به انتخاب تایم : ده رمانی که یک دهه را ساختند
این نویسندگان اعجابانگیز
سال 2010 پایان یک دهه است، پایان دههای که سینمای جهان و ادبیات در آن قالب جدیدی گرفتند، ترسها و دلهرههای متفاوتی به میان آمد، مقوله خیانت در روابط اجتماعی و زندگی روزمره و زناشویی تبدیل به تم محبوب کارگردانهای سینما شد و ادبیات هم چهرههای تازهای را به خود دید؛ نویسندگانی که میتوان آنها را غولهای ادبی نیم قرن پیشرو دانست، رمانهایی منتشر شدند که هراسهای آدمی را در عصر حاضر به بهترین شکل ممکن ترسیم کردند. در پایان دهه اول قرن حاضر این رمانها دیده شدند و جوایز معتبر جهانی را از آن خود کردند. مجله تایم 10 رمانی را که تاثیر آنها در یک دهه گذشته غیرقابل انکار بود انتخاب کرده است؛ 10 رمانی که خواندنشان سویه تازهای از زندگی را پیش روی ما میگذارد.

ایشی گورو راوی لحظههای هراس
هرگز ترکم مکن(2005)
«هرگز ترکم مکن» نوشته کازئو ایشی گورو رمان تکاندهندهای است آکنده از احساس شکنندگی انسان معاصر، درباره «کلونها» یا همان انسانهای شبیهسازیشده که از زاویه دید شخصیتی به نام کتی اچ نقل میشود. ایشیگورو نامزد جایزه بوکر، در این اثر داستان عشق، از دسترفتگی و حقایق زندگی را روایت میکند. بر اساس این کتاب فیلمی ساخته شده با همین نام و با کارگردانی «مارک رمانک» که از ژانویه 2011 بر پرده سینما نمایش داده میشود. این رمان نامزد جایزه بوکر، جایزه آرتور سی کلارک و همچنین نامزد جایزه انجمن ملی منتقدان کتاب امریکا شد.

سوزانا کلارک راوی دلقکهای غمگین
جاناتان استرنج و آقای نورل (2004)
سوزانا کلارک سالهاست که مینویسد، اما رمان «جاناتان استرنج و آقای نورل» او را تبدیل به یکی از محبوبترین نویسندگان دهه اخیر کرد. رمان او در کمتر از دو سال به 15 زبان دنیا ترجمه شد. قصه غریب سوزانا کلارک را دلقکها روایت میکنند. یک شعبدهباز ونیزی خواب میبیند که در وسط شهر ونیز مشغول دعوا و بحث با توریستهاست. کمی بعد ماجرا را دو شعبدهباز دیگر پیش میبرند، رقابت این دو و دعواهایشان ماجرا را پیش میبرد. داستان او پر از شخصیتهای عجیب و غریب است اما این شعبدهبازها هم خوشحال نیستند. داستان سوزانا کلارک را باید داستان انسان غمگین امروز دانست.

جادوی جاناتان فرانزن
تصحیحات (2001)
جاناتان فرانزن لقب تنها نویسنده زندهای را که در یک دهه اخیر روی مجله تایم رفت به خودش اختصاص داده و رمان تازهاش «آزادی» هم مهمترین اتفاق ادبی سال 2010 شده است و هنوز بسیاری از منتقدان از شگفتی خواندنش بیرون نیامدهاند. اما این اولین باری نیست که جاناتان فرانزن به این میزان از محبوبیت دست پیدا میکند. سال 2005 با رمان تصحیحات نامش بر سر زبانها افتاد. جاناتان فرانزن در این رمان، داستان زندگی خانوادهای امریکایی را روایت میکند؛ خانواده لامبرت در ایالت خیالی سنت جود. در این قصه کمکم به جزییات روابط و زندگی اعضای این خانواده پرداخته و پیچیدگیهای روانی آنها را از خلال موقعیتهایی که در آن قرار میگیرند، برای خواننده روشن میکند. چیپ شخصیتی باهوش، دوستداشتنی اما حواسپرت است. دنیس در بانک کار میکند و هر آنچه خانواده از او انتظار دارد، انجام میدهد. اما نمیداند چرا آنها او را دوست ندارند، هیچ کدام از شخصیتهای او در حال حاضر احساس خوشبختی نمیکنند اما همگی به آیندهشان امیدوار هستند.

