دلالی نقش در سینمای ایران
چه کسی است که دوست نداشته باشد، بازیگر نباشد؟ احتمالا درصد کسانی که پاسخی منفی به این سئوال خواهند داد، خیلی کم خواهد بود. خیلی ها، خاصه جوانترها، دوست دارند که نقشی داشته باشند و فیلمی بازی کنند و دیده شوند. سینما، هنر غالب زمان ما است؛ درست مثل گویندگی و خوانندگی. چون مردم به این دست هنرها توجه می کنند، خیلی دوست دارند که کمبودهای خودشان را، از راه این هنرها جبران کنند. و شاید برای این کارشان، حاضر باشند پول های خوبی هم پرداخت کنند؛ اتفاقی که به دلالی نقش در سینمای ایران منجر شده است.
***
بالا بودن دستمزد بازیگران سرشناس، دلیل اصلی حضور چهرههای جدید است
محمود فلاح تهیهكننده گفت: بالا بودن دستمزد بازیگران سرشناس، تهیهكنندگان را در مضیقه قرار داده است تا برای كاهش هزینهها در فیلمها و سریالها از چهرههای جدید استفاده كنند.
وی افزود: ورود بازیگران جدید بیتجربه به فیلمها و سریالها كه از راههای نادرست انجام میگیرد، منجر به پایین آمدن كیفیت آثار نمایشی و ریزش مخاطب خواهد شد.
برخی تهیهكنندگان، بحرانهای تولید را با فروش نقش رفع میكنند!
محمدتقی فهیم، منتقد و روزنامهنگار گفت: در صورت وجود بحرانهای مختلف، برخی تهیهكنندگان آثار نمایشی سعی میكنند در كنار یك یا دو ستاره، از نابازیگران و بازیگران ارزان استفاده كرده یا به فروش نقش بپردازند.
وی افزود: زمانی با موجی روبرو بودیم كه در آن دلالها برای نقشهای فیلمها و سریالها مشتری پیدا میكردند و علاقهمندان به بازیگری به امید چهره شدن و پز دادن، میلیونها تومان هزینه میكردند.
یا سایتها و آموزشگاههایی با تبلیغ آموزش بازیگری و معرفی بازیگر به فیلمها و سریالها، به شكار جوانان و اخاذی از آنان میپرداختند.
بالا بودن دستمزد بازیگران سرشناس، تهیهكنندگان را در مضیقه قرار داده است تا برای كاهش هزینهها در فیلمها و سریالها از چهرههای جدید استفاده كنند
فهیم ادامه داد: یك بازیگر باید خاك صحنه بخورد تا رشد كند و در نهایت ماندگار شود، ولی اكنون كه فرآیند و ساماندهی مناسبی وجود ندارد، شاهد سرخوردگیها و آسیبهای روحی و روانی برای بعضی مشتاقان بازیگری هستیم.
وی با اشاره به نقش اساسی و مهم دانشگاهها در جهت آموزش صحیح و تولید بازیگر نیز گفت: سواد از شاخصههای اصلی بازیگر محسوب میشود و ما نیازمند یك متولی و مدیر خوب هستیم تا به كانالیزه كردن این امور بپردازد.
فهیم همچنین با اشاره به ناكارآمدی كلاسهای آموزش بازیگری گفت: هیچكدام از بازیگران سرشناسی كه برای تدریس در آموزشگاههای بازیگری تبلیغ میشوند، در این آموزشگاهها تدریس نمیكنند و میتوان گفت این آموزشگاهها تاثیری در آموزش صحیح جوانان و مشتاقان بازیگری ندارند.
با ورود مداوم غیرحرفهایها، دیگر شاهد تولد شكیباییها، انتظامیها و .... نخواهیم بود
محمد حاتمی در خصوص ورود چهرههای جدید به عرصه بازیگری گفت: هر حرفهای احتیاج به نیروی جدید دارد و در حال حاضر جاری شدن خون تازه به بدنه كهنه بازیگری ایران ضروری است، ولی به شرط آن كه هنرمندان مستعد وارد عرصه بازیگری شوند، نه كسانی كه تنها علاقهمند به بازیگری هستند.
