اهمیت هدف گذاری در زندگی

گاهی اوقات چنان سرگردان و حیرانیم که احساس میکنیم زمین و زمان به هم پیچیده اند و نمی توان قدم از قدم بر داشت روزها شب میشوند و شب ها روز و عمر گران مایه هم میگذرد و هیچ تحوّلید در زندگی ما به وجود نمی آید با خود می اندیشیم امروز که گذشت و فردا چنین و چنان میکنم از این وضعیت خسته شده ام باید کاری کنم. فردا هم می آید و مرده تر از دیروز  رد میشود باز میگوییم فردا فردا نه از شنبه زندگیم درست خواهد شد شنبه ها و یک شنبه ها و روزها میگذرند و آن فرصت طلایی هرگز نمیرسد و ما غافل از آنیم که "امروز همان فردایی است که دیروز در انتظارش بودیم" .

براستی دلیل این همه تعلل و سستی چیست ؟ دانشمندی می گوید اگر هر روز صبح سرشار از انرژی و امید از خواب بیدار نمیشوید به خاطر این است که شما برای زندگیتان به اندازه کافی هدف ندارید " این بی هدفی است که تیشه بر ریشه فرصت هایی طلایی عمر ما میزند و عمر ما را به هدر میدهند .

امام على (علیه السلام ) مى فرماید:

العاقل من رفض الباطل ¹ ؛ خردمند كسى است كه كلا امور باطل و بى هدف را كنار بگذارد.

انـسـان مـوجـودى است هدفدار؛ زیرا او جزئى از عالم هستى است و جهان هستى هدفدار است . خـدا، كـه جـهـان و انـسان را آفریده است ، هدف مقدسى را در نظر داشته است . هیچ چیز این عالم بى هدف و لغو و بیهوده نیست .

در جـزء جـزء جـهـان از ریـز و درشـت و خـرد و كـلان هـدف و نـظـم و عـقـل و خـرد بـه چشم مى خورد و انسان ، كه تنها موجود با اراده و انتخاب گر جهان است ، مورد توجه و هدف آفریدگار بوده است .

بـنـابـر ایـن ،خـود انـسـان كـه انـتـخـاب گـر اسـت و از قـدرت عـقـل بـرخـوردار اسـت ، هـرگز نباید بى هدف زندگى كند و نباید كارهاى او بى هدف و انگیزه مقدس باشد. مهمترین ویژگى عقل همان انگیزه و هدف است و انتخاب كارهاى با هدف بـهـتـر، مـورد تـوجـه فـرد عـاقـل اسـت . هـرچـه خـرد آدمـى بـالاتـر و عـقـلش كـامـل تـر بـاشـد، بـیـش تـر بـه سـوى امـور مـقـدس و هـدفـدار مـى رود و از امـور باطل و بیهوده و لغو پرهیز مى كند. قرآن مومنین را به دورى از لغو ستایش مى كند و مى فرماید:

«و الذین هم عن اللغو معرضون»² ؛ آنان كه از امور بیهوده روى مى گردانند.

لهـو و لعـب یـعنى بازى ها و امور سرگرم كننده كه انسان را به پوچى و بى هدفى مى كشاند، كه نهى شده و مورد نكوهش ‍ قرآن كریم است .

امام على (علیه السلام ) نیز در سخنان خود این موضوع را مورد توجه قرار داده و فرموده است :

من كثره لهوه قل عقله³؛ کسى كه به امور بیهوده و بى هدف روى آورد، كم خرد است .

لم یعقل من وله باللعب و استهتر باللهو و الطرب ⁴  ؛ خردمند نیست كسى كه سرگرم و شیفته بازیچه ها شود و به خوشگذرانى و امور بیهوده روى آورد.

العاقل من لا یضیع له نفسا فیما لا ینفعه ⁵ .عاقل كسى است كه وقت خود را در امور غیر سودمند ضایع نسازد.

افضل العقل مجانبه اللهو ⁶ ؛ برترین خردمندى ، دورى از امور پوچ و سرگرم كننده است .

بـسـیـارنـد اشـخـاصـى كه در پوچى و بى هویتى غوطه ورند و ارزش و شخصیت و هویت خویش را گم كرده اند و آن را در امورى پوچ ، مانند فرم موى سر، رنگ مو، فرم لباس ، فـرم كـفـش ، خـانـه ، خـوراک و...مى جویند و هرگز به مقصد نمى رسند؛ زیرا امور پوچ مانند سرابى است كه فقط طالبش را تشنه مى گرداند تا جایى كه او را مى كشد بدون این كه به هدف برسد.

