تبیان، دستیار زندگی
رقابت دولت‌ها برای کاهش ارزش ارز که به جنگ ارزها معروف است هر روز وارد مرحله جدی‌تری می‌شود و مهم ‌ترین.......
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

بررسی ماجرای  موسوم به جنگ ارزی

ارز

بخش اقتصاد- رقابت دولت‌ها برای کاهش ارزش ارز که به جنگ ارزها معروف است هر روز وارد مرحله جدی‌تری می‌شود و مهم ‌ترین بازخورد آن افزایش قیمت اغلب کالاها است. به جرات می ‌توان گفت برنده نهایی این رقابت فلزات پایه هستند.

هم‌ اکنون و در روزهای پس از رکود شاهد بروز شرایط تورمی، افزایش قیمت‌ها و تضعیف ارزهای معتبر جهانی هستیم. مهم‌ترین خروجی این موارد کاهش ارزش دارایی‌ها است بنابراین غالب سرمایه ‌گذاران به اقدامات جبرانی دست خواهند زد. سرمایه‌ گذاری در بازار فلزات قیمتی بالاخص طلا تاکنون عمومیت داشته، اما با رسیدن به مرزهای غیرقابل دسترس و شکننده همچنین نوسان شدید ارزش آن در روزهای گذشته جذابیت خود را از دست داده است. از این پس یوآن چین و مواد اولیه جذاب‌ترین بازار برای سرمایه‌ گذاری به حساب خواهد آمد. برآیند نهایی این دو مطلب نیز افزایش قیمت فلزات پایه است.

جنگ ارزی واژه‌ای است که در چند روز گذشته در غالب روزنامه‌ها و سایت‌ های تحلیلی و اقتصادی به چشم می‌ خورد. جنگ ارزها كه عبارت است؛ از مقابله و رقابت ارزها با یکدیگر برای کاهش ارزش پول ملی هر کشور، ترفندی است که دولت‌ها برای افزایش حجم صادرات و کاهش واردات به کار می ‌گیرند. با افت ارزش پول ملی، هزینه تولید در هر کشور کاهش یافته و بنابراین قیمت تمام شده کالاها کاهش می‌یابد، همچنین صادرات از جذابیت بالاتری برخوردار شده و قیمت تمام شده کالای وارداتی افزایش خواهد یافت. دولت‌ها با این ترفند توان رقابتی کشور متبوع خود را افزایش و تراز تجارت خارجی خود را مثبت می‌کنند.

هم ‌اکنون مدتی است که غالب دولت‌ها اقدام به کاهش نرخ ارز خود کرده‌اند تا بتوانند حجم صادرات خود را افزایش دهند. این مطلب به مقابله به مثل دیگر دولت‌های رقیب انجامیده و آتش جنگ ارزی را شدت بخشید. آمریكا آغازگر این جنگ نابرابر بود. در سال‌ها و ماه‌های گذشته، این کشور با کاهش نرخ بهره و افزایش شدید تزریق دلار به بازارهای داخلی و جهانی، اقدام به کاهش کسری بودجه و حمایت از اقتصاد داخلی خود و تامین مالی بسته‌های حمایتی اقتصادی بالاخص کاهش ارزش دلار کرد. این مطلب که دقیقا افزایش پایه پولی آمریكا و دیگر کشورها یا همان افزایش پایه پولی در سراسر جهان است در آینده به افزایش تورم در مقیاس جهانی منتهی خواهد شد. نکته دیگر آنکه با توجه به شرایط پس از رکود و با توجه به تجربه سال‌های گذشته، در ماه‌های آینده باید انتظار شرایط تورمی و افزایش قیمت‌ها را داشت.

ازاین‌رو پیش‌ بینی می‌شود این روند کاهشی باز هم ادامه یابد. با توجه به قیمت‌گذاری غالب کالاهای مهم بالاخص مواد اولیه از جمله فلزات پایه، نفت و مواد معدنی با این ارز واسطه جهانی، پیش‌بینی می‌ شود قیمت این کالاها در مسیر صعود قرار بگیرد (البته دلایل دیگر در این مهم موثر خواهند بود). روند عمومی افزایش قیمت‌ها بالطبع روند ممتد کاهش ارزش دلار، روندی ادامه دار و صعودی خواهد بود.