در كشور ما بیشتر مردم حتی گاهی پزشكان هم علاقهمند به بازیگری هستند، ولی این كافی نیست و استعداد و شعور و آگاهی از شروط اصلی بازیگری است.
بازیگر سریال در حال پخش «خانه بیپرنده» با رد این مطلب كه بالا بودن دستمزد بازیگران سرشناس، تهیهكنندگان را در مضیقه قرار داده است تا برای كاهش هزینهها از چهرههای جدید استفاده كنند، گفت: بازیگران خوبی وجود دارند كه گیشهها را تضمین میكنند و مخاطبان فراوانی را جذب فیلمها و سریالها میكنند.
حاتمی ادامه داد: من اگر با كسی كه در بازیگری استعدادی ندارد روبرو شوم، در همان ابتدای كار خیالش را راحت میكنم و به او میگویم كه در بازیگری به جایی نخواهد رسید.
وی همچنین گفت: بیاستعدادها جا را در حوزه بازیگری تنگ كردهاند و هم به خود و هم به جامعه هنری ضربه میزنند، پس باید به استعدادیابیتوجه ویژهای داشته باشیم و از بازیگران مستعد و با سواد استفاده كنیم و تا زمانی كه راههای نادرست ورود به عرصه بازیگری وجود دارند، شاهد حضور بیاستعدادها در فیلمها و سریالها خواهیم بود.
روشهای نادرست ورود بازیگر، تهدید كننده هستند
افسانه پاكرو بازیگر سینما و تلویزیون در مورد زمینههای ورود چهرههای جدید به عرصه بازیگری گفت: بازیگران خوب و سرشناس بسیاری وجود دارند كه باعث افزایش مخاطب فیلمها و سریالها میشوند؛ اما نباید از این مهم نیز غافل شد كه حوزه بازیگری مانند تمامی حوزهها، نیازمند چهرههای جدید و جوان كارآمد به منظور پیشرفت و رسیدن به تعالی است.
پاكرو افزود: در بیشتر فیلمنامهها از كاراكترهای جوان استفاده میشود و حال با افزایش سن و تغییر فیزیك چهره بازیگران كنونی، آثار هنری نیازمند بازیگران جوانی است كه بتواند با مردم به راحتی ارتباط برقرار كنند.
بازیگر فیلم سینمایی «محاكمه» در مورد خرید نقش توسط علاقهمندان بازیگری نیز گفت: این امر به دفعات اتفاق افتاده است و هنوز هم ادامه دارد و مسؤولان باید با استفاده از راهكارهای صحیح كانالیزه شده با چنین مسائلی به جد، مقابله كرده و متأسفانه هیچ كس هم كوچكترین اشارهای به چنین معضلاتی نمیكند.
پاكرو ادامه داد: ورود چهرههای جدید به عرصه بازیگری از طرق نامعقول و نادرست منجر شده است كه در حق مستعدان عرصه بازیگری اجحاف شده و فرصت بازی به آنان داده نشود.
بازیگر مجموعه «در مسیر زاینده رود» با اشاره به آسیبهایی كه با ورود چهرههای بیاستعداد و كم استعداد بر پیكره هنر، مخصوصاً آثار نمایشی وارد میشود نیز گفت: برخلاف كشور ما، در همه جای دنیا بازیگران توانا، تنها به چند بازیگر خلاصه نمیشوند و ما نیز به دلیل كمبود چهرههای مطرح، نیازمند ورودیهای قادر به ایفای نقش در حد مطلوب و حرفهای هستیم، اما متأسفانه امروزه روشهای نادرست ورود بازیگر، آینده بازیگری این مرز و بوم را تهدید میكند و ظهور جایگزینان مناسب و شایسته برای چهرههای كنونی بازیگری، بعید به نظر میرسد.
