تبیان، دستیار زندگی
توجه به خداوند در تلخی‌ها و كامیابی‌ها زنان مصر عاشق یوسف شدند و به او اظهار كردند تو بیا با ما باش . حتی همسر شاه خودش را آرایش کرد ، درها را هم بست ، دنبال یوسف دوید كه یوسف را بگیرد و ازاواستفاده شهوانی بكند . یوسف فوری تا دید چنین حادثه‌ای است ، گفت
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

چه کنیم عزیز شویم ؟!

یوسف پیامبر

خدا چه كسانی را عزیز می‌كند؟!

بالاخره هر كسی دلش می‌خواهد عزیز شود. بعضی‌ها كه می‌خواهند عزیز بشوند ، ماشین‌شان را عوض می‌كنند . لباس شیك می‌دوزند . دوست دارند تو یك جلسه كه می‌روند بهترین لباس و طلا را استفاده می کنند . بعضی‌ها عزتشان به این است كه من دختر چه كسی هستم و پسر چه كسی هستم و برادرم كیست و پدرم كیست ! هر كسی در درون دوست دارد عزیز بشود و برای عزیز شدنش دست و پا می‌زند .

قرآن می‌گوید : یوسف را ما عزیز كردیم . برادران حسود او که چشم دیدن او را نداشتند ، آمدند و به او لقب عزیز را دادند : « یا أَیُّهَا الْعَزیزُ مَسَّنا وَ أَهْلَنَا الضُّرُّ »1

توجه به خداوند در تلخی‌ها و كامیابی‌ها

زنان مصر عاشق یوسف شدند و به او اظهار كردند تو بیا با ما باش . حتی همسر شاه خودش را آرایش کرد ، درها را هم بست ، دنبال یوسف دوید كه یوسف را بگیرد و ازاواستفاده شهوانی بكند . یوسف فوری تا دید چنین حادثه‌ای است ، گفت : « قالَ رَبِّ السِّجْنُ أَحَبُّ إِلَیَّ مِمَّا یَدْعُونَنی‏ إِلَیْهِ»2 خدایا من حاضرم بروم زندان ولی آلوده گناه نشوم . آن جا گفت: «رَبِّ ؛ پروردگارا . وقتی هم كه پادشاه مصرشد و حكومت مصر را بدست گرفت ، بازگفت : خدایا !

یوسف گفت : خدایا این نعمات که من شاملش شدم ، دراثرعقل و تدبیر و حزب و باند سیاست من نیست . خدایا همه را تو دادی ، « رَبِّ قَدْ آتَیْتَنی‏ مِنَ الْمُلْك »3 خداوند یوسف را عزیز می‌كند ، چون در تلخ ترین حادثه‌ها خدا را صدا می زند و همه چیز را از او می داند .

رها كردن خطوط انحرافی

كناره گیری از هر انحراف. بعضی آدم‌ها هستند كه می‌گویند : امروز چه كسی رئیس است؟! امروز این رئیس است ! بله قربان ! فردا دیگری رئیس می‌شود به او می‌گویند بله قربان ! قربان وآقایشان بنا بر منفعتشان عوض می شود و به همه جز آقای حقیقی(خدا) تعظیم می کنند ، حال آن رئیس الهی و دینی باشد یا نباشد ، اما یوسف تمام خط های انحرافی را گفت : « إِنِّی تَرَكْتُ مِلَّةَ قَوْمٍ لا یُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ هُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ كافِرُونَ »4 من هر گروهی را كه از نظر فكری ، ایمان نداشته باشد در هر شرایطی می‌خواهد باشد ، او را رها می‌كنم . جذب هیچ خط انحرافی نشد .

پیروی از نیاكان مؤمن

یوسف را خدا عزیز كرد . چرا ؟ یكی از كارهایی كه یوسف كرد این بود ، می‌گوید: « وَ اتَّبَعْتُ مِلَّةَ آبائی‏ إِبْراهیمَ وَ إِسْحاقَ وَ یَعْقُوب »5 در جایی دیگر می‌گوید : « وَ أَلْحِقْنی‏ بِالصَّالِحینَ »6 . او گفت من همان راه درستی را می روم که ابراهیم رفت و از خدا می‌خواهد و می‌گوید من را ملحق به صالحین كن .

پایداری تا آخرین نفس

حضرت یوسف وقتی به حكومت رسید گفت «تَوَفَّنی‏ مُسْلِماً»7 خدایا تا مرگ من را در خط اسلام قرار بده .یعنی تسلیم فرمان تو باشم راضی به رضای تو باشم .

وقار در مقابل رقبا

یك سری از آدم ها گیر نفسشان هستند . خدا بیخودی یوسف راعزیز نكرد. یوسف عزیز شد به خاطر این كه وقار داشت . بدی ها  را ندید می گرفت ، گذشت می کرد .در مقابل حسادت برادرانش مقابله به مثل نکرد .

«رَبِّ قَدْ آتَیْتَنی‏ مِنَ الْمُلْك» خداوند یوسف را عزیز می‌كند ، چون در تلخ ترین حادثه‌ها خدا را صدا می زند و همه چیز را از او می داند

صبر در حوادث ، و تهمت‌ها

حضرت یوسف را تو چاه انداختند جیغ نزد ، نفرین نكرد ، صبر كرد . بعد هم نسبت زنا به او دادند ؛ « قالَتْ ما جَزاءُ مَنْ أَرادَ بِأَهْلِكَ سُوءاً »8. در مقابل بزرگترین تهمت‌ها ، در مقابل بزرگترین حوادث ، گفت : خدایا تو می‌دانی . اگرآدم بداند و یقین کند که خدا می بیند ، مشکلات و مصائب برایش آسان می شود .