بـنـابر این ، شرط زندگى خردمندانه ، در انتخاب راه درست و هدف درست و پرهیز از امر بى هدف و سرگرم كننده هاى بیهوده است كه نتیجه اى جز از دست رفتن سرمایه هاى مادى و معنوى و از كف رفتن فرصت ها و سرانجام عقب ماندگى و پشیمانى نخواهد داشت.

دولت هاى استعمارى براى جلوگیرى از پیشرفت ملت ها تلاش مى كنند جوان هاى كشورها را بـه هـمـیـن مـسـائل پوچ و بى مایه سرگرم كنند تا بهتر به هدف هاى استعمارى خود برسند.

مـسـئله مـواد مخدر و توسعه تبلیغ فساد و بى بند و بارى در میان جوانان كشورهاى زیر سـلطـه بـراى هـمـیـن هـدف شـیـطانى است . جوانان عزیز ما بیش تر باید به اهداف شوم دشـمـنـان تـوجـه كـنـنـد و از فـرصـت هـاى خـدادادى بـراى پـیـشـرفـت و تـوسـعـه و كمال مطلوب بهره گیرند.

امام على (علیه السلام ) فرمود:

لیـس للعاقل ان یكون شاخصا الا فى ثلاث خطوه فى معاد امر مرمه لمعاش او لذه فى غیر محرم ⁷

سـزاوار نـیـست انسان خردمند گام بردارد مگر براى سه چیز: كارى كه معاد او را اصلاح نـمـایـد یـا بـراى تـأمـیـن مـعـاش ‍ زنـدگـى بـاشـد و یـا بـراى تـفـریـح و لذت هـاى حلال

براستی اگر با صداقت تمام و بدون گشتن به دنبال مقصر برای شکست ها و پوچی هایمان اندکی در گذشته خود سیر کنیم و ببینیم اگر کمی به زندگیمان سر و سامان داده بودیم و از سر و ته کارهای بیخودمان میزدیم الان چقدر پیشرفت کرده بودیم برای لذت و تفریح از درس مایه گذاشتیم به خاطر تن پروری و هوس یا در خور و خواب بودیم یا مشغول پرسه زدن در کوچه و خیابان و خودنمایی و دلبری از این و آن که اگر این وقت و هزینه صرف درس خواندن با جدیت و یا کارو حرفه ای میکردیم الان با بیکاری و مشکلات ازدواج و بی پولی و هزار و یک کاستی دیگر روبه رو نبودیم اگر  بخواهی این کاستی ها را به گردن جامعه و خانواده و دیگران بیندازی میبینی که کسانی در همین جامعه با امکاناتی کمتر از شما و بدون هیچ نقش حمایتی از دیگران گوی سبقت را ربوده اند پس توجیه نکنیم صادق باشیم و اشتباه خود را بپذیریم تا زودتر در صدد جبران بر آییم .

اگر ما برای خود هدف گذاری داشته باشیم و چشم اندازی دقیق از آینده خود مد نظر داشته باشیم با تمرکزی دقیق به سمت هدفمان رهسپار خواهیم شد و دست از حواشی و کارهای بی اهمیت خواهیم کشید و بتدریج نظم و برنامه ریزی ملکه ذهن ما میشود و خیلی زود به موفقیت های باورنکردنی خواهیم رسید. پس بیایید در هر سنی که هستیم و در هر مرحله و شرایطی که هستیم نه با خیالبافی و برداشتن سنگ بزرگ آرزوهای دور و دراز نه بلکه با منطق با واقع بینی آنچه که طالبش هستیم را واقعا مشخص کنیم و همه چیز به جز اسباب لازم برای رسیدن به هدف را به یک سو نهیم و با توکل بر خدای متعال برای داشتن فردایی بهتر رهسپار راه تلاش و کوشش شویم و تا رسیدن به آنجا که استحقاقش را داریم از پای ننشینیم . انشاء الله تعالی

منبع : زندگى موفق رازهاى خوب زیستن ، عباس رحیمى

فرآوری : محمدی_گروه دین و اندیشه تبیان

1- غرر الحكم ، ص 53.

2- مومنون ، 3..

3- غرر الحكم ، ص 461.

4- همان ، 64..

5- غرر الحكم ، ص 54..

6- همان ، 52..

7- غرر، ص 55..