منطقه ممنوعه‌ سجده گاه

بزرگ ترین آرامش دنیا

سرزمین وجودت را نگاه کن ... پر از دست ‌اندازها و ناهمواری‌ های زیاد كه باید برای هموار كردن شان همت کنی و وقت بگذاری ... دست ‌اندازهایی مانند حسد، كبر، دروغ، حرص و طمع، بی ‌مسؤولیتی، بی‌ تعهدی، شهوت‌ پرستی، مقام ‌پرستی، زرپرستی و ... چیزهایی نیستند كه بتوانی به سادگی با آنها دست و پنجه نرم كنی و یا از كنار آن به راحتی گذر و از آن بگذری ...دست اندازهایی که اگر با آنها مبارزه نکنی، تمام هستی و انسانیتت را واژگون می کند و چیزی برایت باقی نمی‌ ماند كه به آن دل خوش كنی ... .

فکر می کنی چه راهی برای هموار کردن این پستی و بلندی ها وجود دارد؟ ... هر معمایی به طریقی حل می شود و هر دردی، درمانی دارد ... پس به یقین این پستی ها و بلندی ها را هم به راهی و شیوه ای می توانی هموار کنی ... اما چه راهی؟ ... .

فکر می کنی چرا خداوند از من و تو خواسته که روزی 5 بار رو به قبله بایستیم و نماز بخوانیم و با خدا چه حرفی بزنیم؟ چه سودی دارد این نماز خواندن؟ ... تا حالا فکر کردی به نماز ... به عبادت ... به نیایش با خدا ... واقعا چه فایده ای دارد این نماز و رکوع و سجود و ...؟

فکر نمی کنی عبادت، نماز، نیایش با خدا و ... می تواند یکی از راه هایی باشد که بتوان به کمک آن این ناهمواری ها و پستی و بلندی ها را هموار کنی؟ ... .

فکر کن ... وقتی سر بر زمین می گذاری و خدا را سجده می کنی، چه چیزی حاصلت می شود؟ ... وقتی سر بر سجده می گذاری، یعنی تو بنده ای هستی، بی ‌نهایت كوچك در مقابل صاحب و پروردگار بی‌نهایت بزرگ ... سجده کردنت، نمایش و تمرین كوچكی نمودن و تنها جایی كه كوچكی نمودن جایز و حتّی زیباست، سجده در مقابل یكتای بی ‌همتاست که می توانی به وسیله این كوچك‌نمایی به عظمت‌های زیبا دست پیدا کنی ...؛ پس یادت باشد که سجده گاه منطقه ممنوعه‌ ای است كه هیچ بیگانه‌ ای نباید در آن حریم قدم بگذارد و عرض اندام کند ... سجده‌ گاه، فرودگاه الهی است كه موحدان واقعی برای دست یافتن به یك سویی و یكتایی، در آنجا بر خاك خانه‌نشین شده اند و در انتظار نشسته ‌اند تا به افلاك و ملكوت پرواز كنند ... .

یادت باشد که نماز به منزله كعبه و تكبیره الاحرام، پشت سر انداختن همه چیز غیر خدا و داخل شدن در حرم الهی است و قیام، به منزله صحبت دو دوست، و ركوع خم شدن عبد در مقابل آقاست، و سجده نهایت خضوع و خاك شدن در مقابل اوست و وقتی كه عبد آخر نماز از پیشگاه مقدس الهی باز می‌گردد، اولین چیزی را كه سوغات می‌آورد؛ سلام از ناحیه اوست.¹

یادت باشد که صورت سجده برای آرایش تن است و سیرت سجده برای آرایش سیرت و آرامش جان.

در دل سیرت سجده، سیر و سلوك علمی و عملی خوابیده است. سیرت سجده بر خلاف صورت و برون آن كه آرایش آرامش است، درونی ناآرام دارد كه همان سیر الی الله است و ثمره بزرگ آن، رسیدن به «تطمئن القلوب» ...

یادت باشد که ثمره بزرگ سجده و سیر و سلوك در آن، همان «وَاسْجُدْ وَ اقْتَرِبْ»² می‌باشد ... این آرامش بزرگ، برای انسان‌های بزرگ است؛ به همین خاطر است كه امام حسین علیه السّلام «نماز خون» به پا می ‌دارد و دین جدّش را كاربردی می كند و در میان بارش تیر بلا عاشقانه بر سر سجاده شد.

وقتی سر بر سجده می گذاری؛ یعنی خدایا تو مرا از خاک آفریدی و از دل خاک خارج کردی و سجده دوم یعنی دوباره به خاک باز گردانیم و سر برداشتن از سجده دوم یعنی دوباره از خاک مرا بیرون خواهی آورد³ ...