علم زیاد

آدم دانشمند عزیز می شود : « إِنِّی حَفیظٌ عَلیمٌ »9، « وَ عَلَّمْتَنی‏ مِنْ تَأْویلِ الْأَحادیثِ » 10. یکی از عللی که یوسف عزیز شد آن بود که علم تعبیر خواب بلد بود .

بیان زیبا ، رمزعزت است

اگر می‌خواهید عزیز بشوید ، باید بلد باشید حرف بزنید .

 « فَلَمَّا كَلَّمَهُ قالَ إِنَّكَ الْیَوْمَ لَدَیْنا مَكینٌ أَمینٌ »11. یوسف آن چنان حرف می‌زد كه پادشاه مصر گفت : حقش این است كه حكومت دست تو باشد چون تو خیلی خوش بیان هستی .

یوسف پیامبر

مدارا با مخالف

كسی كه با مخالفین مدارا كند ، عزیز می شود  . یوسف خداپرست بود ، تو زندان چند تا بت پرست بودند ، اما می‌گفت : « یا صاحِبَیِ السِّجْنِ »12 ‌ای دوستان زندانی . به كافر می‌گفت : دوست زندانی ! نمی‌گفت : ‌ای نجس ! ‌ای منحرف ! یعنی با مشركین هم مؤدب حرف می‌زد .

اخلاص

كسی تو جامعه عزیز می‌شود كه اخلاص داشته باشد . علت این كه یوسف عزیز شد ، « یا أَیُّهَا الْعَزیزُ »13 می فرماید : « إِنَّهُ مِنْ عِبادِنَا الْمُخْلَصینَ » 14

تواضع

اگر می‌خواهید تو جامعه عزیز باشید ، تواضع كنید . اگر كفش تو را جفت كردند ، عزیز نیستی ! اگر شما كفش آن‌ها را جفت كردی ، عزیز هستی . « وَ رَفَعَ أَبَوَیْهِ عَلَى الْعَرْشِ وَ خَرُّوا لَهُ سُجَّداً »15 یوسف با این كه به مقام حكومت رسیده بود ، پدر و مادر پیرش را روی تخت نشاند و خودش آمد پایین .

عفو و گذشت

وقتی برادران یوسف آمدند و از یوسف عذرخواهی کردند ، تا گفتند ببخش ، گفت: « لا تَثْریبَ عَلَیْكُمُ الْیَوْمَ »16 الساعه بخشیدم .

اگر می‌خواهیم عزیز بشویم ، باید عفو كنیم . خدا یوسف را عزیز كرد ، چون عفو كرد . پدرش یعقوب بعد از سال‌ها كه به یوسف رسید ، گفت : یوسف جان بگو چه شد . گفت : هیچ چیز ، خدا از زندان من را آزاد كرد . نگفت از چاه نجاتم داد ، چون دید برادرها هستند و اگر بگوید این برادرها من را تو چاه انداختند ، جلو پدر، برادرها شرمنده می‌شوند .

بعد گفت : شیطان بین من و برادرانم فته انداخت . نگفت برادرانم شیطانند ، نگفت برادرانم بد هستند ، گفت: «نَزَغَ الشَّیْطانُ بَیْنی‏ وَ بَیْنَ إِخْوَتی‏ »17 شیطان بین من و برادرانم را به هم زد.

نگفت مقصر شما هستید ، خودش را هم مقصر دانست .

اما قرآن شكایت می‌كند می‌گوید: « فَإِذا رَكِبُوا فِی الْفُلْكِ دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصینَ لَهُ الدِّینَ فَلَمَّا نَجَّاهُمْ إِلَى الْبَرِّ إِذا هُمْ یُشْرِكُونَ »18  عده ای از مردم همیشه در تنگنا ها " یا الله " می‌گویند ، زندگی او خوب شود خدا را فراموش می‌كند .

كسی عزیز می‌شود كه تلخی وشیرینی پیش او یكی باشد . مثل كارمندهای بانك ، كارمند بانك تو باجه می‌ایستد ، صبح تا ظهر صد میلیون می‌دهد هیچ گریه نمی‌كند ، فردا تو یك باجه دیگر می‌ایستد صد میلیون می‌گیرد ، خوشحال نمی شود . برایش فرقی ندارد .

ظرفیت باید به قدری باشد كه تلخی و شیرینی ، ما را ازخدا جدا نكند .19 خدا در قرآن می فرماید : یوسف را عزیز كردیم و بعد هم می‌گوید : « وَ كَذلِكَ نَجْزِی الْمُحْسِنینَ »

یوسف تاریخ نیست ، فلسفه ی تاریخ است . هر كس از این طریق برود به همان نتیجه خواهد رسید .

فراوری زهرا اجلال – گروه دین و اندیشه تبیان


1- یوسف / 88

2- همان / 33

3- همان / 101

4- همان / 37

5- همان /  38

6- همان / 101

7- همان

8- همان / 25

9- همان / 55

10- همان / 101

11- همان / 54

12- همان / 39

13- همان / 78

14- همان / 24

15- همان / 100

16- همان / 92

17- همان / 100

18- عنکبوت / 65

19- انعام / 84