نرخ ارز

مطلب دیگر که به موازات این شرایط روی داد، اعمال فشار دولت آمریكا بر کشور چین برای افزایش ارزش یوآن خود بود. این مطلب که با تهدید چین به اعمال تحریم‌های اقتصادی و سیاسی همچنین افزایش نرخ تعرفه واردات این کشور به آمریكا ادامه یافت، باعث شد که دولت چین پس از 36 ماه و برای اولین بار از سال 2007 تاکنون مجبور به افزایش ارزش یوآن خود شود. این افزایش که به ‌وسیله افزایش نرخ بهره رخ نمایی کرد، البته با بعضی منافع مهم اقتصادی همراه است، باعث می ‌شود قدرت خرید مردم و صنایع چین در شرایط فعلی افزایش یابد و شرایط تورمی برای چینی‌ها قابل تحمل تر باشد که نهایتا به عدم کاهش و حتی افزایش مصرف چین منتهی خواهد شد. با توجه به روی آوردن سرمایه‌گذاران به این ارز مهم، ادامه این روند صعودی دور از ذهن نیست. این مطلب یعنی افزایش تقاضا برای غالب مواد اولیه، فلزات پایه، مواد معدنی و نفت. به تبع این شرایط پیش‌بینی می‌شود کشور چین یعنی بزرگترین بازار مصرف مواد اولیه در جهان با افزایش تقاضا مواجه شود. این روند افزایشی تقاضا در کنار افزایش هزینه تولید به افزایش قیمت‌ها منجر خواهد شد.

در این بین جایگاه مواد معدنی و نفت در وهله اول افزایش قیمت و فلزات پایه در وهله دوم و افزایش قیمت به‌صورت مضاعف قرار می‌گیرد. به‌صورت مقدماتی نفت به دلیل کاهش ارزش دلار و شرایط تورمی جهان در مسیر صعود قرار گرفته و پس از آن به دلیل افزایش هزینه استخراج، فرآوری و حمل‌ونقل، مواد معدنی افزایش قیمتی موازی و تقریبا برابر پیدا خواهند کرد. پس از این مرحله به دلیل افزایش قیمت‌های ذکر شده در کنار تاثیر مجدد کاهش ارزش ارزها و افزایش هزینه تغلیظ، تصفیه و ذوب، نیروی انسانی و... شاهد افزایش قیمتی مضاعف برای فلزات پایه خواهیم بود. نتیجه آنکه برنده نهایی جنگ ارزها و شرایط تورمی پس از رکود، فلزات پایه خواهند بود که از هم‌اکنون نیز ضرباهنگ افزایش قیمت آنها به گوش می‌رسد.

در خصوص کشورمان نیز ذکر این مطلب ضروری است که جنگ ارزی در کوتاه مدت تا میان مدت به داخل ایران نیز تسری خواهد یافت. در شرایط فعلی و با فرض تثبیت نرخ دلار در بازار رسمی حدود 1050 تومان به ‌صورت غیرمستقیم و نامحسوس شاهد کاهش ارزش ریال خواهیم بود، زیرا دیگر ارزهای معتبر بالاخص دلار در حال کاهش ارزش هستند. اگر بتوانیم دلار را در بازار رسمی در قیمت‌های 1080 تومان و غیررسمی و برای حواله های ارزی 1100 تومان نگه داشته و تثبیت کنیم، می‌توانیم به‌صورت بسیار آرام و منطقی نرخ ارز خود را به‌صورت مضاعف کاهش دهیم. این مطلب به پیروزی ارزی ایران در بازار ارزهای جهان خواهد انجامید.

محمدحسین بابالو/ دنیای اقتصاد

تنظیم برای تبیان: حمیدی فر