تبیان، دستیار زندگی
برای راهنمائی پدر و مادرها در رویاروئی با خجالت و کمروئی کودکان، آنچه را که باید کرد و آنچه را نباید کرد، در زیر به‌صورت فشرده شرح می‌دهیم:
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

کمکش کنیم که خجالت نکشد

کمکش کنیم که خجالت نکشد

در مقاله گذشته در زمینه احساس خجالت و کمرویى، علل آن در کودکان و نوجوانان مفصلا توضیح داده شد، در ادامه قصد بر این است که بتوانیم راهکارهایی را برای مقابله با این معزل در اختیار والدین گرامی قرار دهیم.

برای راهنمائی پدر و مادرها در رویاروئی با خجالت و کمروئی کودکان، آنچه را که باید کرد و آنچه را نباید کرد، در زیر به‌صورت فشرده شرح می‌دهیم:

آنچه باید کرد:

-  از همان وقتی که متوجه شدید بچه شما خجالتی است، از میان همسالان او همبازی‌های مناسبی برایش انتخاب کنید. بهتر است این همبازی‌‌ها کمی کوچکتر باشند تا بچه خجالتی شما نسبت به آن‌ها احساس برتری کند و احساس حقارت و عدم اعتماد به‌نفس در او ریشه‌کن شود.

- در صورت امکان او را به مهد کودک بفرستید تا معاشرت با بچه‌های همسال تاحدودی از حجب و کمروئی او بکاهد. وقتی که کمی بزرگتر شد، او را به انجام ورزش‌هائی در خور سن وسال و مورد علاقه و توجهش تشویق کنید.

- در هر فرصتی با او گفتگو و بحث کنید تا بتواند حرف بزند و اندیشه‌هایش را ابراز کند و به دفاع از عقاید و تصوراتش بپردازد.

- سعى کنید رفتارهاى اجتماعى خودتان را بررسى کنید و الگوى خوبى از اعتماد به نفس براى فرزندتان باشید .

- نارسائی‌های جسمانی او را در نظرش کم‌اهمیت و کوچک جلوه دهید و در مقابل صفات خوب و استعدادهایش را بستائید و تشویقش کنید.

- وادارش کنید که گاهی خریدهای کوچک روزانه را او انجام دهد و به ‌تدریج انجام وظایف و کارهای مهمتری را از او بخواهید. فراموش نکنید که ریشه کمروئی او به علت عدم اعتماد به‌نفس است، بنابراین در هر موقعیتی لیاقت او را به خودش بقبولانید تا به شایستگی‌اش اطمینان یابد.

کمکش کنیم که خجالت نکشد

- از بچگی عادتش دهید که شعر یا قصه‌ها و لطیفه‌های جالب را از بر کند و در حضور شما و دیگران بیان دارد. وقتی‌ که به مدرسه رفت و خواندن و نوشتن آموخت، تشویقش کنید که قطعات جالب کتابی را با صدای بلند بخواند و با دقت گوش دهید تا مطمئن شود که مورد توجه قرار دارد.

- سعی کنید با فرزندتان، درباره خجالت کشیدن خودتان در زمان کودکى و شیوه مواجهه تان با این مشکل صحبت کنید؛ چرا که ممکن است آنها براى رویارویى با  مشکل شان، همان روش شما را به کار بندند .

- شرایط و موقعیت هاى جدید براى رویارو شدن فرزندتان با اجتماع فراهم آورید. هدف، تغییر در شیوه رفتار کودک است. ابتدا با موقعیت هاى ساده تر و راحت تر، و به تدریج سخت تر و پیچیده تر. براى مثال، اگر کودک براى دوست شدن با کودک دیگر پیشقدم شد، به او جایزه بدهید .

- پیشاپیش کودک را براى موقعیت جدید و نا آشنا آماده سازید. اگر قرار بر این است به یک مهمانى ( عروسی، تولد،...) بروید، با او در این باره صحبت کنید و از نحوه چگونگی برگزاری این مراسم به او اطلاعاتی در خور درک کودک بدهید.

