قیافه برزخیت چه شکلی است
در ميان مباحث گذشته و با توجه به موضوع بحث که بررسي راهکارهاي سير و سلوک از منظر امام خميني بود٬ در اين مقاله به بررسي قواي سه گانه البته مختصر و مفيد خواهيم پرداخت. امام خميني در اين سه جلسه٬ اين قواي سه گانه يعني قوه وهم و قوه غضب و قوه شهوت را توضيح مي دهند.
بدان كه خداوند تبارك و تعالى به يد قدرت و حكمتش در عالم غيب و باطن نفس قوايى خلق فرموده داراى منافع بيشمار و آنچه مورد بحث ما است در اين مورد سه قوّه است و آن «واهمه» و «غضبيه» و «شهويه» است.
و آنچه لازم است در اين مقام تنبه دهم آن است كه اين سه قوّه سر چشمه تمام ملكات حسنه و سيّئه و منشأ تمام صور غيبيه ملكوتيه است.
و آنچه لازم است در اين مقام تنبه دهم آن است كه اين سه قوّه سر چشمه تمام ملكات حسنه و سيّئه و منشأ تمام صور غيبيه ملكوتيه است.
انسان اگر خلق باطن و ملكه و سريرهاش انسانى باشد، صورت ملكوتى او نيز صورت انسانى است. ولى اگر ملكاتش غير ملكات انسانى باشد، صورتش انسانى نيست و تابع آن سريره و ملكه است. مثلا اگر ملكه شهوت و بهيميت بر باطن او غلبه كند و حكم مملكت باطن حكم بهيمه شود، انسان صورت ملكوتيش صورت يكى از بهائم است مناسب با آن خلق.
از پيغمبر خدا، صلّى اللّه عليه و آله، نقل شده كه بعضى مردم در قيامت محشور مىشوند به صورتهايى كه نيكوست پيش آنها ميمون [ها] و انترها [1].
در وقت خروج از بدن با هر ملكهاى از دنيا رفت با آن ملكه صورت آخرتى مىگيرد، و چشم ملكوتى برزخى او را مىبيند، و خود او هم وقت گشودن چشم برزخى خود را به هر صورتى هست مىبيند، اگر چشم داشته باشد.
تو گمان مىكنى كه عالم غيب و باطن، كه عالم كشف سراير و ظهور ملكات است، مثل عالم ظاهر و دنيا است كه اختلاط و اشتباه در كار باشد: چشم و گوش و دست و پا و ساير اعضايت - همه با زبانهاى ملكوتى، بلكه به قول بعضى با صورتهاى ملكوتى، شهادت به هر چه كردى مىدهند.
انسان اگر خلق باطن و ملكه و سريرهاش انسانى باشد، صورت ملكوتى او نيز صورت انسانى است
مبادا گمان كنى اينها موعظه و خطابه است، اينها همه نتيجه برهان حكمى حكماى عظام و كشف اصحاب رياضت و اخبار صادقين و معصومين است، در اين اوراق بناى اقامه برهان و نقل اخبار و آثار زياد نيست.
و اين نيز پوشيده نماند كه هيچ يك از انبياء عظام، عليهم السلام، جلو شهوت و غضب و وهم را به طور كلى نگرفتهاند، و هيچ داعى إلى اللّه تا كنون نگفته است بايد شهوت را بكلى كشت و نائره غضب را بكلى خاموش كرد و تدبير «وهم» را از دست داد، بلكه فرمودهاند بايد جلو آنها را گرفت كه در تحت ميزان عقلى و قانون الهى انجام وظيفه دهند، زيرا اين قوا هر يك مىخواهند كار خود را انجام دهند و به مقصود خويش نايل شوند اگر چه مستلزم فساد و هرج و مرج هم شود.
منابع:
1. يحشر بعض النّاس على صور تحسن عندها القردة و الخنازير.علم اليقين، ج 2، ص 901.
چهل حديث امام خميني.
تهيه و فرآوري: محمد حسين امين - گروه حوزه علميه تبيان