خانواده، متهم ردیف 2 مصطفی رحماندوست معتقد است: کودکان و بچه‌ها به‌علت پاکی ذات‌شان به سوی خداوند گرایش دارند، اما دخالت‌های بزرگ‌ترها در دنیای آنان که اغلب از طریق شعر و داستان انجام می‌شود، باعث انحراف آنان از مسیر اصلی‌شان می‌شود.
این شاعر کودکان و نوجوانان در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان این مطلب افزود: ادبیات کودکان همان ادبیات دینی است، به‌خاطر این‌که تماماً پیام‌های اخلاقی و انسانی را در خود گنجانده و دین هم چیزی جز این نیست.
وی ادامه داد: نوجوانان نیز به یک‌سری راهنمایی‌ها نیاز دارند، که بهترین راه آن هم راهنمایی از طریق کتاب و شعر است؛ به‌عنوان مثال کتاب «بچه‌ها پیامبر» و «لاله عاشورا» را بر همین مبنا نوشتم، اما باز هم باید این را دانست که اگر بخواهیم دین را به زور قصه و شعر بر ذهن کودکان و نوجوانان حاکم کنیم، اصلا به موفقیتی دست نمی‌یابیم.
او درباره این‌که تا چه حد در نگارش شعر و داستان کودک در کشور ما از ادبیات کهن فارسی استفاده می‌شود، ابزار داشت: در حال حاضر «شاهنامه» بازنویسی‌های بسیار خوبی برای مطالعه کودکان و نوجوانان دارد و امسال یکی از این بازنویسی‌ها با عنوان «پارسیان و من» جایزه هم گرفت، که نشان‌دهنده انجام فعالیت‌های مستمر در ادبیات کهن به‌خاطر کودک و نوجوان است.
خانواده‌های ما خوب کتاب نمی‌خوانند و این کتاب‌نخوانی را عملاً به بچه‌ها منتقل می‌کنند، طبیعی است که نسل‌های بعدی ما میلی به خواندن کتاب نشان نمی‌دهند
رحماندوست درباره علت وجود بسیار بالای کتاب‌های کودک با داستان‌های اکثرا غربی و غیرایرانی در بازار اظهار داشت: ما سابقه‌مان در داستان‌نویسی چیزی در حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ سال است و در ادبیات کودک بیش از نیم قرن قدمت داریم؛ پس هرگز نباید انتظار داشت که تجربه و تمرین ۵۰۰ ساله کشورهای اروپایی را در این مقوله داشته باشیم.
وی در ادامه گفت: اگر کتاب‌هایی مانند «هری پاتر» در کشور ما تیراژ بالا دارند، علت اصلی آن سابقه بالای اروپاییان در داستان‌نویسی است که در واقع تمرین بیش‌تری از ما داشته‌اند و انصافاً جامعه‌شان نیز به نسبت ما کتاب‌خوان‌تر است.
این شاعر درباره علت اصلی کتاب‌نخوانی در بحث مطالعات عمومی کودکان و نوجوانان در کشورمان اذعان داشت: مشکل کتاب‌نخوانی نسل کودک و نوجوان در کشور ما پس از مدرسه‌ها در مهم‌ترین مورد به خانواده بچه‌ها مرتبط می‌شود. خانواده‌های ما خوب کتاب نمی‌خوانند و این کتاب‌نخوانی را عملاً به بچه‌ها منتقل می‌کنند، طبیعی است که نسل‌های بعدی ما میلی به خواندن کتاب نشان نمی‌دهند.
رحماندوست درباره مشکل آموزش و پرورش و شیوه‌های آموزش در تشدید کتاب‌نخوانی در جامعه تاکید کرد: آموزش و پرورش ما بر اساس سوال و جواب خواستن از بچه‌ها، از آن‌ها کتابخوانی را می‌طلبد و دانش‌آموز هم عادت می‌کند هر کتاب را بر اساس جبر و فقط برای جواب دادن بخواند؛ نه فهمیدن و یادگرفتن صحیح.
وی درباره راه‌کار رفع مشکل کتاب‌نخوانی صحیح در کشور خاطرنشان ساخت: تغییر بنیادی در این زمینه بایستی اول در آموزش و پرورش، بعد خانواده‌ها و در نهایت در رسانه‌ها انجام شود. این موضوع یک طرح ملی را می‌طلبد و حتا کشورهای جهان سومی که سطح مطالعات‌شان از ما بالاتر است، مانند مصر و بنگلادش، با این وجود که از نظر مادی از ما بسیار فقیرترند، اما دارای برنامه‌ای ۱۰ ساله برای گسترش فرهنگ مطالعه به صورت ملی هستند، که می‌تواند الگوی خوبی برای کشور و جامعه ما باشد.
گروه کتاب تبیان
