دعا و نقش آن در بهداشت روانی

منظور از ذكرا… چیست ؟ چگونه دل انسان با یاد الله آرام می گیرد ؟ اگر شخصیت انسان شبیه به یك كوه یخ باشد و ضمیر ناخودآگاه آدمی ، نـُه دهم كوه یخ مستور و مخفی در آب ؛ اگر ضمیر ناخودآگاه بر وجود آدمی سیطره داشته باشد و تعیین كننده و كارگردان پشت صحنه باشد ، اگر انواع اختلالات رفتاری و بیماری های روحی و روانی تجلی تیره شدن روابط خودآگاه و ناخودآگاه تلقی گردد و اولین گام در تخفیف این بیماری ها انتقال موضوعات و مسائل درون ناخودآگاه به سطح آگاه بیمارباشد، معنا و اهمیت ذكر معلوم و روشن می گردد. ذكرا… به طور خاص یعنی باخبر ساختن ، خبر گرفتن و توجه كردن ارادی و متعمدانه ذهن هشیار و خودآگاه از آن چیزی كه در ناخودآگاه آدمی وجود دارد . ذكریعنی اعتراف به حضور او.

به محض این كه ا… حاضر در ناخودآگاه آدمی ، اما غایب از سطح آگاه ذهن به یاد آورده می شود ، ناگهان ابهامات از بین می رود. یك احساس شعف ، آرامش، طمأنینه ، احساس معنادار بودن زندگی شخص و كل هستی ، یك احساس تعالی به انسان دست می دهد و قلب متلاطم ، ناآرام و مضطرب ، آرام می گیرد.

از طرف دیگر غفلت یا بی توجهی نسبت به ناخودآگاه معنوی یا روحی و فراموش كردن خدا در این ناخودآگاه به تعبیر «ویكتورفرانكل » سبب « خلاء وجودی » و یا « ناكامی وجودی » و به بیان قرآن سبب «فراموشی خود / خویش یا نفس » می گردد.

«نباشید مانند كسانی كه خدا را فراموش كردند سپس نفسهایشان را فراموش كردند » سوره حشر- آیه 19

فراموشی خدا موجب بروز احساس پوچی ، بی هدفی ، تهی بودن زندگی می گردد و به این معنا زندگی برای انسان سخت می شود.

« هر كس از یاد من اعراض كند، زندگیش تنگ (ناگوار) شود » طه ، 124

یكی از راه های ذكر و یاد خدا « دعا » كردن است. افراد آگاه و هشیار می دانند كه با یاد خدا، توكل بر او و دعا كردن احساس بهتری داشته و موفق تر خواهند بود. یاد خدای متعال هیچوقت از دل آدمی بیرون نمی رود و در هیچ حالی مغفول نیست و اگر انسان دعا می كند، ذات و فطرت اوست كه وادارش می كند در تمامی شرایط او را بخواند و از او طلب یاری كند. رمز دعا این است ، انسان روندی را در پیش بگیرد كه به بهترین وجهی قلب او را بگشاید و پرتو حق را به آن بتاباند.

فرمول دعا

1- دعا كنید

2-  تجسم كنید

3- واقعیت ببخشید

اگر هدف مهمی در پیش دارید ابتدا برای تحقق آن به دعا متوسل شوید و سپس آن را به خدا واگذار كنید . بعد در ذهنتان واقع شدن آن را مجسم كنید و به این تصویر ذهنی تا آنجا كه می توانید قدرت ببخشید ، آن وقت از خدا بخواهید هر طور به صلاح شماست عمل نماید و عنایت خود را شامل حال شما سازد . با هشیاری و سختكوشی هدفتان را دنبال كنید تا نقش خود را در این قسمت ایفا كرده باشید . تمام مدت به خود تلقین كنید كه به هدفتان خواهید رسید و ذهن خود را از افكار مثبت و امیدوار كننده لبریز سازید. بعد به مرحله ای می رسید كه از تحقق تصویر ذهنی خود شگفت زده شوید. در این حالت تصویر به واقعیت تبدیل شده و آنچه دعا كرده اید و در ذهن مجسم نموده اید براساس آرزوی واقع بینانه شما و سپردن به دست خدا و تجسم تصویر كامل موفقیت در ذهن به « واقعیت » مبدل شده است.

چند دستوربرای كسب نتایج مفید از دعا

1- هر روز چند دقیقه ای را جز الله به چیز دیگری نیندیشید.

2- به زبان خود و ساده و راحت با خدا سخن بگویید؛ لازم نیست حتماً از واژه های خاص یا مذهبی استفاده كنید.

3- هنگام فعالیت ، در ایستگاه اتوبوس ، پشت میز و… لحظاتی چشمان خود را ببندید و به خود تلقین كنید كهالله اكنون با شماست.

4- همیشه موقع دعا سعی نكنید كه چیزی از خدا بخواهید ، بیشتر سعی كنید ضمن دعا از نعمت های او تشكر كنید .

5- با این نیت دعا كنید كه دعاهای صادقانه شما مؤثر است.

6- هنگام دعا فكر منفی به ذهن خود راه ندهید؛ این تلقینات مثبت است كه نتیجه می دهد .

7- همیشه طوری سخن بگویید كه گویی آماده برای قبول مشیّت الهی هستید. هر چه می خواهید از خدا طلب كنید اما همواره راضی به رضای او باشید .

8- همه كارهایتان را به خدا سپرده و انجام هر كاری را به او واگذار كنید .

9- برای كسانی كه به نحوی شما را آزرده اند ، دعا كنید، زیرا كه رنجش راه قدرت معنوی را سد می كند.

10- فهرستی از كسانی كه مایل به دعا برای آنها هستید ، تهیه كنید. هرچه بیشتر اطرافیانتان را دعا كنید، نتیجه دعا بیشتر به خودتان برمی گردد.

منابع :

1-مثبت درمانی ؛ نوشتة نورمن وینسنت پیل / توراندخت تمدن

2- خدا در ناخودآگاه ؛ نوشته ویكتور فرانكل/ ترجمه ابراهیم یزدی

3- قرآن مجید

4- با خالق هستی ؛ نوشته ؛ جی پی واسوانی ؛ ترجمه فریبا مقدم

مطالب مرتبط

روزه درمان بیماری های روح و جسم

نقش مذهب در سلامت روان

نقش ایمان در زندگی