سفر به قلعه اژدها!

باید به جنوب استان فارس و شمال شهرستان لار سفر کنید تا بتوانید بازمانده های افسانه ای ترین قلعه ایران را ببینید. قلعه مخروبه ای به نام «اژدهاپیکر» که نام آن در کتاب های تاریخی با افسانه های جن و پری همراه می شود و در باور مردم محلی، با صفت هایی مثل مخوف و بلعنده و مرگ آور!

قلعه ای که اگرچه خیلی ها معتقدند تا یک قرن پیش کارکرد مسكونی داشته، اما این روزها جز یک چاه پرآوازه و چند دیوار خشت و گلی چیز زیادی از آن به جا نمانده است.

برای دیدن قلعه اژدهاپیکر باید به شهرستان لار سفر کنید و در یکی از تپه های شمالی این شهر، قلعه ای افسانه ای را ببینید که با نارین قلعه تنها به اندازه چند تپه کوتاه و یک دره تنگ فاصله دارد. دره ای که ظاهرا در گذشته مسیر رودخانه ای فصلی به نام وروند بوده است که این روزها دیگر از آن خبری نیست.

روی تپه ای که قلعه اژدهاپیکر بر آن قرار دارد، چاهی خواهید دید که در دل سنگ ها حفر شده و به دولاب معروف است. چاهی که سرچشمه داستان ها و شایعات و افسانه هایی است که درباره جدال دائمی اجنه و یا خیر و شر در چاه شنیده می شود.

در قدیمی ترین این روایت ها که در تحفةالغرائب، از نوشته‌های عصر صفویه آمده‌است، می خوانید: «از قله کوه تا به قعر آن سنگ تراشیده‌اند. گویند در آن چاه گنجی عظیم و ماری موکل است و کسان به طلب آن گنج بسیار رفته‌اند و کشته شده‌اند. گویند در زمان شاه عباس ثانی حاکم لار، سیدی را در آن چاه فرستاد، بعد از مدتی مدید او را بیرون آوردند. نقل کرده که چون داخل چاه شدم چندین هزار شمشیر دیدم که در اندرون چاه از چپ و راست بر یکدیگر می‌خورد. چون من دعا و قرآن همراه داشتم شنیدم که شخصی می‌گفت کار به وی مدارید که کلام الله با وی است.

از آن جا گذشتم و قدری راه که به ته چاه رفتم باز چندین هزار تیر می‌انداختند، به وسیله قرآن و دعا از آن جا گذشتم و به ته چاه رسیدم. بعد از زمانی تختی دیدم و مردی در بالای آن نشسته نورانی و ریش سفید، سلام دادم.

جواب داد و گفت: به «عوض بیگ» بگو که از ما چه می‌خواهی، آقای تو عباس از این مال بهره ندارد، الا دسته خنجری و یک اشرفی. خنجر را داد که به «عباس» بده، اشرفی را داد که به «عوض بیگ» بده. قدری خاک به من داد و گفت: ببین.

و چون نظر کردم چهار خیابان عظیم دیدم در این چاه. دو خیابان تا چشم کار می‌کرد ظروف و اوانی طلا و نقره بود و زر و جواهر بسیار خروار خروار بر هم ریخته و در خیابان دیگر سپاهی مکمل ایستاده بودند. گفت: این مال و سپاه از قائم آل محمد است. برو بگو که تا سرچاه را بپوشند و به حال خود باشد که ضرر به او می‌رسد.»

بررسی های باستان شناسی در قلعه اژدهاپیکر نشان می دهد که قدمت این قلعه به دوره ساسانیان می‌رسد. در آن زمان استحکامات و تأسیسات داخلی این قلعه آنقدر محکم و استوار بوده‌است که در قدیم آن را طلسم کیانی می‌نامیده‌اند.

برج ننه نادر

کمی دورتر از بازمانده های قلعه اژدها پیکر و درست در ضلع شرقی مخروبه های این قلعه، بنای دیگری خواهید دید که دیوارهای آن در ابعاد 4.5 در 4.5 متر ساخته شده و به زمین مربعی شکل این بنا ساختار قوطی کبریتی و مکعبی شکلی داده است.

مردم منطقه معتقدند که این بنای مکعبی شکل آرامگاه مادر نادرشاه افشار است که بر تپه ای 9 متری بنا شده است. یعنی درست در ساختمانی سنگی که عمر آن به دوران اسلامی می رسد و در میان مردم استان فارس به برج ننه نادر معروف است. این بنا از سنگ و گچ ساخته شده و گنبدی هم روی آن دیده می شود.

باستان شناسانی که برج ننه نادر را بررسی کردند، در این بنا سفال‌های فراوانی را از دوره تیموری به دست آوردند که باعث شد این بنا در سال 1382 در فهرست آثار باستانی کشور ثبت شود.

گروه گردشگری تبیان- رستم زاد