- سعى کنید کودک خجالتى را ابتدا با گروه هاى کم جمعیت رو برو کنید . در برخى موارد که کودک به همراه یکى از افراد خانواده خود است، کمتر احساس شرمسارى و خجالت مى کند .

- موقعیتى ایجاد کنید تا کودکان دیگر جلب فرزندتان شوند. براى مثال هنگامى که به پارک مى روید، چند اسباب بازى و سرگرمى جالب با خود به همراه ببرید تا کودکان دیگر به دور شما و فرزندتان جمع و خواهان بازى با فرزندتان شوند .

ریشه کمروئی او به علت عدم اعتماد به‌نفس است، بنابراین در هر موقعیتی لیاقت او را به خودش بقبولانید تا به شایستگی‌اش اطمینان یابد

- رفتارهاى اجتماعى کودک را تشویق کنید . تلاش هاى فرزندتان را هنگامى که سعى مى کند با احساس خجالت و شرمسارى خود به مقابله برخیزد مورد تقدیر و حمایت خود قرار دهید .

- هدف هاى مقبول و دست یافتنى براى فرزندتان در نظر بگیرید. سعى کنید هدف هایتان ساده باشند تا فرزندتان از رسیدن به آنها احساس اعتماد به نفس و سربلندى کند. براى مثال «سلام کردن» به سایرین -اعم از کوچک و بزرگ - به عنوان اولین گام .

آنچه نباید کرد:

- اجازه ندهید سایرین هم فرزندتان را خجالتى صدا کنند، زیرا کودکان یاد مى گیرند که خودشان را از طریق چشم و یا کلمات دیگران ارزیابى کنند .

- «خجالتى بودن» را به عنوان  ویژگی بارز فرزندتان به حساب نیاورید؛ چرا که سهوا لقب «خجالتى» را به وی برچسب زده اید و از آنجایی که کودکان تمایل دارند صفت هایى را که به آنها نسبت مى دهند، درونى سازند به طور نا خودآگاه به همان شیوه رفتار خواهند کرد.

- اگر از سلام و خوش و بش با افراد غریبه روگردان است، اهمیتی ندهید. همین بی‌توجهی پس از چندی سبب می‌شود که خودش برای جلب توجه در رفتارش تجدید نظر کند.

- حجب و خجالت فرزندتان را به ‌صورت نقطه ضعفی به رخ او نکشید و مدام به‌خاطر اینکه خجالتی و دست و پا چلفتی است، او را مورد ایراد و انتقاد و سرکوفت قرار ندهید.

-  در حضور دوستان و همسالانش او را مورد سرزنش و تحقیر قرار ندهید و به او تلقین نکنید که با این خجالت وکمروئی هرگز در زندگی موفق نمی‌شود.

کمکش کنیم که خجالت نکشد

-  هیچ گاه زمانى که فرزندتان دچار شرمسارى و خجالت شده است، او را مورد انتقاد قرار ندهید. سعى کنید همواره او را درک کنید، با او همدلى داشته باشید و حمایت گر او باشید .

- لباس‌هائی برایش انتخاب نکنید که از نظر زیبائی یا گرانی قیمت تک و انگشت‌نما باشد و توجه و حسادت بچه‌های دیگر را جلب کند. به‌عکس این مورد هم توجه داشته باشید تا به‌خاطر سر و وضع نامناسب در جمع همسالان به احساس حقارت دچار نشود.

- از او شکایت نداشته باشید که چرا با میهمان‌ها نمی‌جوشد و غریبی می‌کند یا در موقع مورد خطاب واقع شدن زود سرخ می‌شود. این‌گونه واکنش‌ها که در بعضی از کودکان وجود دارد، در معاشرت‌های بیشتر و عادت کردن به زندگی اجتماعی به‌تدریج برطرف خواهد شد.

گروه خانواده و زندگی سایت تبیان - نسرین صفری

مقالات مرتبط

من خجالت می کشم

باز هم قصه کهنه خجالت

جویندگان عزت نفس بخوانید

خجالتی ها! حتما بخوانید

خجالت نکشید تا عقب نمانید

كمرویی چیست؟

کمرویی، اضطراب اجتماعی

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.