی تا امروز مانده و به ما رسیده. مثل همین «شب یلدا». ما هنوز هم در این شب هندوانه می گیریم، آجیل می خوریم، دور هم می نشینیم، دشمنی ها را دور می ریزیم و بیدارتر می مانیم.
حالا شاید مثل قدیم ترها میوه و تنقلات را در سینی مسی میان اتاق نیاوریم و روی زمین نگذاریم و كرسی نباشد كه دوستانه تر گرد هم حلقه بزنیم، اما فراموش نمی كنیم حتماً به خانه بزرگ تری برویم و زیر سقف خانه ای محكم تر از خانه خود طولانی ترین شب سال را شب زنده داری كنیم.
پس آرزو می كنیم وقتی چاقو به هندوانه هایتان می زنید صدای ترك خوردن هندوانه را بشنوید و آن را كه به دو نیم كردید از قرمزی چشمانتان برق بزند.
منبع:همشهری محله 12
در کنار هم ، از ظلمت یلدا تا سپیده نور
یلدا، طولانی ترین شب روزگار ما