حضور بازیگران سینما در تلویزیون با دستمزد بالا، زمینهساز بازیگر سالاری
اسماعیل فلاحپور، كارگردان سینما و تلویزیون گفت: اصولاً در كشورهای مختلف، ساخت و تولید هنرپیشه جدید توسط تلویزیون و تئاتر آن كشور صورت میگیرد و بازیگران از تلویزیون و تئاتر راهی سینما میشوند و این امر در كشور آمریكا و كشورهای شرق آسیا كاملاً مشهود است، ولی بعضاً در كشور ما بازیگران از سینما وارد سریالهای تلویزیونی میشوند.
فلاحپور افزود: تلویزیون ایران با پرداخت مبالغ سرسامآور از بیتالمال، به دنبال جذب بازیگران سرشناس سینما برای سریالهای تلویزیونی است كه این مسئله منجر به ایجاد تبعات فراوانی مثل بازیگر سالاری میشود و این بسیار تأسفانگیز است.
وی همچنین پرداخت مبالغی از سوی مشتاقان و علاقهمندان بازیگری را برای ایفای نقش در فیلم یا سریالی را شرمآور و تأسف انگیز دانست.
سینمای ایران را نمی توان با بازیگران قدیمی و باسابقه چرخاند؛ حتی اگر خیلی کاردرست باشند. تازه نفس ها، باید از راه برسند و بار نقش آفرینی این سینما را به دوش بکشند. اما بسیاری از تهیه کننده ها و کارگردانان، مربیان خوبی برای این کار نیستند و با تکبر خاصی، با تازه واردها برخورد می کنند. بستر مناسبی هم برای ورود این تشنگان واقعی سینما، فراهم نشده است. در نتیجه، مجبورند که منتظر بمانند تا ببینند چه می شود. برای این معضل سینمای ایران، باید فکری اندیشید؛ معضلی که در حوزه علاقه مندان خانم به بازیگری، گاه به مشکلات اخلاقی هم کشیده می شود
كارگردان فیلم سینمایی «تیك» گفت: با ورود چهرههای بیاستعداد و كم استعداد در عرصه بازیگری در حق كسانی كه استعداد بازیگری دارند و در حوزه بازیگری تحصیل كردهاند، اجحاف میشود و بعضاً در مجموعههای تلویزیونی شاهد چهرههای بی سابقهای هستیم كه توانایی ایفای نقش را ندارند و این شكبرانگیز است.
كارگردان فیلم تلویزیونی «ما هنوز زندهایم» افزود: در قدیم بازیگری سینه به سینه میگشت و درحال حاضر با قطع شدن ارتباطها، هیچ ارتباطی بین نسل گذشته و نسل امروز وجود ندارد.
وی در پایان گفت: بعضی از بازیگران به اخلاقیاتی دچار شدهاند كه هم به خود و هم به جامعه در حال آسیب رساندن هستند.
***
سینمای ایران را نمی توان با بازیگران قدیمی و باسابقه چرخاند؛ حتی اگر خیلی کاردرست باشند. تازه نفس ها، باید از راه برسند و بار نقش آفرینی این سینما را به دوش بکشند. اما بسیاری از تهیه کننده ها و کارگردانان، مربیان خوبی برای این کار نیستند و با تکبر خاصی، با تازه واردها برخورد می کنند. بستر مناسبی هم برای ورود این تشنگان واقعی سینما، فراهم نشده است. در نتیجه، مجبورند که منتظر بمانند تا ببینند چه می شود. برای این معضل سینمای ایران، باید فکری اندیشید؛ معضلی که در حوزه علاقه مندان خانم به بازیگری، گاه به مشکلات اخلاقی هم کشیده می شود.
منبع: بانی فیلم گروه سینما و تلویزیون تبیان