ابرهای بیباران
بچهها آیا میدانید چرا همه ابرها تولید باران نمیكنند؟
آیا تا به حال با هواپیما از وسط ابرها پرواز كردهاید؟ یا در قله كوهی جایی كه ابرها در اطرافتان در گردش هستند بودهاید؟ اگر چنین است باید به خوبی دانسته باشید كه ابر چیست: ابر فقط متراكم مه و ذرات آب است. همانطور كه میدانید همیشه بخار آب در هوا وجود دارد. در مدت تابستان بخار آب قدری در هوا موجود است، زیرا درجه حرارت هوا بیشتر است. وقتی آن قدر بخار آب در فضاست كه فقط كم شدن مقدار ناچیزی از درجه حرارت آن را غلیظ میكند، (قطرات كوچك آب را تشكیل میدهد) در این حال میگوییم كه هوا اشباع شده است. در هوای اشباع شده برای غلیظ شدن یك قطره آب فقط به حرارت كمی احتیاج است. بنابراین هنگامی كه هوای گرم اشباع شده به ارتفاع بالاتر، جایی كه درجه حرارت كمتر است صعود مینماید و غلظت زیادتر میشود، ابر را به وجود میآورد، ذرات آب جمع شده و قطرات كوچك بیشماری را تشكیل میدهد. اگر همه این قطرات ریز آب موجود در ابر به تودهای از هوای گرم برخورد كند چه اتفاقی روی میدهد؟
البته آن ها تبخیر میشوند و ابر ناپدید میگردد و به همین علت است كه ابرها مرتباً تغییر شكل میدهند و آب موجود در آن ها همواره از بخار به صورت مایع در میآید. قطرات ریز آب موجود در ابرها دارای وزن هستند. بنابراین فشار ثقل یا قوه جاذبه به صورت تدریجی آن ها را پایین میكشد. آن ها پایینتر و پایینتر میآیند تا جایی كه به طبقه گرمتری از هوا میرسند. این هوای گرم سبب تبخیر آن قطرهها میگردد. در این موقع است كه ابری خواهیم داشت كه بارانزا نیست و قبل از اینكه آن ها به شكل باران به زمین برسند تبخیر میشوند. اما حالا فرض كنیم كه هوای زیر یك ابر، هوای گرمتری نبوده بلكه هوای مرطوبی باشد. طبعاً قطرات ریز تبخیر نخواهند شد و در عوض این قطرات بزرگتر و بزرگتر گشته غلظت بیشتری به وجود خواهند آورد و به زودی به قطره بزرگتری تبدیل شده و به فرو افتادن خود ادامه میدهد و در این وقت است كه میگوییم: باران میبارد...
بچهها دوست دارید بدانید میزان بارندگی را چطور اندازه میگیرند؟
امروزه میزان بارندگی در اغلب دنیا بهوسیله دستگاهی به نام بارانسنج اندازهگیری میشود. بارانسنج به شكل لوله است كه انتهای آن بسته است و در قسمت بالای لوله قیفی با یك سوراخ ریز وجود دارد. این دستگاه در محل سربازی قرار گرفته و یك صفحه مدرجی دقیقاً نشان میدهد كه چقدر باران در آن ریخته شده است. اداره هواشناسی میگوید وقتی اعلام مینماییم كه یك اینچ بارندگی داشتهایم، به این معناست كه اینقدر باران باریده است كه در سطح معینی عمق باران به یك اینچ رسیده است.
جام جم_چاردیواری
تنظیم:نعیمه درویشی
مطالب مرتبط