سرگذشت اسکار وایو (2007)
جونو دیاز نویسنده «سرگذشت اسکار وایو» انگار قرار بود همیشه نویسنده باشد، اولین کتابش «غرقشده»را در 11 سالگی نوشت و جایزههایی را هم از آن خودش کرد. جونو دیاز سال 2007 دوباره درخشید. او رمانی نوشت با نام «سرگذشت اسکار وایو». جونو دیاز اهل جمهوری دومینیکن است و در این داستان سرگذشت سه خانواده در دوران حکومت تروخیو- دیکتاتور این کشور- را روایت میکند. جونو دیاز ساکن امریکاست و در این سالها بیشتر به خاطر داستانهای علمی - تخیلیاش زبانزد شده، اما سال 2007 با این رمان مشهور شد و جایزه پولیتزر آن سال را هم به دست آورد.

دنیای کشفشده (2003)
ادوارد پی جونز در دنیای کشفشده داستان غریبی را روایت میکند. قهرمان اصلی داستان او یک بردهدار در ایالت ویرجینیا است. داستان در سال 1885 میگذرد، هنری تاونزن قهرمان داستان است و از دل این داستان روایتی متفاوت و گاه حتی آکنده با طنزی تلخ روایت میشود. رمان نخست ادوارد پی جونز به نام «گمشده در شهر» نامزد دریافت جایزه ملی کتاب امریکا شد، اما انتشار دنیای شناخته شده به عنوان رمان دوم جونز او را تبدیل به یکی از نامآوران این دهه کرد.
هریپاتر و محفل ققنوس (2003)
هریپاتر شاید سالها بعد به عنوان مهمترین اتفاق یک قرن از آن یاد شود. در بسیاری از نظرسنجیها این جلد از داستانهای هریپاتر به عنوان شگفتانگیزترین داستان از مجموعه هریپاتر انتخاب شده است. لرد ورموت بازمیگردد و هریپاتر 2 در پنجمین سال حضورش در هاگووارد با دردسرهای تازهای روبهرو میشود.
تاوان (2002)
تاوان یکی از مشهورترین رمانهای ایان مک کیوئین است، البته این رمان را باید در کنار سه جلد دیگر از رمانهای این نویسنده صاحب نام دید. ایان مک کیوئین رماننویس و فیلمنامهنویس مشهور انگلیسی پیش از این با نوشتن رمان «آمستردام» تبدیل به یکی از چهرههای شاخص ادبیات در پایان دهه 90 شد. تاوان داستانی است که در دل جنگ جهانی دوم میگذرد؛ ماجرایی غمانگیز که از یک سوءتفاهم پدید میآید و زندگی آدمهایی را که ممکن بود در کنار یکدیگر خوشبخت شوند، تباه میکند. او دو رمان به نامهای «شنبه» در سال 2005 و «در ساحل چسیل» در سال 2007 را منتشر کرد که این دو رمان هم بسیار مورد استقبال قرار گرفتند. آخرین رمان او «خورشیدی» که به توصیف تغییرات آب و هوایی در قالبی طنزآمیز و هجوگونه میپردازد هم جوایز بسیاری را از آن خود کرد. این کتاب داستان یک فیزیکدان است که با بردن حدود 50 جایزه، زندگی شخصی و شغلیاش رو به انحطاط رفته و او سعی میکند با جلب کردن توجه مسؤولان دولتی به گرمای زمین بخشی از اعتبارش را به دست آورد.
زندگی شاداب (2008)
رابرت دونیرو معتقد است در عصر حاضر هیچ نویسندهای نمیتواند مانند ریچارد پرایس داستانهای پلیسی خلق کند. ریچارد پرایس این روزها یکی از محبوبترینها برای کارگردانان و تهیهکنندگان هالیوود است. رمان زندگی شاداب او به مدت 9 ماه در لیست پرفروشترینهای روزنامه نیویورکتایمز دوام آورد. داستان زندگی شاداب در کنار ساحل منهتن میگذرد. در یکی از شبهای مهتابی صاحب یکی از کافههای لوکس کنار ساحل به ضرب گلوله دو سیاهپوست از پا درمیآید، اما ماجرای این قتل لحظه به لحظه پیچیدهتر میشود.
سرانجام به پایان رسیدیم (2007)
جاشوا فریس را مجله نیویورکر به عنوان یکی از ماندگارترینهای نویسندگان زیر 40 سال انتخاب کرد. سرانجام به پایان رسیدیم اولین رمان جاشوا فریس بود؛ داستانی که در دفتر یک گروه تبلیغاتی در قلب شیکاگو میگذرد، داستانی که لحظه به لحظه به اضطراب خوانندهاش اضافه میکند و نویسنده یکی از تلخترین پایانهای ممکن را در این داستان ترسیم میکند.
خدایان امریکایی (2001)
نیل گیمن نویسنده غریبی است. او با قصههای خونآشامیاش شهرتی بیاندازه پیدا کرده است. وی در سال 2002 برنده جایزههای هوگو و نبولا و در سال 2001 برنده جایزه برام استوکر شده است.
مانی فراهانی
تهیه و تنظیم: مهسا رضایی- ادبیات تبیان