تبیان، دستیار زندگی
بنده مؤمن تهیدست، به پیشگاه حق عرضه می دارد مرا مال و ثروت روزی کن، تا آن کار نیک و آن عمل خیر را انجام دهم (حج بروم، صله رحم کنم، مسجد و مدرسه بسازم، به مردم رسیدگی نمایم و . . . ) آنگاه که خداوند او را در نیّتش با صداقت ببیند، برای او اجر و ثواب می نویس
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

رحمت حق به مومنان محروم از حج نمی رسد؟

مراسم عید قربان

در روایت متعدد به ثواب فراوان مراسم حج اشاره شده است، رحمت حق نسبت به مؤمنان محروم از حج (کسانی که در طول عمرشان مستطیع نمی شوند) نمی رسد؟

پاسخ: بسیاری از مردم به خاطر کمبود مال و ثروت که رکنی از استطاعت است تا آخر عمر، برای سفر حج آماده نمی شوند و از این نعمت معنوی عظیم ، به علت بی بهره بودن از امور مادی محروم می مانند، در حالی که از بندگان مؤمن حقّند و عاشق زیارت کعبه و آرزومند ادای مناسک اند، ولی در حسرت زیارت خانه محبوب از دنیا می روند و این آرزو را با خود به گور می برند!

اینان ممکن است نزد خود چنین بیندیشند که ما بدون گناه از نعمت های مادی حق محرومیم و عدم استطاعت ما برای زیارت خانه حق محرومیتی اضافه بر محرومیت از روزی مادی خداوند است ، و این ما هستیم که باید بدون گناه در آتش این دو محرومیت بسوزیم و بسازیم و در برابر دیدگان خود رفت و آمد دیگران را به حرم دوست ببینیم و دچار رنج روحی باشیم !

باید به اینان گفت بر اساس آیات قرآن و روایات ، نداشتن مالی که بتوان با آن به حج رفت، محرومیّت نیست، محروم و ممنوع آن انسانی است که از فیض های ایمانی و اخلاقی و حالات الهی محروم باشد، انسان مؤمن و برخوردار از اخلاق و اعمال صالح دارای خیر دنیا و آخرت و سعادت امروز و فردا است و اگر در این دنیا به خاطر مصالحی الهی، تهیدست از مال و ثروت است، فردای قیامت به بهترین وجه، کمبودی که در دنیا کشیده جبران می کنند.

بنده مؤمن تهیدست، به پیشگاه حق عرضه می دارد مرا مال و ثروت روزی کن، تا آن کار نیک و آن عمل خیر را انجام دهم آنگاه که خداوند او را در نیّتش با صداقت ببیند، برای او اجر و ثواب می نویسد، گویی که آن عمل را انجام داده است! همانا خداوند واسع و کریم است

افزون بر این، اینگونه افراد می توانند با دست زدن به اموری مثبت و برنامه هایی الهی و اعمالی شایسته، خود را در ثواب حاجیان شریک کنند و گاهی به خاطر دسترسی نداشتن به حج، ثوابی بیش از ثواب حج نصیب خود نمایند.

مگر نه این است که در معارف اسلامی، در باب نیّت آمده است که هرکس توان کار خیری را نداشته باشد، ولی به حقیقت در نیّت دارد که اگر روزی امکان انجام آن برایش میسّر شد انجامش دهد و تا پایان عمر موفق نگردد. به خاطر همان نیت پاک و خدا پسندانه، ثواب آن عمل نصیب او خواهد شد، گر چه آن را انجام نداده باشد.

عید قربان

حضرت صادق علیه السلام فرمودنده است: إِنَّ الْعَبْدَ الْمُؤْمِنَ الْفَقِیرَ لَیَقُولُ یَا رَبِّ ارْزُقْنِی حَتَّی أَفْعَلَ کَذَا وَکَذَا مِنَ الْبِرِّ وَوُجُوهِ الْخَیْرِ فَإِذَا عَلِمَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ ذَلِکَ مِنْهُ بِصِدْقِ نِیَّة کَتَبَ اللَّهُ لَهُ مِنَ الأَجْرِ مِثْلَ مَا یَکْتُبُ لَهُ لَوْ عَمِلَهُ إِنَّ اللَّهَ وَاسِعٌ کَرِیمٌ. (سفینه البحار ، ج8 ، ص380)

بنده مؤمن تهیدست، به پیشگاه حق عرضه می دارد مرا مال و ثروت روزی کن، تا آن کار نیک و آن عمل خیر را انجام دهم (حج بروم، صله رحم کنم، مسجد و مدرسه بسازم، به مردم رسیدگی نمایم و . . . ) آنگاه که خداوند او را در نیّتش با صداقت ببیند، برای او اجر و ثواب می نویسد، گویی که آن عمل را انجام داده است! همانا خداوند واسع و کریم است.

جابر بن عبدالله در کربلا که در کنار قبر حضرت سید الشهدا، امام حسین  علیه السلام  بود، گفت : والَّذی بعث محمّداً  صلّی الله علیه وآله  بالحق لقد شارکناکم فیما دخلتم فیه به آن خدایی که محمد را، به حق، به رسالت فرستاد، ما در ثواب تمام اعمال شما شریکیم!

عطیّه عوفی گوید به جابر گفتم: و ما با اینان وارد این بیابان نشدیم، از کوهی بالا نرفته ایم، شمشیری نزده ایم، این چه سخنی است که می گویی ؟! چرا با اینان در ثوابشان شریک باشیم و حال این که بین سر و بدن اینان جدایی افتاد و فرزندانشان یتیم شده اند، و زنانشان بی شوهر گشته اند!

جابر در پاسخ گفت: عطیه! از حبیبم رسول خدا  صلّی الله علیه وآله شنیدم که فرمودند:

هر کسی قومی را دوست داشته باشد ، با آنان محشور می شود و هرکس عاشق عمل قومی باشد، در عمل آن قوم شریک خواهد بود. به خداوندی که پیامبر را به حق مبعوث به رسالت کرد، نیت من و یارانم همان است که حسین  علیه السلام  بر آن بود . (سفینة البحار ، ج8 ، ص383)

باید به آنان که توانایی رفتن به حج را ـ تا آخر عمر ـ ندارند گفت: از کجا که ثواب شما ـ بر اساس روایت زیر که بیشتر کتب حدیث نقل کرده اند ـ از ثواب زائر بیشتر نباشد ؟

امام صادق  علیه السلام  فرموند: نِیَّةُ الْمُؤْمِنِ خَیْرٌ مِنْ عَمَلِهِ (سفینة البحار ، ج8 ، ص380 ) نیت مؤمن، از عملش بهتر است. زید شحام گوید: به امام صادق علیه السلام گفتم: من این معنا را از شما شنیده ام ولی برایم روشن نیست که چرا نیت مؤمن از عملش بهتر است؟ حضرت فرموند: چه بسا که عمل در معرض ریا قرار گیرد، ولی نیت که امری قلبی و پنهانی است از رنگ و بوی ریا در امان است و خداوند اجر و ثوابی را که به نیت خالص می دهد به عمل نمی دهد. و همچنین بر اساس روایات بسیار مهمی که از اهلبیت نقل شده، برنامه های عملی مثبتی هست که اگر مؤمن فقیر انجام دهد ثوابش چند برابر ثواب حجّ زائر بیت الله است.

تنظیم: گروه دین و اندیشه تبیان

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.