آغازی برای یک عمر

یادگیری زبان یکی از حساس ترین و در عین حال شیرین ترین مراحل زندگی کودک است، درست وقتی کودک اولین کلمات را بر زبان می آورد، شور و شوق پدر و مادر به اوج خود می رسد و آن ها خشنود از توان کودک برای بیان کلمات و اصوات می کوشند او را برای حرف زدن بیشتر تشویق کنند. واقعیت این است که این مرحله از زندگی کودک نیز بسیار حیاتی و مهم است و توجه نکردن به مشکلاتی که ممکن است رخ دهد می تواند تبعات بسیاری در پی داشته باشد.

بسیاری از والدین با مشکلاتی نظیر تاخیر در تکلم کودک، لکنت زبان و نداشتن تمرکز و توجه در کودک خود روبه رو می شوند.کودک در یک سالگی قادر به گفتن سه کلمه و در سن 5/1 سالگی 20 کلمه یاد می گیرد، تا2 سالگی50 کلمه و تا3  سالگی 900کلمه یاد خواهد داشت.

بسیار مهم است که بدانیم برای این که بچه ها زودتر حرف بزنند باید با آن ها بیشتر حرف بزنیم. در واقع هرچه اطلاعات گفتاری و زبانی بیشتری به آن ها بدهیم محرک های بیشتری به مغز آن ها داده ایم. توصیه اکید ما این است که مادران هر قدر می توانند با بچه ها حرف بزنند حتی در دوران نوزادی، متاسفانه بسیاری از مادران فکر می کنند نوزاد چیزی نمی فهمد پس حرف زدن با او بیهوده است. در صورتی که او با شنیدن حرف ها قادر به حرف زدن می شود. بنابراین حرف زدن با کودک و ارائه محرک های کلامی مانند نوار و قصه های کودکان می تواند در توانایی گفتاری کودکان موثر باشد. اگر صحبت كردن ساده و بچگانه برایتان خیلی غیرعادی و دشوار است به خودتان فشار نیاورید. در یادگیری زبان ، تكرار، نقش مهمی را ایفاء می كند و به نظر می رسد كه كودكان از آن لذت می برند.

درباره چه چیزهایی با او صحبت كنید؟

وقتی برای او كاری انجام می دهید مثلا وقتی او را به حمام می برید یا لباسش را می پوشانید سعی كنید درباره كاری كه انجام می دهید با او صحبت كنید. از او سؤال كنید ؛ و لو این كه مجبور باشید خودتان پاسخ آن را بدهید. چیزهایی را به او نشان بدهید و برایش تعریف كنید و توضیح بدهید كه به چه كاری می آید. وقتی بزرگتر شد و توانست روی صندلی بنشیند و شما را نظاره كند درباره كارهای خودتان توضیحاتی پی در پی به او بدهید.

از آن جا که سیستم شنوایی کودک از دوران جنینی کامل است و مادر می تواند با دادن محرک های صوتی نوزاد را آماده کند .

فوت کردن و مکیدن:

این اعمال برای حرکات لبها و کام مفید هستند. کودک از فوت کردن برای درست کردن حباب لذت می برد. همچنین می تواند از نی برای نوشیدن استفاده کند.بعضی کودکان دوست دارند شمع را خاموش کنند. می توانید با یک پر سبک یا یک توپ پینگ پنگ بازی کنید. آن را از یک طرف میز به طرف دیگر فوت کنید و درهمین حال صدای/ف/ را تولید کنید.(ف-ف-ف-ف-ف-ف) بعد نوبت اوست که آن را به شما برگرداند. می توانید از یک نی برای فوت کردن آن استفاده کنید و آنرا به بازی فوتبال تبدیل کنید.

از روشهای مختلفی می توانید برای تولید صدا استفاده کنید. مثلا" با یکدیگر صدای حیوانات را همراه با حرکات آنها تقلید کنید، هنگام باز کردن در نوشابه با هم صدای انفجاری آن را تولید کنید، یا می توانید با یک قوطی کبریت یک قطار بسازید. دور اتاق آن را حرکت دهید و صدای قطار درآورید(هو هو چه چه)بچه را تشویق کنید وقتی خودش قطار را حرکت می دهد همان صدا را در بیاورد.

تقلید صداها:

در اینجا بازیهایی مطرح شده که به خصوص برای تقلید صداها مفید است.

یک خوراکی که فرزندتان خیلی دوست دارد را انتخاب کنید(مثل ژله، بستنی یا هرچیز دیگری که به جویدن زیادی احتیاج نداشته باشد). بعد اینکار را باید انجام بدهید:

1. شما و فرزندتان در دو طرف روبروی یکدیگر بنشینید. برای اینکه مفهوم کارها را درک کند، وقتی به صورت شما نگاه کرد یک قسمت کوچکی از خوراکی را به او بدهید.

2. یکی از الگوهای صدایی فرزندتان را تقلید کنید، این صدایی باشد که قبلا کودک می دانسته و بیان می کرده فرضا (ما-ما) یا (با-با) یا (دا-دا) و فقط در صورتی به کودک پاداش دهید که هم به شما نگاه کند و هم آن صدا را تولید کند. در شروع کار لازم نیست که صدا را عینا" مثل شما تولید کند. هر صدایی که تولید کرد از او قبول کنید و پاداش را بدهید. اگر گریه کرد یا رفتار غلطی داشت به او پاداش ندهید، فقط آن را نادیده بگیرید.

فعالیت هایی برای رشد تكلم و نوشتار كودكان

. ایجاد فرصت هایی برای مكالمه آزاد میان كودكان و والدینشان.

   . ایجاد فرصت هایی برای گوش دادن به برنامه ها، صداها، داستان ها و نمایشنامه های ضبط شده.

    . ایجاد فرصت هایی برای شركت كودكان در قصه گویی و نمایش.

    . ایجاد فرصت هایی برای خواندن اشعار كودكانه.

    . ایجاد فرصت هایی برای ارتباط دادن كلام با تصاویر درخت، پرندگان، حیوانات، اشیا و غیره.

    . استفاده از قصه گویی برای رشد زبان.

    . آماده كردن یك لیست از كلمات سخت با مفاهیم یكسان و یا حروف بی صدا و كمك به كودكان برای تلفظ آنها.

    . ایجاد فرصت هایی برای خواندن آواهای مذهبی و غیره برای كودكان.

    . ایجاد فرصت هایی برای گوش دادن به دیگر رسانه ها مانند رادیو.

    . ایجاد فرصت هایی برای خواندن و نامیدن تصاویر.

    . سؤال از كودكان برای پیدا كردن تفاوت های جزیی میان دو یا چند تصویر.

    . سؤال از كودكان برای توضیح عمل در تصویر، مثلاً تفسیر عكسی كه در آن حیوانی ایستاده و كودكان نشسته اند.