یادت باشد ... اگر افراد مقابل تو، زانوی شاگردی بر زمین بزنند، اگر همه انسان هم به تو اقتدا کنند، اگر همه جهان را هم تو هدیه بدهند، اگر اسمت را هم بر تابلوهای طلایی بنویسند، اگر نامت را در كتاب‌های آسمانی ثبت کنند، اگر تاریخ جهانی فقط به نام تو ثبت و ضبط بشود، اگر جایزه جهانی را هم به تو اختصاص بدهند، اگر تو را برای تفریح در شهر به شهرِ جهان بگردانند، اگر بتوانی بر تمام كرات، كره ماه و كیهان جهانی گشت بزنی، اگر تمام حركات و سكنات زندگی ات، حتّی نفس كشیدن‌ هایت جهت یادبود به فیلم كشیده و عكسبرداری شود و هزاران اگر و شاید دیگر...، اما نمی توانی ذرّه‌ ای از آن آرامش آرمانی را به دست بیاری و کسی غیر از خدا نمی ‌تواند تكیه‌گاه و پناهگاهت باشد... که غیر از خدا چه كسی می تواند ستار العیوب باشد؟ پدرت؟ جدت؟ مادرت؟ فرزندت؟برادر یا خواهرت؟ معلّم و یا دوستت؟ همسایه یا همشهری ات؟ بیگانه؟ ... همه این ها اگر باشند، فکر کن چند بار می توانند و برای چه مدّت؟

این راه ها را اگر بروی، مطمئن باش آخرش به اینجا می رسی که غیر از خدا، هیچ کسی نمی ‌تواند رازدار تو باشد و در تمام امور زندگی ات، فرد مطمئنی برایت محسوب بشود ... ⁴

وقتی فیلم فرآیند رشد یک گیاه را از آغاز رشدش که با سرعت زیاد تهیه شده، تماشا می کنی، یکی از زیباترین و شگفت انگیزترین رویدادهای خلقت در برابر چشمانت به نمایش در می آید؛ چون گیاه تا زمانی که به صورت دانه ای در دل خاک است، هنوز در آغاز راه است و مثل مسافری که سفرش را شروع نکرده، ولی وقتی که با جوانه کوچکی از دل خاک سر بر می آورد و رو به آسمان می کند؛ رشد واقعی اش شروع می شود و با نوازش گرمای خورشید و لطافت قطره های باران، مسیر تکامل خودش را طی می کند و به خواست و اذن الهی هر دانه ای، هفتصد دانه می شود ... دستان رشد تو هم شبیه آن دانه است؛ چون تا زمانی که پایبند خودت هستی و دغدغه ماندن در خاک را داری، شرایط رشد برایت فراهم نیست، اما وقتی سر از لاک خودخواهی و خودبودن بیرون می آوری و رو به آسمان می کنی، به رشد و ترقی می رسی ... به میزانی که از خاک فاصله می گیری، به افلاک نزدیک می شوی و به اندازه ای که از فرش دور بشوی، به عرش رو می آوری ... .

سجده ای که در آن تمام توجهت به خدا باشد و از خود و خودی ها رها شده باشی، تو را به کمال می رساند و در برابر گناهان حفظت می کند ... جمله رسول خدا صلی الله علیه و آله به مردی که از حضرت پرسید: «ای رسول خدا، گناهانم بسیار و اعمال نیک من اندک است، چه کنم؟» و حضرت فرمود: «بسیار سجده کن؛ زیرا سجده گناهان را می ریزد، چنانکه باد برگ درخت را می ریزد»⁵ برای تو هم هست ... برای من هم هست ... برای همه مان است اگر می خواهیم که به خدا نزدیک باشیم و در دل هایمان هیچ چیزی نداشته باشیم، جز عشق و محبت او ...

یادت باشد که همه موجودات تسبیح خدا را می گویند و او را سجده می کنند ... « تُسَبِّحُ لَهُ السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ وَالأَرْضُ وَ مَن فِیهِنَّ وَ إِن مِّن شَیْءٍ إِلاَّ یُسَبِّحُ بِحَمْدَهِ وَلَـكِن لاَّ تَفْقَهُونَ تَسْبِیحَهُمْ إِنَّهُ كَانَ حَلِیماً غَفُوراً» ⁶ ... « أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ یَسْجُدُ لَهُ مَن فِی السَّمَاوَاتِ وَ مَن فِی الْأَرْضِ وَالشَّمْسُ وَالْقَمَرُ وَالنُّجُومُ وَالْجِبَالُ وَالشَّجَرُ وَالدَّوَابُّ وَ كَثِیرٌ مِّنَ النَّاسِ وَ كَثِیرٌ حَقَّ عَلَیْهِ الْعَذَابُ وَ مَن یُهِنِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِن مُّكْرِمٍ إِنَّ اللَّهَ یَفْعَلُ مَا یَشَاءُ»⁷ ... نکند تو از آنها عقب باشی که با سجده در برابر خالق یکتا و خاکساری در مقابل او می توانی به بزرگ ترین آرامش ممکن دست پیدا کنی ...

زهرا رضاییان – گروه دین و اندیشه تبیان

1. آیت الله بهجت رحمة الله علیه

2. علق: 19.

3. بحارالانوار، ج 85، ص 139

4. رضا بابایی.

5.  محمد محمدی ری شهری ، میزان الحکمه ، ج 3 ، ص477)

6. اسراء:44.

7. حج: 18.